Αναδημοσιεύσεις

Για τις προεδρικές εκλογές στην Αυστρία

Για την πραγματική και αποτελεσματική αντιμετώπιση της δεξιάς μετατόπισης δεν αρκούν όμως μόνο οι «συμπαθείς» ηγέτες σαν τον νέο Καγκελάριο Kren ή τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Van der bellen. Αυτοί μπορούν, στην καλύτερη περίπτωση, να την επιβραδύνουν. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι απαραίτητος ένας νέος συνασπισμός δυνάμεων των «από κάτω», που θα τοποθετήσει τα πραγματικά κοινωνικά ζητήματα και τα προβλήματα των πολλών ξανά στο επίκεντρο της πολιτικής. Με άλλα λόγια: η σημερινή πολιτική κρίση στη χώρα είναι πολύ βαθιά για να μπορεί να απαντηθεί χωρίς να επερωτηθεί το σημερινό καθεστώς και οι βασικοί παίχτες του.

Ώσπου να τελειώσουν αυτές οι γραμμές που αφορούν μια πρώτη αντίδραση-αποτίμηση των σημερινών επαναληπτικών εκλογών στην Αυστρία, θα έχει επιβεβαιωθεί και επίσημα η εκλογική νίκη του υποψηφίου των Πράσινων Βαν ντερ Μπέλλεν και θα έχει διασωθεί η «Αυστριακή Ψυχή» από έναν ακόμη διασυρμό, λίγες δεκαετίες ύστερα από εκείνο που υπέστη, όταν εξέλεγε στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα τον Kurt Waldheim.

Το αποτέλεσμα της πρώτης εκλογικής Κυριακής κατέγραψε μια αισθητή δεξιά μετατόπιση του εκλογικού σώματος, αναδεικνύοντας νικητή τον υποψήφιο του «Κόμματος της Ελευθερίας» (FPÖ), τον ρατσιστή, ξενοφοβικό και ισλαμοφοβικό Hofer, με δεύτερο τον υποψήφιο των Πρασίνων Van der Bellen. Για πρώτη φορά στην ιστορία της η χώρα θα εκλέξει Πρόεδρο που δεν προέρχεται από το Λαϊκό ή το Σοσιαλιστικό Κόμμα, τα οποία κυβέρνησαν τη χώρα μεταπολεμικά, είτε καθένα μόνο του είτε εναλλάξ ή ως κυβερνητικός συνασπισμός.

Η νίκη του Βαν ντερ Μπέλλεν και η αποτροπή εκλογής του Hofer είναι μια αδιαμφισβήτητα θετική εξέλιξη. Μπορεί η Αυστρία να είναι μια σχετικά μικρή χώρα της Κεντρικής Ευρώπης, ωστόσο έχει ιδιαίτερη συμβολική αξία αν αναλογιστεί κανείς την επιρροή που ασκεί στις βαλκανικές και πρώην ανατολικές χώρες. Αξιοσημείωτο και θετικό είναι επίσης το γεγονός ότι τις βδομάδες που μεσολάβησαν ανάμεσα στις δύο εκλογικές Κυριακές κινητοποιήθηκε ένας τεράστιος κόσμος για να αποτρέψει την εκλογή του ακροδεξιού Χόφερ. Κινητοποίηση που συνιστά χωρίς αμφιβολία μια θετική παρακαταθήκη στην προσπάθεια ανατροπής ενός πολιτικού συστήματος που για χρόνια τώρα μετατοπίζεται προς τα δεξιά.

Ανεξάρτητα από την εκλογή του Βαν ντερ Μπέλλεν, το εκλογικό αποτέλεσμα που δίνει σχεδόν 50% στην αυστριακή ακροδεξιά, επιβεβαιώνει με τον πιο ανάγλυφο τρόπο τη συντριβή του σημερινού πολιτικού κατεστημένου στην χώρα. Η συντριβή αυτή γίνεται πιο καθαρή αν υπολογίσει κανείς ότι εναντίων του Hofer συνασπίστηκαν άτυπα το Λαϊκό, το Σοσιαλιστικό και το κόμμα των Πράσινων, μαζί με το μεγαλύτερο μέρος της καθεστωτικής ελίτ της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, ο Χόφερ διεκδίκησε μέχρι την τελευταία στιγμή τη νίκη.

Η Αυστρία βιώνει μια βαθιά πολιτική και πολιτειακή κρίση. Μια κρίση του «αυστριακού μοντέλου», που βασίστηκε κυρίως στην κυβερνητική συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων, του Λαϊκού και του Σοσιαλιστικού. Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση που ξεκίνησε το 2008, λειτούργησε εδώ ως διαβρωτικός καταλύτης κυρίως, σε ένα μοντέλο διακυβέρνησης που βαθμιαία έδινε την αίσθηση στον πολίτη πως ο ρόλος του βαίνει διαρκώς μειούμενος.

Φυσικά, τόσο το ÖVP όσο και το SPÖ έκαναν τα πάντα να ενισχύσουν τη διαφαινόμενη ηγεμονία του FPÖ. Ιδιαίτερα, όταν, από πέρυσι το φθινόπωρο κι έπειτα, υιοθέτησαν πλήρως το αφήγημα του FPÖ στο μεταναστευτικό ζήτημα. Η πολιτική των κλειστών συνόρων, η περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μαζί με την «ποινικοποίηση» των προσφύγων και των μεταναστών, κατέστησαν το αφήγημα του Χόφερ εύπεπτο και σαλονάτο.

Η βαθιά επιθυμία της πλειοψηφίας των Αυστριακών για θεμελιώδεις αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό και έξοδο από την κρίση δεν βρίσκει καμία άλλη ριζοσπαστική διέξοδο, παρά μόνο στην ξενοφοβική ακροδεξιά ρητορική του FPÖ και του Hofer, ο οποίος εμφανίζεται σχεδόν σαν τον μοναδικό αντισυστημικό πόλο.

Για την πραγματική και αποτελεσματική αντιμετώπιση της δεξιάς μετατόπισης δεν αρκούν όμως μόνο οι «συμπαθείς» ηγέτες σαν τον νέο Καγκελάριο Κρεν ή τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Βαν ντερ Μπέλλεν. Αυτοί μπορούν, στην καλύτερη περίπτωση, να την επιβραδύνουν. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι απαραίτητος ένας νέος συνασπισμός δυνάμεων των “από κάτω”, που θα τοποθετήσει τα πραγματικά κοινωνικά ζητήματα και τα προβλήματα των πολλών ξανά στο επίκεντρο της πολιτικής. Με άλλα λόγια: η σημερινή πολιτική κρίση στη χώρα είναι πολύ βαθιά για να μπορεί να απαντηθεί χωρίς να επερωτηθεί το σημερινό καθεστώς και οι βασικοί παίχτες του.

Κάθε απλός πολίτης έχει καταλάβει πλέον ότι μόνο με ριζοσπαστικές πολιτικές μπορούν να απαντηθούν τα ριζωμένα προβλήματα. Πολιτικές όμως σε μια προοδευτική κατεύθυνση, η οποία να βάζει ξανά τη συζήτηση για την κοινωνική δικαιοσύνη, τη λαϊκή ευημερία, την ειρήνη, την προστασία του περιβάλλοντος και τα ανοιχτά σύνορα, τόσο στη χώρα όσο και στην ΕΕ.

Η σημερινή νίκη, στο όνομα της εκλογής του Βαν ντερ Μπέλλεν και της αποτροπής εκλογής ενός ακροδεξιού στην προεδρία της Αυστρίας θα δικαιωθεί πλήρως αν αποτελέσει την αφετηρία για μια πλατιά συζήτηση στην προοπτική συγκρότησης της Νέας Αριστεράς στη χώρα.

Ο Γιώργος Χονδρός είναι μέλος του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ

Πηγή: left.gr