Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Ευ. Τσακαλώτος, ξεκίνησε την ομιλία του αναφερόμενος στις ανθρώπινες απώλειες στη Γάζα και συγκεκριμένα στα 15.000 νεκρά παιδιά και θύμισε ότι ο κ. Μητσοτάκης είχε δηλώσει ότι υποστηρίζει το Ισραήλ αρκεί να μην υπάρχουν πολλές ανθρώπινες απώλειες. Η στάση αυτή της ΝΔ θα τη βαραίνει για πάντα.
Στη συνέχεια αναρωτήθηκε πως φτάσαμε στο δυτικό κόσμο να έχουμε τέτοιες ανισότητες, να μην μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση και να βρισκόμαστε σε πολιτική αστάθεια με φαινόμενα όπως η επικράτηση της Μελόνι, του Τραμπ κλπ. Η πολιτική έχει μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση που βιώνουμε. Ξεκίνησε με τον νεοφιλελευθερισμό της δεκαετίας του 1980. Στη συνέχεια όμως είχαμε και την περίοδος της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης και στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο. Καλούμε το ΠΑΣΟΚ να αναλύσει γιατί αποκόπηκε η σοσιαλδημοκρατία από την κοινωνική βάση.
Ο Ευ. Τσακαλώτος συνέχισε την ομιλία του λέγοντας ότι η οικονομική επιστήμη επίσης συνέβαλε στη σημερινή κατάσταση. Πέρα από το μονεταρισμό, η οικονομική σχολή του Σικάγο με κύριο εκφραστή τον Φρίντμαν, διατυπώνοντας τη θεωρία της μεγιστοποίησης της αξίας των μετόχων, νομιμοποίησε ως αποκλειστικό στόχο των εταιρειών την αύξηση της αξίας των μετοχών. Με τον τρόπο αυτό τις απάλλαξε από οποιαδήποτε ευθύνη για όλα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη όπως οι εργαζόμενοι, η κοινωνία, το περιβάλλον κλπ. Η κυβέρνηση της ΝΔ δίνοντας άνευ όρων στήριξη στις επιχειρήσεις τις ευνοεί να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους χωρίς να ενδιαφέρονται για τίποτα άλλο. Γιατί αυτό κάνει αυτό το νομοσχέδιο σε σχέση με τα λιμάνια.
Ένας άλλος νομπελίστας της σχολής του Σικάγο, ο Μπέκερ, υποστήριξε όχι μόνο τη μείωση της κρατικής παρέμβασης αλλά και λύσεις στα προβλήματα με τη μορφή δημιουργίας ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων όπως το δικαίωμα εκπομπής ρύπων. Η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης όμως, όπως είπε ο Ευ Τσακαλώτος, έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τον Μπέκερ καθώς με το νομοσχέδιο αυτό επεκτείνουν τα δικαιώματα και εκτός ιδιοκτησίας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται στο σχέδιο νόμου, τα τροχόσπιτα να μην μπορούν να σταθμεύουν έξω από τα camping πολυτελείας για να μην χαλάνε την γκλαμουριά. Έτσι ο ιδιοκτήτης του camping αποκτά δικαιώματα και πέρα από την ιδιοκτησία του. Πρότεινε δε τον κ. Μητσοτάκη ως επισκέπτη καθηγητή στο Σικάγο καθώς μπορεί να τους βάλει τα γυαλιά και να τους εξηγήσει ότι ο Φρίντμαν, ο Μπέκερ και οι άλλοι ήταν πολύ συντηρητικοί και δεν πήγαν το νεοφιλελευθερισμό στο επόμενο επίπεδο.
Ως αφορά το φλέγον ζήτημα της στεγαστικής κρίσης που αποτελεί μείζον πρόβλημα στην Ευρώπη αλλά πολύ περισσότερο στην Ελλάδα, αυτό το νομοσχέδιο, τόνισε ο Ευ. Τσακαλώτος, δεν κάνει απολύτως τίποτα. Το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα των Ελλήνων πληρώνει πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για δαπάνες στέγασης είναι κάτι που συντηρεί και τροφοδοτεί τη φτώχεια και άρα την έλλειψη ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν δύο πτυχές του προβλήματος. Η πρώτη είναι η ταξική, γιατί επηρεάζει ιδιαίτερα τα λαϊκά και μεσαία στρώματα. Η δεύτερη είναι η διαγενεακή, όπου οι boomers είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι, είτε με το δικό τους σπίτι, είτε με οικονομικό εισόδημα που να καλύπτει τα αυξανόμενα ενοίκια, ενώ οι νέες γενιές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα υψηλά ενοίκια, πόσο μάλλον να ονειρεύονται την απόκτηση του δικού τους σπιτιού. Στην ουσία υπάρχει μια μεταφορά πόρων από τους νέους στους boomers. Και αυτό δεν θα αλλάξει τα επόμενα χρόνια γιατί οι boomers θα κληροδοτήσουν τα σπίτια τους εντός της τάξης. Κάτι που η διαχείριση του φόρου κληρονομιάς από την κυβέρνηση το επιτείνει.
Έχει δημιουργηθεί μια κοινωνία ρεντιέρηδων που καρπώνονται την αξία αγαθών σε έλλειψη όπως τα σπίτια. Το παρόν σχέδιο νόμου δεν προωθεί λύσεις. Απλώς θέτει ελάχιστες προδιαγραφές για τα καταλύματα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, προβλέπει ευνοϊκούς ελέγχους, ενώ δεν ορίζει, όπως είπε και η εισηγήτρια της Νέας Αριστεράς Θεανώ Φωτίου, τι είναι το τουριστικό προϊόν. Με αυτόν τον τρόπο επιχειρήσεις Airbnb αποφεύγουν όλες τις ρυθμίσεις που ισχύουν για τα ξενοδοχεία.
Η Νέα Αριστερά έχει συγκεκριμένη πρόταση που περιορίζει ουσιαστικά τη βραχυχρόνια μίσθωση και αυξάνει την προσφορά κατοικίας. Συγκεκριμένα προτείνουμε η βραχυχρόνια εκμίσθωση κατοικιών να επιτρέπεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα για έως δύο κατοικίες, να μην επιτρέπεται σε νομικά πρόσωπα – εταιρείες κάθε είδους – να εκμισθώνουν κατοικίες για βραχυχρόνια μίσθωση και να μην επιτρέπεται σε πολίτες τρίτων χωρών η αγορά ακινήτων, γης και έτοιμων κατοικιών για την απόκτηση της golden visa.
Οι προτάσεις μας αυτές είναι μέρος της λύσης αλλά οι προτάσεις για την διαχείριση επιμέρους προβλημάτων δεν επαρκεί. Χρειάζεται μια συνολική στρατηγική για ουσιαστική αναδιανομή του εισοδήματος. Χωρίς αυτή τα προβλήματα δεν πρόκειται να αντιμετωπιστούν.