Τα παλιά χρόνια, οι γιαγιάδες συνήθως αφηγούνταν στα παιδιά ιστορίες και παραμύθια που συχνά είχαν ως κεντρική απεχθή φιγούρα ένα θηρίο. Αυτό δεν είχε σταθερή μορφή. Άλλοτε ήταν δράκος, άλλοτε ήταν καπλάνι και άλλοτε τελώνιο.
Σήμερα οι γιαγιάδες δεν λένε πια παραμύθια στα παιδιά και κανείς δεν πιστεύει πως υπάρχουν θηρία υπερφυσικά, που κάποιος γενναίος άνδρας θα εξοντώσει. Όμως, στην ωμή πραγματικότητα της ελληνικής εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης, το θηρίο υπάρχει και έχει τρεις φρικιαστικές μορφές. Η μία είναι ο ρατσισμός, η άλλη η φτώχια και η τρίτη μορφή ο φασισμός.
Στο σχολείο σήμερα είναι εμφανής, από τη μια μεριά, η προσπάθεια διείσδυσης των απόψεων του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας, και, από την άλλη, η αντίδραση των ίδιων των εκπαιδευτικών που αντιπαλεύουν το φαινόμενο με όσες δυνάμεις διαθέτουν στην κατεύθυνση της αποδοχής του διαφορετικού και στην καλλιέργεια της καλαισθησίας. Κατά συνέπεια, έχουμε ανάγκη από ένα σχολείο γενικής παιδείας και μόρφωσης και όχι από ένα σχολείο της απόλυτης εξειδίκευσης.
Κατά τον Άγγελο Ελεφάντη, η γενική παιδεία «είναι το κοινό ταμείο του πολιτισμού μας από το οποίο ο οιοσδήποτε πρέπει να έχει τη δυνατότητα να εκταμιεύει τα αγαθά της αποθησαυρισμένης ευαισθησίας και της συσσωρευμένης γνώσης». Η επίπονη προσπάθεια του/της εκπαιδευτικού να βρει τις στιγμές, όχι μόνο στη σχολική γιορτή, αλλά μέσα στην ασφυκτική διδακτική ώρα, που θα μιλήσει για τέτοια αγαθά, συνδέοντας αν είναι δυνατόν το διδακτικό του/ της αντικείμενο με τις αρχές και τις αξίες του ανθρωπισμού, της αλληλεγγύης και της Δημοκρατίας είναι -κατ’ εμέ- η μεγαλύτερη συμβολή του στην ουσιαστική μόρφωση των παιδιών μας.
Το απ’ αλλού φερμένο παιδί που βρίστηκε από το μεγαλωμένο σε ρατσιστικό περιβάλλον συμμαθητή του. Το παιδί που είχε φίλο συμμαθητή με άλλο χρώμα δέρματος και τους απαγορεύτηκε από τη μαμά του λευκού να κάνουν παρέα. Ο καθηγητής που εμβρόντητος άκουσε πως από τους πρόσφυγες ελληνικής καταγωγής πραγματικοί Έλληνες είναι μόνο οι Πόντιοι, ενώ οι Μικρασιάτες είναι τουρκόσποροι. Ο Χρυσαυγίτης έφηβος που αρνείται πως στον Μακεδονικό αγώνα Χριστιανοί Μακεδονομάχοι δεν μιλούσαν ελληνικά. Η αμφισβήτηση του ονόματος της Βόρειας Μακεδονίας από μαθητές του Δημοτικού. Η απόρριψη της αποκρουστικής πραγματικότητας των στρατοπέδων συγκέντρωσης, των θαλάμων αερίων και των κρεματορίων ως μυθευμάτων, είναι η σκληρή πραγματικότητα της ελληνικής εκπαίδευσης.
Και ο δάσκαλος δεν έχει επιλογές. Απαντά. Με το τεράστιο στοίχημα, ό,τι και αν πει να μπορέσει να σεβαστεί τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη, αλλά και να κρατήσει την τάξη του ενωμένη.
Όταν με ρωτούν πως γίνεται εσύ ένας μαθηματικός να γράφεις διηγήματα και μυθιστορήματα, κάπως έτσι απαντώ. Οι κύριες πηγές των ερεθισμάτων μου δεν είναι άλλες από όσα βλέπω μέσα στα σχολεία.
«Ο αριστούχος», «Με υποτροφία» και το «Σχολειό στην ξενιτιά» από τη συλλογή διηγημάτων «Διαβατήρια», «Ο Μάκης» και «Ο Σάκης και ο Φαίδων» από την «Ονειρική Παρανομία», ολόκληρο το μυθιστόρημα «Ο εγγονός της Άννας» αποτελούν στην πραγματικότητα τα οφέλη του εκπαιδευτικού, που το μόνο που έχει μάθει σίγουρα καλά δουλεύοντας τριάντα χρόνια στις σχολικές αίθουσες είναι ότι ο καλός δάσκαλος διδάσκει και διδάσκεται.
Τα τελευταία χρόνια, οι δυνατότητες παρέμβασης των εκπαιδευτικών και οι βαθμοί ελευθερίας που τους δόθηκαν πολλαπλασιάστηκαν. Πριν από όλα με τα σχολικά γεύματα για όλα τα παιδιά, αντιμετωπίζοντας την υπαρκτή φτώχια. Στη συνέχεια με τις θεματικές εβδομάδες, με τα προγράμματα της Βουλής σε συνεργασία με την περιφέρεια Αττικής για επισκέψεις σε τόπους μαρτυρίου και αντίστασης ενάντια στο φασισμό, με την ημέρα του Ολοκαυτώματος που έδιναν και τις θεσμοθετημένες αφορμές να μιλήσει ο δάσκαλος και η δασκάλα κάθε βαθμίδας στις πολύχρωμες πια τάξεις του ελληνικού σχολείου για όλα εκείνα που θέλουν να διχάσουν τα παιδιά τους αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Όλα τα παραπάνω πρέπει να συνεχιστούν μέσα από τη συνέχεια του κυβερνητικού έργου της Αριστεράς. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση το θηρίο θα πάρει πια και κρατική υπόσταση. Είναι δυνατόν να μιλούμε για απαγορευτικές συνθήκες ανάμεσα σε παιδιά; Μπορούμε να ξεχωρίζουμε τα παιδιά που μεγαλώνουν στη χώρα μας σε ελληνόπουλα και ξένα και να τους μοιράζουμε κατά δοκούν επιδόματα; Και όμως αυτό είναι το όραμα του Κυρανάκη και του κόμματος του. Αλλά εμείς θα ψηφίσουμε για τη ζωή μας. Θα ψηφίσουμε ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.
Ο Γιώργος Μπουγελέκας είναι εκπαιδευτικός, συγγραφέας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και υποψήφιος βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ στο Β1 Βόρειο Τομέα Αθηνών.
Πηγή: Η Εποχή
