Δεν θα λέγαμε με βεβαιότητα ότι ο Δημήτρης Πουλικάκος είναι ένας μπίτνικ της εποχής μας, όμως, όταν μιλάει για τους Beats -Κέρουακ, Γκίνσμπεργκ, Μπάροουζ και λοιπή παρέα- που προηγήθηκαν κατά μία ή δύο γενιές της δικής του περιγράφοντας τον κόσμο τους ως «κόσμο που είναι σε απόλυτη γνώση της πραγματικότητας, κι όμως ζει εντελώς έξω από αυτήν», προσωπικά με πείθει ότι είναι.
Γιατί «μπιτ» σημαίνει να είσαι σε μια κατάσταση και να έχεις μια στάση απέναντι στα πράγματα της εποχής σου: κούραση, αηδία, αντίσταση στην εκάστοτε εξουσία. Ένα «ennui», ένα «spleen» μιας άλλης εποχής, εκείνης του Μπωντλαίρ, εποχής με παρόμοιες «ασθένειες». Μια ζωή, όμως, πλούσια σε καταστάσεις και δράσεις όπως διαβάζει κανείς στο βιβλίο του Πουλικάκου «Φρυκτωρίες ή πόσο ζουν οι μύγες» (εκδόσεις Opportuna), το οποίο παρουσιάζεται μετά συζητήσεων, προβολή εικόνων στη μεγάλη οθόνη και ζωντανής μουσικής απόψε, στις 7.30 μ.μ., στο Σινέ Ριβιέρα στα Εξάρχεια, με ομιλητές τον Γιάννη Αγγελάκα, τον Γιώργο- Ίκαρο Μπαμπασάκη και τον Γιάννη Ανδρουλιδάκη.
Η δική μου γενιά -και ο προσωπικός μου μικρόκοσμος- γνώρισε τον Πουλικάκο μέσα από την παρέα του Ανδρέα Εμπειρίκου, του Νάνου Βαλαωρίτη και του Κώστα Ταχτσή, της Μαντώς Αραβαντινού και του Τάσου Δενέγρη. Μέσα από το βραχύβιο, αλλά θρυλικό περιοδικό Πάλι, τα κείμενά του και τις μεταφράσεις του. Όμως όποια ηλικιακή γενιά κι αν ψάξει κανείς, σίγουρα θα βρει μέλη της που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο συνδέονται με το αποτύπωμα που έχει αφήσει και συνεχίζει ακούραστα να αφήνει ο Πουλικάκος. Στη λογοτεχνία, τη μουσική, στον κινηματογράφο, στον σχολιασμό του πάνω στα κοινωνικοπολιτικά πράγματα του τόπου.
Και όλες οι απόψεις, ανεξαρτήτως ηλικιακής γενιάς και τομέα απασχόλησης, συγκλίνουν σε μία άποψη: ότι ο Δημήτρης Πουλικάκος είναι ένας ευγενής αναρχοαριστοκράτης! Που πάει να πει ευγενικός στην προσωπική επαφή, αναρχικός απέναντι στη χυδαιότητα της εξουσίας, sui generis αριστοκράτης στην επαφή του με την κοινωνία. Αρετές που έπονται μιας αστικής ανατροφής, αλλά στη συνέχεια ελευθεριακής παιδείας και, συνεπώς, ιδεολογίας. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, η αναρχία δεν είναι κάτι παραπάνω από ένας απροσδιόριστος επαρχιωτισμός, πολλή φασαρία για το τίποτα.
Από τις «φρυκτωρίες» του μας έρχονται τα μηνύματά του προς όλες τις κατευθύνσεις και αποτελούν και τα τεκμήρια της παραπάνω άποψής μου για τον Δ. Πουλικάκο. Βιβλίο που είναι ένα είδος πνευματικής αυτοβιογραφίας – με την ίδια έννοια που το «Ecce Homo» είναι η αυτοβιογραφία του Νίτσε ή η «Αναφορά στον Γκρέκο» είναι η αυτοβιογραφία του Καζαντζάκη. Διότι, περισσότερο από μια καταγραφή γεγονότων της προσωπικής του ζωής, είναι βιβλίο που διαθέτει στον αναγνώστη το έργο, την εξέλιξη της πνευματικής πορείας, την ουσία της ζωής του συγγραφέα.
Από μια εξαιρετική μετάφραση του ποιήματος του Άλεν Γκίνσμπεργκ «Αμερική» μέχρι ποιήματα και πεζά αδημοσίευτα, συνεντεύξεις και χειρόγραφα, μια πληθώρα πληροφοριών για τις επιδράσεις που δέχτηκε και επεξεργάστηκε στη ζωή του και στο έργο του στη μουσική, στον κινηματογράφο και στη γραφή ο Πουλικάκος, το βιβλίο θα βρει ανταπόκριση σε όλες τις εν ζωή γενιές του τόπου. Αυτή είναι και η αρετή του: να συγκινεί τους ηλικιωμένους για το milieu της εποχής τους, να συγκινεί τους νέους που δεν δέχονται να γίνουν θύματα της οθόνης, που μαθαίνουν από το παρελθόν για να μην υπάρξουν θύματα του μέλλοντος.
Μανόλης Πολέντας
