Η συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ήρθε σαν μια επίπονη γέννα στο τέλος μιας μακράς προσυνεδριακής και μιας σύντομης, αλλά πυκνής σε πολιτικές διεργασίες, μετασυνεδριακής διαδικασίας. Μέρες πριν, στο εσωκομματικό χρηματιστήριο των προβλέψεων για το ποιο πρόσωπο θα προτείνει ο πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας, έπεφταν πολλά ονόματα στο τραπέζι, κυρίως γυναικών, όχι όμως αυτό της Ράνιας Σβίγκου.
Πρώτη φορά «η γραμματέας»
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι ποτέ προβλέψιμος και αυτό αποδείχθηκε γι’ ακόμα μια φορά. Η επικράτηση του μπλοκ Κίνηση Μελών – ΡΕΝΕ – ΔΗΜΑΡ – Γέφυρας, με ευρεία πλειοψηφία έναντι της Ομπρέλας, προδιέθετε για τοποθέτηση στη θέση του γενικού «κουμανταδόρου» του κόμματος, όπως είναι ο/η γραμματέας, ενός προσώπου από το «νικηφόρο» μπλοκ. Όμως, ο Αλέξης Τσίπρας αιφνιδίασε τους πάντες, προτείνοντας ένα μέλος των 53+, της βασικής συνιστώσας της Ομπρέλας (και σωστά δέχτηκε η Ράνια Σβίγκου, όπως έκαναν και οι προηγούμενοι/ες 53+ που έχουν βρεθεί σε θέση ευθύνης). Όπως εξήγησε ο πρόεδρος, η επιλογή του απηχεί αξιοκρατικά κριτήρια. Η Ράνια Σβίγκου είναι γυναίκα, νέα, αυτόφωτη, με συνεπή και αδιάλειπτη πορεία στα τεκταινόμενα του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη από τα χρόνια της Νεολαίας Συνασπισμού. Με βαθιά γνώση του κόμματος, της λειτουργίας του και της ανθρωπογεωγραφίας του, θα κληθεί να διαχειριστεί τη μεγάλη πρόκληση που προκύπτει από το πώς θα προσεγγιστούν και αξιοποιηθούν αποτελεσματικά, και με σύγχρονες μεθόδους και μέσα, τα 172.000 μέλη που αριθμεί πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Η Ράνια Σβίγκου είναι το πρόσωπο που καλείται να συγκεράσει το παλιό και το νέο, να προωθήσει και να πετύχει τη γείωση του κόμματος στους μαζικούς χώρους και να επιχειρήσει να ανοίξει νέα πεδία δράσης και συνάντησης του απρόσωπου κομματικού μηχανισμού με την κοινωνία.
Αντιδράσεις κατώτερες των περιστάσεων
Στην επιλογή της υπήρξαν αντιδράσεις με το σκεπτικό ότι είχε καταψηφίσει προτάσεις σχετιζόμενες με τη διεύρυνση. Όπως όμως απάντησε και η ίδια πολύ εύστοχα, «θα έπρεπε να συμφωνεί σε όλα για να βγει μια μέρα γραμματέας;» Ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε να εμπιστεύεται, μεταξύ άλλων, και συνεργάτες με σταθερά αριστερά αντανακλαστικά, νεότερων ηλικιών, με όρεξη για δουλειά και τη δύναμη να εκφράζουν την άποψή τους. Και έδειξε, έστω και αν η στάση του απηχεί υπολογισμό, ότι ο ίδιος δεν χρειάζεται τους κόλακες και τους κλακαδόρους περισσότερο από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες.
Με την επιλογή της Ράνιας Σβίγκου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ακόμα και αν επιδίωκε απλώς να θέσει ένα τέρμα στην εσωστρέφεια με μία κίνηση που εκλήφθηκε ως κίνηση «διαίρει και βασίλευε», υπογράμμισε ότι οι πολιτικές διεργασίες και διαδικασίες δεν πρέπει να αναδεικνύουν «νικητές» και «ηττημένους». Στο πλαίσιο αυτό, η γραμμή «ό,τι πει ο Τσίπρας, εμείς το αντίθετο» είναι στάση αυτο-περιθωριοποίησης. Ειδικά, όταν οι θέσεις του συνεδρίου έχουν ψηφιστεί ομόφωνα. Η συμπεριληπτικότητα και η συμμετοχή στις διαδικασίες και στην υλοποίηση του κεντρικού αριστερού πολιτικού σχεδίου, σε μια στιγμή που τα πολιτικά επίδικα είναι ιστορικά, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορέσει το κόμμα να αναπνεύσει και να βαδίσει ενωμένο την επομένη των εσωκομματικών διαδικασιών και την προηγουμένη της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης που θα πρέπει να είναι νικηφόρα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Για την ανάγκη ανανέωσης
Η τοποθέτηση της νέας γραμματέως, όμως, φώτισε για άλλη μια φορά μια δυσάρεστη εσωκομματική αλήθεια: η ανανέωση συνεχώς εξαγγέλλεται, αλλά καμιά διαδικασία δεν υπάρχει ακόμα για να την εξασφαλίσει, εκτός από την «κοπτάτσια». Στη μεγάλη πλειονότητά τους, οι νέοι άνθρωποι που έχουν μέχρι τώρα αναδειχθεί στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχουν αναδειχθεί από τον πρόεδρο. Και είναι κοινή συνείδηση πως μέσω των παλαιών και κραταιών μηχανισμών δύσκολα θα τα κατάφερναν. Ούτε υπάρχει χώρος ούτε υπάρχει διάθεση για να δημιουργηθεί, όσα προσχηματικά και να ακούγονται. Εκτός αν τον δημιουργήσουν μόνοι τους, όπως η νέα τάση των «6+6» σημείων.
Βέβαια, πολλοί και πολλές αναρωτιούνται: και γιατί θα έπρεπε να έχουμε αναδείξει περισσότερους νέους ή νέες; Μήπως είναι καλύτεροι/ες από τους παλιότερους/ες; Η απάντηση είναι «σε σημαντικούς τομείς, ναι, είναι». Πρόκειται για την πιο προσοντούχα γενιά από καταβολής ελληνικού κράτους (η διαφορά βέβαια παρατηρείται σε διεθνές επίπεδο). Διαθέτουν κατά μέσο όρο πολύ μεγαλύτερο μορφωτικό κεφάλαιο, ψηφιακές δεξιότητες, φεμινιστική και οικολογική συνείδηση. Είναι υπέρ της διαβούλευσης και της οριζοντιότητας και κατά του «σιδερένιου νόμου της ολιγαρχίας» και της ιεραρχικής οργάνωσης, που οι γενιές που μεγάλωσαν στον 20ο αιώνα αναπαράγουν σαν ταυτοτικό τους στοιχείο (γιατί αποτελεσματικότητα, δημοκρατικότητα και μαζικότητα δεν παράγει αυτό το οργανωτικό μοντέλο). Δεν είναι τυχαίο ότι οι δεκάδες φεμινιστικές ομάδες στη χώρα μας και διεθνώς αποτελούνται στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων από νέες κοπέλες μέχρι 40 ετών. Ούτε είναι τυχαίο ότι στις μάχες υπέρ του περιβάλλοντος και της προστασίας του κλίματος πρωταγωνιστούν οι νεότεροι/ες μέσω του ακτιβισμού (και του ψηφιακού), σε συνεργασία με τις πιο έμπειρες γενιές που γνωρίζουν την τοπική ανθρωπογεωγραφία και τους θεσμικούς παράγοντες. Για να μη θυμηθούμε τον παππού Σάντερς που στήριξε την καμπάνια του στους νέους ριζοσπάστες!
Συμπερασματικά, όταν υπάρχει μια τέτοια γενεακή διαφορά, η απάντηση δεν είναι η ξεπερασμένη επετηρίδα με τα γραφειοκρατικά ένσημα, αλλά η συνεργασία ώστε το γνωστικό (κ.λπ.) κεφάλαιο των νέων να μετατραπεί σε συλλογικό πολιτικό κεφάλαιο. Η γενιά της Μεταπολίτευσης δεν είναι αυτή που θα επανασυνδέσει τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με τα κινήματα και θα απευθυνθεί στις νέες γενιές. Χρειάζεται ευρύτατη συμπερίληψη των νέων στα κομματικά όργανα, κατανόηση των νέων προκλήσεων και διαγενεακή αλληλεγγύη.
Έφη Παρίση,
Δημήτρης Παπανικολόπουλος,
Αγγελίνα Γιαννοπούλου,
Δημήτρης Τσέκερης,
Γιάννης Κιουβρέκης
