Με ασυνήθιστη ταχύτητα η κυβέρνηση προχωρά -παρά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, στην επιστημονική κοινότητα, σε δημοτικές κινήσεις, όπως η «Ανοιχτή Πόλη», κινηματικές συλλογικότητες- στη χωροθέτηση του γηπέδου του Παναθηναϊκού στο Γουδή. Την Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος Σωκ. Φάμελλος, ύστερα από συνάντηση με τον πρόεδρο του ερασιτέχνη Παναθηναϊκού κ. Δημ. Μπαλτάκο, ανακοίνωσε «οι επιλογές θα είναι περιβαλλοντικά και χωροταξικά ωφέλιμες» και ότι η πενταπλή ανάπλαση της Αθήνας που προωθεί η κυβέρνηση είναι ένα «μείζον αναπτυξιακό έργο»!
Χωρίς καμιά απολύτως επιστημονική και κοινωνική δικαιολόγηση ανατρέπεται μια πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ για την περιοχή, που την είχε διαμορφώσει, τις περασμένες δεκαετίες, μέσα στα κινήματα και μαζί τους. Δόθηκαν μεγάλες μάχες για να σωθεί –με απώλειες, όπως Μπάντμιντον– το πάρκο. Φτάσαμε έως εδώ με τη βάσιμη ελπίδα ότι επιτέλους η θεσμική θωράκισή του και η ολοκλήρωσή του ως ενιαίου χώρου πρασίνου είναι θέμα χρόνου. Πέσαμε έξω;
Τα ερωτήματα
Το πρώτο και καίριο που πρέπει να ερωτηθεί ο υπουργός είναι ποιος ο λόγος που αποφασίστηκε αυτό. Υπάρχει χώρος για να πάει το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού, ο Βοτανικός, με ολοκληρωμένες όλες τις νομικές διαδικασίες, περιβαλλοντικές πρόνοιες, βοηθητικούς χώρους, δρόμους πρόσβασης κτλ. Γιατί εγκαταλείπεται η διπλή ανάπλαση και αναζητιέται νέος χώρος, δημιουργώντας έτσι ένα μείζον πρόβλημα; Ποιος το ζητά; Στις δηλώσεις του εκπροσώπου του Παναθηναϊκού δεν βλέπει κανείς τον ενθουσιασμό που διατρέχει τις αντίστοιχες του υπουργού. Μάλιστα προανήγγειλε τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπου θα πουν τη γνώμη τους οι πολίτες και «το έργο να αποκτήσει μεγαλύτερο έρεισμα». Δηλαδή δεν φαίνεται ότι ο Παναθηναϊκός είχε την πρωτοβουλία. Και σωστά. Διότι γνωρίζει ότι τώρα αρχίζει μια περιπέτεια, ενώ ο Βοτανικός είναι σίγουρη θέση.
Το δεύτερο, είναι μεθοδολογικό. Πότε και σε ποια χώρα συγκροτήθηκε επιτροπή που θα διαμορφώσει προτάσεις για την αναθεώρηση του υπάρχοντος Ρυθμιστικού Σχεδίου και στην οποία συμμετέχει και ένας ιδιώτης, όπως ο ΠΑΟ; Μάλιστα, η πολυμελής επιτροπή, που θα συγκροτηθεί άμεσα, εντέλλεται να φέρει προτάσεις για την αναθεώρηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου της πρωτεύουσας έως τον Σεπτέμβριο! Είναι, επιστημονικά, εφικτό;
Το τρίτο, επίσης μεθοδολογικό, είναι κάθε πότε αλλάζουν τα Ρυθμιστικά. Η διεθνής εμπειρία αναφέρεται, περίπου, σε εικοσαετία και ωριμάζει βαθμιαία από την εξέλιξη της κοινωνίας και της οικονομίας, τις ανάγκες που προκύπτουν. Το τελευταίο ρυθμιστικό ψηφίστηκε το 2014 και ήταν καρπός επίπονης τετράχρονης δουλειάς πλειάδας επιστημόνων. Επιπροσθέτως, χρειάστηκε να συγκρουστούν με διάφορα συμφέροντα ή υποδείξεις άνωθεν. Πήγε στη Βουλή, ψηφίστηκε έστω τροποποιημένο. Είναι ένα ρυθμιστικό, εντέλει, καλό. Από τα καλά που έμειναν δεν πρέπει να πάμε ούτε ένα χιλιοστό πίσω. Τι του προσάπτει το υπουργείο Περιβάλλοντος; Τι προέκυψε στα χρόνια ζωής του; Γιατί δεν το λέει δημόσια;
Το τέταρτο ερώτημα είναι περιβαλλοντικό, δηλαδή πολιτικό. Το υπάρχον Ρυθμιστικό έχει ως υπόβαθρο παραδοχές για τις ανάγκες της πρωτεύουσας, αλλά και τα όρια προστασίας του χώρου, το τι έργα πλέον μπορεί να σηκώσει η περιοχή. Για παράδειγμα, ορίζει όχι πια άλλα μεγάλα έργα, μεγάλες οδούς τύπου Αττικής, ή διάνοιξη σήραγγας Υμηττού κτλ. Τώρα η κυβέρνηση τι απ’ αυτά αλλάζει, αναθεωρεί, ανατρέπει; Πάνω σε τι μελέτες στηρίζεται, σε τι συλλογική εργασία; Υπάρχουν κινήματα πολιτών που τα θέτουν; Η κυβέρνηση –ίσως την αδικούμε, διότι δεν γνωρίζουμε αν πήρε συλλογικά απόφαση– δεν ανησυχεί ότι αυτή τη αναθεώρηση που θα κρατήσει, παρά τα λεγόμενα, τουλάχιστον δυο χρόνια, μπορεί να ολοκληρωθεί από μια επιθετική νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, οπότε το ισχύον Ρυθμιστικό να ανατραπεί πλήρως;
Ο κίνδυνος
Τι κινδυνεύει; Κινδυνεύει η δυνατότητα υπεράσπισης μητροπολιτικών πάρκων, εν προκειμένω ο Υμηττός. Τον προστατεύει ένα ισχυρό Προεδρικό Διάταγμα –όπως και το Γουδή– το οποίο πιέζουν διάφοροι για αλλαγές. Προβλέπει ότι αλλαγές στις δασικές περιοχές δεν επιτρέπονται, εκτός εάν υφίστανται ανάγκες δημοσίου συμφέροντος και εφόσον είναι τεκμηριωμένη η αδυναμία εύρεσης εναλλακτικής λύσης. Εμπίπτει εδώ ο Παναθηναϊκός; Προφανώς, θα καταπέσει στα δικαστήρια. Επιπλέον, κινδυνεύουν και οι ρυθμίσεις για έλεγχο της χρήσης και εκμετάλλευσης γης, οι οποίες θα πιέζονται μετά τη λήξη της αξιολόγησης από παλιά και νέα συμφέροντα των real estates.
Τελικά, πώς κατανοούμε την ανάπτυξη; Στηρίζεται στα μεγάλα έργα, κυρίως, αρμοδιότητας εργολάβων, που θεωρούν εμπόδιο κάθε συζήτηση για προστασία του περιβάλλοντος; Θεωρούμε ότι έτσι ενισχύουμε τη σχέση μας εκπροσώπησης με τα κοινωνικά στρώματα όπου αναφερόμαστε, τους πολίτες που θέλουν η πόλη τους να είναι βιώσιμη, ότι ενισχύεται η πολιτική μας επιρροή τακτοποιώντας τις ανάγκες -εύλογες ή όχι– των μεγάλων ποδοσφαιρικών ομάδων; Τότε καλώς μοιράζουμε γήπεδα, όπου να ’ναι, ενώ έχουμε το 0ΑΚΑ και αργεί. Θα βρούμε κάτι και για τον Ολυμπιακό. Πχ στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας;
Παύλος Δ. Κλαυδιανός
Πηγή: Η Εποχή
