Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα Δρόσου
Την περασμένη Δευτέρα η συζήτηση πολιτικών αρχηγών για την οικονομία είχε πολλές εντάσεις. Ποια τα συμπεράσματά σου για την εικόνα που παρουσίασε η κυβέρνηση, αλλά και τα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης;
Ο Αλέξης Τσίπρας, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Γιώργος Χουλιαράκης, εκτιμώ ότι περιέγραψαν, με σαφήνεια και μέτρο, όλα τα ζητήματα που προκύπτουν μετά τη συμφωνία, σκιαγραφώντας και τις προοπτικές. Η αντιμετώπιση από τη μεριά της Νέας Δημοκρατίας και των υπόλοιπων κομμάτων ήταν στερεότυπη, με στοχευμένη προσπάθεια την αποδόμηση της κυβέρνησης. Συνήθης πρακτική της αντιπολίτευσης. Παρουσιάστηκαν, λοιπόν, δύο διαφορετικές εικόνες. Η στάση της αντιπολίτευσης είναι ακραία καιροσκοπική. Δεν έχει τίποτε πολιτικά σοβαρό να προσφέρει στον ελληνικό λαό. Παράλληλα, από τις τοποθετήσεις της κυβέρνησης, έγινε σαφές πως πρόκειται για μια συμφωνία, η οποία, για μια ακόμα φορά, καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις επιλογές των δανειστών και τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς. Όμως, ίσως για πρώτη φορά, υπάρχουν σαφείς και σημαντικές ρωγμές από την παρέμβαση της δικής μας πλευράς. Το αν αυτές θα σταθεροποιηθούν και θα διευρυνθούν, με στόχο την έξοδο από το πρόγραμμα, την αναθέρμανση της οικονομίας και τη δίκαιη ανάπτυξη, αυτό είναι το στοίχημα που μας δεσμεύει. Κάτι τέτοιο, δεν προκύπτει νομοτελειακά από τη συμφωνία. Προκύπτει όμως ως διεκδίκηση και στοχευμένη δυνατότητα. Η κυβέρνηση, αλλά και το κόμμα, πρέπει συλλογικά να επεξεργαστούμε, με επιτελικό τρόπο, τον «οδικό χάρτη» για το επόμενο διάστημα. Δεν υπάρχει «αυτόματος πιλότος» εδώ.
Επικίνδυνο ξέπλυμα της Χρυσής Αυγής
Η πολιτική αντιπαράθεση κάθε άλλο παρά περιορίστηκε στην οικονομία και τη δεύτερη αξιολόγηση. Στιγμές έντασης υπήρξαν στην αναφορά της υπόθεσης Noor1 και στη δήλωση του Κ. Μητσοτάκη πως «η βία προέρχεται αποκλειστικά από την αριστερά»…
Τα θέματα αυτά τέθηκαν από τον Κ. Μητσοτάκη κυρίως για να αλλάξει την ατζέντα. Απέτυχε και σ’ αυτό. Όσον αφορά το Noor1, εκτιμώ ότι δεν εξυφάνθηκε κανένα κυβερνητικό ή υπουργικό σχέδιο συνωμοσίας σε βάρος οποιουδήποτε προσώπου. Από εκεί και πέρα, η δικαιοσύνη πρέπει να στηριχθεί και να λειτουργήσει χωρίς εμπόδια, ώστε να φτάσει στην πλήρη αποκάλυψη όσων πράγματι ενέχονται σε αυτή την υπόθεση. Η δε απόπειρα του Κ. Μητσοτάκη να αθωώσει την ακροδεξιά και τη Χρυσή Αυγή, πρέπει να μας προβληματίσει πολύ. Η Χρυσή Αυγή έχει παραπεμφθεί με βούλευμα σε δίκη ως εγκληματική οργάνωση, ενώ ήδη υπάρχει μεγάλος αριθμός καταδικαστικών αποφάσεων για μέλη και στελέχη της για εγκληματική δράση άσκησης βίας απέναντι σε ανυπεράσπιστους πολίτες. Η δράση της, όπως σωστά επεσήμανε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, έχει σαφή κίνητρα το φυλετικό μίσος και τη φυλετική διάκριση, όπως επίσης την Αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα. Το να ξεπλένει ο Κ. Μητσοτάκης τη Χρυσή Αυγή, ενώ υπάρχει σε εξέλιξη η δίκη είναι αυτή τη στιγμή ό,τι πιο επικίνδυνο θα μπορούσε να διανοηθεί κανείς. Πρόκειται για απόπειρα της ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας προς την κατεύθυνση της ψηφο-συλλεκτικής ενίσχυσής της, στην προσδοκία της να επανέλθει στην κυβέρνηση. Επομένως, αναμένεται συνέχεια. Είναι ζήτημα όλης της ελληνικής κοινωνίας να υπάρξουν ισχυρές αντιδράσεις, καθώς δεν αρκεί η αναγκαστική αναδίπλωση του προέδρου της ΝΔ, μετά από την ισχυρή πίεση του πρωθυπουργού, αλλά και των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, μέσα στη συνεδρίαση της Βουλής.
Στο συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης απηύθυναν χαιρετισμό ο Κ. Μητσοτάκης και ο Στ. Θεοδωράκης, προσδίδοντας άλλη βαρύτητα με την κίνησή τους αυτή. Όπως προέκυψε από το συνέδριο, αλλά και φάνηκε από την τοποθέτηση της Φ. Γεννηματά στη βουλή γίνονται διεργασίες συνεννόησης με τη δεξιά, στη βάση ανατροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Ποια η εκτίμησή σου για όσα εξελίσσονται στο Κέντρο;
Δύο σχόλια θέλω μόνο να κάνω. Το πρώτο είναι ότι αυτή η προσπάθεια ανασύνταξης-ανασυγκρότησης γίνεται με παλιά υλικά. Ήταν χαρακτηριστικό ότι προσήλθαν όλα τα παλιά στελέχη. Αυτά έδωσαν τον τόνο. Τόνος εξουσιαστικός, ανιστόρητος, προκλητικά υποκριτικός. Το δεύτερο είναι ότι αν και η πολιτική κατεύθυνση δεν έχει κριθεί ακόμα οριστικά, φαίνεται πάντως σαφώς πως ο χώρος συγκροτείται ως ένα τμήμα της συντηρητικής πτέρυγας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, μιας τάσης που έχει ηττηθεί κατά κράτος σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα. Από αυτή την άποψη, και όσο ισχύουν αυτά, δεν νομίζω ότι αυτή η εξέλιξη μπορεί να παρουσιάζει ενδιαφέρον.
Ο Κ. Μπογδάνος απολύθηκε από τον ΣΚΑΪ, με το κανάλι να κάνει λόγο στην ανακοίνωσή του για δεοντολογία και για αποφυγή της παραπληροφόρησης. Την ίδια στιγμή, από τα ΜΜΕ δεν προβάλλονται ειδήσεις, με πρόσφατο παράδειγμα τη μη μετάδοση της διαγραφής νοσηλίων των μέχρι το 2015 ανασφάλιστων πολιτών…
Το θετικό, στο συμβάν αυτό, είναι ότι αντέδρασε ακόμα και η διεύθυνση του ΣΚΑΪ. Κατάλαβε, σε αυτή τουλάχιστον τη περίπτωση, ότι η χυδαιότητα μπορεί να βλάψει ως «μπούμερανγκ» όσους την επιλέγουν. Δεν είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιες ευαισθησίες, ενώ θα έπρεπε να αποτελούν τον κανόνα. Δυστυχώς αυτού του είδους τη δημοσιογραφία υπηρετούν κυρίαρχα ΜΜΕ. Δεν μεταδίδουν ειδήσεις. Τις κατασκευάζουν.
Ιστορική ευθύνη της Αριστεράς
Συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από το δημοψήφισμα, που ήταν σαφώς ένας σταθμός για την πολιτική ζωή της χώρας, για την αριστερά και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μεσολάβησε η ψήφιση ενός ακόμα μνημονίου, ο ΣΥΡΙΖΑ διασπάστηκε, χιλιάδες κόσμου απογοητεύτηκε. Υπάρχει προοπτική για την αριστερά και το λαό;
Η στιγμή, κατά την οποία εκφράστηκε στο δημοψήφισμα, με μεγαλειώδη τρόπο, η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού, είναι ένα ιστορικό γεγονός με πολυμέτωπη και διαρκή σημασία. Η αποτίμησή της θέλει χρόνο. Και η θετική αξιοποίησή της επίσης. Μια απλή προσέγγιση είναι ότι άλλο ψήφισε ο λαός, και άλλο έγινε στο τέλος. Λογικά είναι σωστό, αλλά δεν αρκεί για να αποτυπώσει όσα ιστορικά και τραγικά συνέβησαν εκείνες τις ημέρες. Νομίζω ότι πρέπει να κρατήσουμε το γεγονός ως μοναδικό και, ταυτόχρονα, να ασχοληθούμε πολύ σοβαρά με όλα τα στοιχεία που το συνθέτουν. Για να μπορέσουμε να τα αξιοποιήσουμε αυτά τα στοιχεία στο μέλλον. Ώστε κάθε προσπάθεια για έξοδο από την κρίση και τη μνημονιακή επιτήρηση να είναι πραγματικά αποτελεσματική, με βάση και τους πραγματικούς εσωτερικούς και διεθνείς συσχετισμούς. Για να νικήσει ο λαός, δεν αρκεί μόνο να θέλει. Πρέπει και να μπορεί. Αυτή είναι ίσως η πιο μεγάλη ιστορική ευθύνη της Αριστεράς.
Το όραμα της ενότητας της αριστεράς είναι πια θολό, με πολλούς πρώην συντρόφους –κυρίως από τη ΛΑΕ- να εκφράζουν ένα ισχυρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μένος. Πώς θα γεφυρωθεί αυτή η κατάσταση;
Προφανώς και κατανοώ ακόμα και την πιο αυστηρή αριστερή κριτική για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ γέννησε προσδοκίες, που διαψεύστηκαν, ή –πιο σωστά- που μέχρι στιγμής δεν έχει μπορέσει να δικαιώσει. Δεν κατανοώ όμως την πολιτική υπεραπλούστευση από επιτελικά κέντρα, μικρής μεν δύναμης, αλλά μεγάλης πολιτικής, ιστορικής και κοινωνικής πείρας. Είτε πρόκειται για ηγεσίες δυνάμεων της Αριστεράς, είτε για ηγεσίες συνδικάτων. Τη θεωρώ πολύ κατώτερη, όχι μόνο των περιστάσεων και των αναγκών, αλλά και της ίδιας της ιστορικής διαδρομής της ελληνικής και παγκόσμιας Αριστεράς. Δεν μπορείς να ξεπερνάς και να απαξιώνεις τόσο εύκολα μια δύναμη της Αριστεράς, που αποδέχθηκε να συμβιβαστεί, στο όνομα της αναγκαιότητας, για να μην εγκαταλείψει μια μάχη από τη θέση που η λαϊκή βούληση την έχει φέρει. Και αυτό να μην το συνεκτιμάς με τους εσωτερικούς και διεθνείς συσχετισμούς. Δεν νοείται να υποτιμώνται και να αγνοούνται αυτοί οι συσχετισμοί, για να ασκηθεί ένας πόλεμος φθοράς, χάριν της αυτοεπιβεβαίωσης διαφορετικών απόψεων και επιλογών, καταλήγοντας στο «όλοι ίδιοι είναι». Πρόκειται για πολιτική στάση που δεν αντιστοιχεί στα ιστορικά βιώματα της Αριστεράς. Το ερμηνευτικό εργαλείο «προδότες – συνεπείς» δεν βοηθάει. Ακόμη έχει παλιές, μεγάλες και βαθιές πληγές το «σώμα» της Αριστεράς από τέτοιες αντιμετωπίσεις. Μην φτιάξουμε νέες. Το όραμα της ενότητας της Αριστεράς, όσο κι αν θόλωσε, πρέπει να το κρατήσουμε ζωντανό. Μπορεί εμάς, ως πρόσωπα, η ιστορία να μας ξεπεράσει. Αλλά η ενότητα της αγωνιζόμενης κοινωνίας, ποτέ δεν υπηρετήθηκε με την πολυδιάσπαση της Αριστεράς.
Δεν πρέπει να χάσουμε και άλλο έδαφος
Εφόσον πια έχει ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση, ποιες είναι οι υποχρεώσεις, αλλά και οι ευκαιρίες που εμφανίζονται για το κόμμα, τα μέλη και τα στελέχη του;
Έχουμε καθυστερήσει ήδη, πάρα πολύ, στο να συγκροτήσουμε ένα επιτελικό σχέδιο συλλογικής οριοθέτησης της πολιτικής μας, τόσο σε όσο έχει να κάνει με τα όρια των υποχωρήσεων, όσο σε ό,τι έχει να κάνει με τις πρωτοβουλίες για το άνοιγμα νέων δρόμων στην πορεία εξόδου από τα μνημόνια. Το θέμα έχει τεθεί και στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις της Κεντρικής Επιτροπής. Είμαστε πλέον πολύ πιο έμπειροι. Αλλά αυτή η πείρα δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε μια μοιρολατρική αποδοχή της δύσκολης πραγματικότητας. Το μέτωπο για την υπέρβαση όλων αυτών των αρνητικών δεδομένων πρέπει να παραμείνει ανοιχτό. Όχι βολονταριστικά, αλλά ψύχραιμα, συλλογικά, δημοκρατικά και με επιτελικό ρεαλισμό. Έχουμε μπροστά «μαραθώνιο» αγώνα και όχι αγώνα ταχύτητας. Δεν πρέπει όμως να χάσουμε κι άλλο έδαφος. Ταυτόχρονα -τώρα, χθες, όχι «κάποτε»-, αυτό που πρέπει συλλογικά να υπερασπιστούμε, χωρίς κανέναν συμβιβασμό, είναι το κατακτημένο -όχι τυχαία- ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, που θέλουμε να υπηρετούμε.
Πηγή: Η Εποχή
