Θωμάς Τσαλαπάτης

22
09

Ο όρθιος θρήνος

Η εικόνα της μάνας που θρηνεί το πρόωρα χαμένο παιδί είναι μια εικόνα σπαρακτική. Αποτυπώνει τη χειρότερη εμπειρία που μπορεί να περάσει ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ολη την απώλεια, τη συντριβή, ως ενδεχόμενα για τον καθένα από εμάς. Μέσα από την εικόνα αυτή ο θάνατος και η ζωή, οι αξίες και το μέτρο, αλλάζουν υπόσταση. Παύουν να είναι κάτι που στέκει μακριά, θολό και θεωρητικό, εξόριστο σε κάποια ενδεχόμενα. Η εικόνα της μάνας που θρηνεί κάνει ό,τι αξίζει σε αυτή τη ζωή επείγον.
03
07

Επιμύθιο

Η ίδια η υπόθεση και η τροπή της (όχι η λύση της) ορίστηκε από τον ίδιο τον τρομονόμο. Χωρίς την αλλαγή του κανείς δεν μας εγγυάται (και σίγουρα όχι το δικαστικό σώμα) πως δεν θα έχουμε στο μέλλον αντίστοιχες περιπτώσεις σαν αυτές της Ηριάννας και του Περικλή, ή του Τάσου Θεοφίλου. Και αυτό σε μια περίοδο, που ο Ρουβίκωνας έχει αναχθεί από τους κατασκευαστές της προπαγάνδας σε πολιτικό θέμα μεγάλης σημασίας, που οι αναρχικοί δεν εντάσσονται στο ανθρώπινο είδος και που ο ΣΚΑΙ μετέδωσε ψευδώς πως συνέβησαν «Επεισόδια και συγκρούσεις για την αποφυλάκιση της Ηριάννας», δείχνοντας πλάνα από περσινά επεισόδια και περιγράφοντας στο εγκυρότατο δελτίο του πως το όνομα της Ηριάννας είναι «Για κάποιους Έλληνες συνώνυμο της τρομοκρατικής δράσης και για άλλους της δικαστικής αδικίας». Δεν είναι ηλιθιότητα και δεν είναι σαδισμός. Είναι το εξωστρεφές συναίσθημα μιας εξουσίας που αντιλαμβάνεται τον εαυτό της σε θέση αδράνειας και δεν βλέπει την ώρα να ξεμουδιάσει. Με παραλογισμό και με σκληρότητα όπως οφείλει η κάθε εξουσία.
22
10

Εκείνος ο επικίνδυνος μικρόκοσμος

Το τελευταίο διάστημα ο μικρόκοσμος πολλών από εμάς πλημμύρισε από πραγματικότητα. Το νομοσχέδιο για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας του φύλου, το σκάνδαλο γύρω από τον Harvey Weinstein, τους βιασμούς και τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις του και η ανάδειξη της βίας κατά των γυναικών και της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας και μαζί η πρώτη ελληνική διαφήμιση που δείχνει δύο ομοφυλόφιλους όχι ως ρατσιστικά στερεότυπα, αλλά ως ένα χαλαρό καθημερινό βαρετό ζευγάρι. Τα τρία αυτά περιστατικά ήταν αρκετά για να σκάσει ο βόθρος του μίσους στον δημόσιο διάλογο.
04
03

Ξαναβλέποντας τον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου

Η συνείδηση της κληρονομιάς, η αμφίσημη απεικόνιση του υποκόσμου, οι χαρακτήρες που βγαίνουν μέσα από την ιστορία της περιόδου χωρίς να μαρτυρούν την καταγωγή τους, οι πλάγιες αναφορές στην τρομοκρατία της εποχής, τα μεικτά στοιχεία του νεορεαλισμού, του εξπρεσιονισμού και του φιλμ νουάρ, η αίσθηση πως η ιστορία είναι μια απολύτως ρεαλιστική αποτύπωση, αλλά μαζί και ένα ανοικτό σύμβολο που μπορεί να συμπεριλάβει μέσα του πολλά ακόμη, η μουσική του Χατζιδάκι και το μπουζούκι του Τσιτσάνη, η ισορροπία ανάμεσα στο ρεμπέτικο, το μοιρολόι και το χωρικό τραγωδίας στο τραγούδι «ο ήλιος έσβησε», ο αμήχανος μετεωρισμός του Ντίνου Ηλιόπουλου στο ζεϊμπέκικο που ακολουθεί, το σενάριο του Καμπανέλλη και η υπέροχη όψη της Μαργαρίτας Παπαγεωργίου καθιστούν την ταινία ως ένα από τα σημαντικότερα έργα τέχνης που δημιουργήθηκαν στην χώρα μας τον αιώνα που πέρασε.