Macro

Ελιάνα Καναβέλη: Διασχίζοντας ράγες, σπάζοντας τη σιωπή, αναπνέοντας ελευθερία

Η 8η Μαρτίου, που γιορτάζεται ως παγκόσμια ημέρα των γυναικών και των θηλυκοτήτων, αποτελεί εδώ και αιώνες σύμβολο των αγώνων για την ισότητα των φύλων, για τα δικαιώματα των γυναικών και για το τέλος της βίας και της καταπίεσης σε όλες τις μορφές. Η ημέρα αυτή αποτελεί μια έκκληση για δράση, προτρέποντας τις κοινωνίες, τις κυβερνήσεις και τα άτομα να αναγνωρίσουν τα συστημικά εμπόδια που εξακολουθούν να εμποδίζουν την πλήρη συμμετοχή και αξιοπρέπεια των γυναικών και των θηλυκοτήτων σε κάθε πτυχή της ζωής. Επιπλέον, αποτελεί έντονη υπενθύμιση ότι τα δικαιώματα των έμφυλα καταπιεζόμενων ατόμων είναι ανθρώπινα δικαιώματα και ότι, μέχρι κάθε γυναίκα και θηλυκότητα, ανεξάρτητα από τη φυλή, την τάξη, τη σεξουαλικότητα ή την ικανότητά της, να μπορεί να ζει χωρίς βία και να ασκεί πλήρη αυτονομία στο σώμα της, το έργο μας παραμένει ανολοκλήρωτο.
 
Η φετινή 8η Μαρτίου έχει ακόμα πιο βαθιά σημασία για την Ελλάδα. Συμπίπτει χρονικά με μια περίοδο κοινωνικής έντασης και πρωτοφανών μαζικών συγκεντρώσεων σε όλη τη χώρα για το έγκλημα που συντελέστηκε στα Τέμπη και παραμένει μια βαθιά πληγή, καθώς η δικαστική εξουσία φαίνεται «να εκτροχιάστηκε» και να συνεχίζει το έργο της ανορθόγραφα. Η ημέρα αυτή, περισσότερο ίσως από ποτέ τα τελευταία χρόνια, αποτελεί όχι μόνο μια υπενθύμιση των αγώνων αλλά και μια κραυγή για λογοδοσία, διαφάνεια και δικαιοσύνη. Το σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 αποκάλυψε τις αποτυχίες ενός συστήματος που μαστίζεται από αμέλεια, κακοδιαχείριση και έλλειψη εποπτείας.
 
Πιο συχνά από ποτέ, τα τελευταία χρόνια αναρωτηθήκαμε ποιων οι ζωές μετράνε ως τέτοιες για την εξουσία στο εγχώριο συγκείμενο. Οι εν ψυχρώ κρατικές δολοφονίες Ρομά από αστυνομικούς, το νεκροταφείο ψυχών στο Αιγαίο, ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός γυναικοκτονιών ακόμα κι έξω από αστυνομικό τμήμα, τα καταγγελλόμενα περιστατικά έμφυλης βίας, οι 57 νεκροί στην κοιλάδα των Τεμπών, μας λένε ότι οι ζωές μας δεν μετράνε το ίδιο για την εξουσία και ότι τα σώματά μας διαρκώς «φλερτάρουν» με τον θάνατο, μιας και η ζυγαριά στην οποία μπαίνουν δείχνει ότι τα κέρδη έχουν μεγαλύτερη αξία. Στο πλαίσιο αυτό, οι θηλυκότητες που αγωνίζονται για τα αναπαραγωγικά τους δικαιώματα και την ελευθερία τους από την έμφυλη βία αγωνίζονται τελικά για τα ίδια πράγματα που απαιτούν οι οικογένειες των θυμάτων των Τεμπών: ένα σύστημα που να δίνει αξία στην ανθρώπινη ζωή έναντι του κέρδους, στη φροντίδα έναντι της παραμέλησης, και στη δικαιοσύνη έναντι της ατιμωρησίας.
 
Γίνεται φανερό ότι το φεμινιστικό κίνημα, το οποίο βρίσκεται σε μια διαρκή διαλεκτική σχέση με την κοινωνία και τα υπόλοιπα κινήματα, οφείλει να παραμείνει ενεργό, ενωμένο, και να οπλιστεί ακόμη περισσότερο απέναντι στη συστηματική προσπάθεια του κυρίαρχου συστήματος να υποτιμήσει την ανθρώπινη ζωή και να προωθήσει αντιλήψεις που στοχεύουν στην αποανθρωποποίηση. Στις 8 Μαρτίου –αλλά και κάθε μέρα– αγωνιζόμαστε για έναν κόσμο όπου κάθε ζωή έχει σημασία και όπου η δικαιοσύνη, η ασφάλεια και η αξιοπρέπεια είναι εγγυημένες για όλους και όλες. Ας προχωρήσουμε με θράσος, αποφασιστικότητα και συμπόνια, μαζί, γνωρίζοντας ότι ο δρόμος προς την απελευθέρωση είναι μακρύς, αλλά και ότι η επιθυμία μας για έναν δίκαιο και ισότιμο κόσμο μας ωθεί προς τα εμπρός.
 
Για να μη «χανόμαστε» επειδή μας στερούν το οξυγόνο μας. Για να μη ζούμε από τύχη. Για να μη φταίει η κακιά η ώρα αλλά ούτε και η κακιά χώρα.