Η εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία άφησε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη άναυδη, άλλες είναι οι περιοχές του πλανήτη που είχαν πρόσφατες εμπειρίες πολεμικών συρράξεων. Αν και ο βομβαρδισμός της Γιουγκοσλαβίας και η εισβολή στην Κύπρο δεν είναι και τόσο μακρινή ανάμνηση. Ο αιφνιδιασμός του πολιτικού κόσμου δεν είχε να κάνει με το στόχο αλλά με τα μέσα. Όλοι ανάμεναν την αντίδραση του Πούτιν στην περικύκλωση της Ρωσίας από το ΝΑΤΟ. Είχαν προηγηθεί οι χώρες της Ανατ. Ευρώπης, οι παλιές λαϊκές δημοκρατίες στην επικράτεια της Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίες προσχώρησαν στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Μια συμμαχία η οποία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης είχε αποκλειστικό εχθρό την Ρωσία. Δυσανάλογος στόχος ως προς την απειλή, πολύτιμο όμως εργαλείο προκειμένου οι ΗΠΑ να διατηρούν την επικυριαρχία τους με το μικρότερο πολιτικό και οικονομικό κόστος.
Η Ρωσία υπερέβη τα όρια ανοχής. Επέλεξε τα όπλα ως μέσο επιβολής της διεκδίκησής της για ουδετερότητα των γειτονικών της κρατών. Επέλεξε την αιματοχυσία ενός λαού με τον οποίο έχει ιστορικούς, εθνοτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς, ενός λαού με τον οποίο έδωσε από κοινού τον αντιφασιστικό αγώνα, με αντίτιμο εκατομμύρια νεκρούς.
Στην πραγματικότητα ο Πούτιν υπηρετεί τη «μεγάλη ιδέα» της ανασύστασης της ρωσικής αυτοκρατορίας, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, ουράνιου και πετρελαίου και της εξάρτησης των μεγάλων ευρωπαϊκών αγορών από τις ρωσικές ροές. Σε μια περίοδο που η ενεργειακή κρίση, η άνοδος των τιμών και ο πληθωριστικός κύκλος δημιουργούν ρωγμές στη νεοφιλελεύθερη συναίνεση, το Κρεμλίνο δίνει ώθηση ζωής στο, κατά Μακρόν, «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ, με τη Φινλανδία και τη Σουηδία να ζητούν την ένταξη τους σε αυτό… Δίνει δώρα ενίσχυσης στον ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ και στον οικονομικό και εμπορικό πόλεμο που μαίνεται με την ευθύνη τους. Οι οικονομίες και οι κοινωνίες στην εμπόλεμη ζώνη των επιπτώσεων, των μέτρων και των αντιμέτρων. Δίνει δώρα στις πολεμικές βιομηχανίες και στη στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης. Η Γερμανία αναθεωρεί την οστπολιτίκ με ένα γιγάντιο εξοπλιστικό πρόγραμμα σε μια εποχή που μια φιλειρηνική Ευρώπη είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ.
Ο πόλεμος και η ειρήνη είναι διαιρετική τομή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Ένα αιώνα μετά τη διάσπαση της σοσιαλδημοκρατίας, με αφορμή τη στάση της στον πόλεμο, στον 21ο αιώνα το πώς συντάσσονται σε αυτό το δίλημμα οι πολιτικές δυνάμεις στο εθνικό επίπεδο, το πώς συντάσσονται οι πολιτικές οικογένειες, πανευρωπαϊκά και παγκόσμια, αποτελεί το κριτήριο για κάθε στρατηγική συμμαχιών. Από αυτή τη σκοπιά, με αυτό το κριτήριο, η συζήτηση στη Βουλή ήταν αποκαλυπτική: από τη μία μεριά η κυβέρνηση της ΝΔ με τη στρατιωτική εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο, με την αποστολή στρατιωτικού υλικού, κι από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, το ΜΕΡΑ 25 με την υπεράσπιση της ειρήνης και του αντιπολεμικού κινήματος. Βλέπετε η πολιτική καθίσταται πρωτεύουσα, δεν παρακολουθεί ούτε τους εσωκομματικούς ανταγωνισμούς και τις ανόητες διαιρέσεις, ούτε βεβαίως τους εκλογικούς υπολογισμούς σε βάρος υπεράσπισης της ειρήνης και των δικαιωμάτων της κοινωνικής πλειοψηφίας.
ΤΟ ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ στη μέση, να παλινωδεί μεταξύ αποδοχής της κυρίαρχης «πατριωτικής» αφήγησης και της ανάγκης να διαφοροποιηθεί από το εθνικιστικό αφήγημα της Ν.Δ. Παλινδρόμηση που θα το ακολουθεί για άγνωστο διάστημα, μέχρις ότου η κοινωνική διαμαρτυρία για τις επιπτώσεις του πολέμου, των οικονομικών και γεωπολιτικών ανταγωνισμών μεταφραστούν στο ατομικό πεδίο κάθε πολίτη, των ψηφοφόρων του συμπεριλαμβανομένων. Τότε θα υποχρεωθεί να επιλέξει.
Καταλαβαίνουμε, και λαμβάνουμε υπόψη πολιτικά και στρατηγικά. ότι ο κόσμος πλέον είναι πολυπολικός και υψηλής διακινδύνευσης. Ότι ο παγκόσμιος ηγεμών δεν υφίσταται πλέον, ούτε το «τέλος της ιστορίας», ούτε ο διπολισμός της ισορροπίας του τρόμου. Νέοι «παίκτες» έχουν αναδυθεί στην παγκόσμια σκακιέρα ενώ οι παλαιοί παραμένουν στο παιχνίδι. ΗΠΑ και ΚΙΝΑ, Ε.Ε. και Ρωσία, η Ινδία στον προθάλαμο, ενώ περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία διεκδικούν ρόλο. Οι ανταγωνισμοί για την κυριαρχία εκτείνονται σε όλα τα πεδία, οι παλιοί θεσμοί της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης -της συναίνεσης της Ουάσιγκτον όπως ονομάστηκε- υποχωρούν, όπως υποχωρεί και η παγκοσμιοποίηση, χωρίς ο κόσμος να γίνεται πιο δίκαιος ή πιο ασφαλής, αντιθέτως!
Οι συγκρούσεις για την ηγεμονία και την ισχύ είναι πολλές και σε διαφορετικά πεδία: ανταγωνισμοί για την ενέργεια, την χρηματοοικονομική σφαίρα, τα συναλλαγματικά αποθέματα και το δημόσιο χρέος, το εμπόριο και τις εφοδιαστικές αλυσίδες, τις πατέντες και τα εμβόλια, την ψηφιακή υπεροχή, την προσφυγική κρίση, τη διαχείριση της οικολογικής μετάβασης, τις σπάνιες γαίες, την πολεμική βιομηχανία και τα εξοπλιστικά.
Ο πόλεμος, όμως, είναι όλα τα παραπάνω, όλες οι παραπάνω συγκρούσεις. Στον βωμό οι άνθρωποι, στρατιώτες και άμαχοι, όλοι και όλες είμαστε αναλώσιμοι προκειμένου να εξυπηρετηθούν οικονομικοί και γεωπολιτικοί στόχοι. Η φρίκη του θανάτου, της απώλειας, του ξεριζωμού, αφτιασίδωτη, δεν μπορεί να συγκαλυφθεί ή να παραποιηθεί από κανένα προπαγανδιστικό μηχανισμό. Ο νέος ψυχρός πόλεμος επιχειρεί να φιμώσει και απειλεί κάθε ελεύθερη φωνή. Όμως, η πληροφορία και η εικόνα πλέον διακινείται παγκόσμια, σε πραγματικό χρόνο, χωρίς αποκλειστικότητες. Το ίδιο και τα συναισθήματα των ανθρώπων, η αλληλεγγύη, η καταδίκη του πολέμου χωρίς αστερίσκους, η υπεράσπιση της ειρήνης πάση θυσία, ακόμα και στις πιο σκληρές, λογοκριμένες και αυταρχικές περιοχές. Και εκεί ακόμα υπερασπίζονται όλα τα παραπάνω και κάτι ακόμα, το πρωτεύον του πολιτισμού και της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τον πολιτισμό χωρίς σύνορα και διαχωρισμούς, την ανθρωπιά απέναντι στους πρόσφυγες, χωρίς μεροληψία για το χρώμα του δέρματος, της φυλής και της θρησκείας. Απροϋπόθετα.
Χριστόφορος Παπαδόπουλος
Πηγή: Radicales
