Ευκλείδης Τσακαλώτος

02
04

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου #10

Το μάτι μου πέφτει στην Εστία. Έχει φωτογραφία του Κ. Μητσοτάκη και τίτλο «Θα νικήσουμε στον πόλεμο με σημαία το κοινωνικό κράτος». Τελικά η κρίση έχει φέρει τα πάνω κάτω και η Δεξιά γίνεται υπέρμαχος του κοινωνικού κράτους. Στα επόμενα περίεργα φαινόμενα περιμένω εναγωνίως πρωτοσέλιδο του Φιλελεύθερου «Προλετάριοι όλου του κόσμου ενωθείτε» ή - όταν ο ήλιος ανατείλει από την δύση - η ΑΥΓΗ να βγει με πρωτοσέλιδο «Μοναδική απάντηση η αυτορρύθμιση της αγοράς».  Μια από τις πιο μίζερες φράσεις, που συνήθως έχει την τιμητική της τις πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου, είναι «άντε, να πιάσουν οι πρώτες βροχές, καιρός να συμμαζευτούμε». Από μικρό παιδί είχα την  απορία - γιατί τόσο καημό για συμμάζεμα; Τώρα οι καλβινιστές παίρνουν την εκδίκησή τους, με ένα συμμάζεμα χωρίς, ακόμα, ημερομηνία λήξης. Τουλάχιστον, στην τραγωδία που αντιμετωπίζουμε, έχουμε χρόνο για αναστοχασμό, να επανεξετάσουμε τα πράγματα που αξιολογούμε θετικά, που έχουν πραγματικά σημασία. Λίγοι και λίγες θα είναι αυτοί, που δεν θα έχουν επανεξετάσει το ρόλο της υγείας στην ευδαιμονία μας, ως προϋπόθεση για ότι άλλο αξιολογούμε θετικά. Απελπιστική η έλλειψη συμφωνίας για το ευρωομόλογο. ο θυμός δεν κρύβεται. Στον κυρίαρχο λόγο ακούμε πολλά για τους λαϊκιστές τύπου Σαλβίνι και Όρμπαν. Ας το ξεκαθαρίσουμε, χωρίς τον Rutte, και το συνάφι του, δεν θα υπήρχε ούτε Σαλβίνι ούτε Όρμπαν. Η Ιταλία της χαμηλής ανάπτυξης, του μεγάλου χρέους, και των τεράστιων αναγκών μπροστά στην κρίση θα έχει τεράστιο πρόβλημα στο άμεσο μέλλον στη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων της. Χωρίς το ευρωομόλογο, δύσκολα θα τα βγάλει πέρα, και η κρίση στην Ιταλία θα μετατραπεί σε υπαρξιακό πρόβλημα για την ίδια την ευρωζώνη και ίσως και την Ευρώπη. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ξέρουμε ποιοι είναι οι νέοι Daladier, οι νέοι Chamberlain, οι πολιτικοί που τη δεκαετία του τριάντα, αντί να αντισταθούν στην άνοδο του Χίτλερ, προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τον κίνδυνο με καταστροφικές συνέπειες. Σε αυτή την κρίση τα κοινωνικά ερωτήματα έρχονται στην επιφάνεια μαζί με τα πιο επιστημονικά, που απασχολούν είτε τους επιδημιολόγους είτε τους οικονομολόγους. Διαβάζω το άρθρο του Κώστα Γαβρόγλου από την Εποχή για την παιδεία, που επισημαίνει ότι πρέπει να σκεφτόμαστε πολύ πιο βαθιά από αν θα χαθεί η χρονιά στο σχολείο ή το εξάμηνο στα πανεπιστήμια. Πως θα αντιμετωπίσουν τα παιδιά την απομόνωση, πως εκλαμβάνουν τις νέες μορφές επικοινωνίας, τι υποστήριξη χρειάζονται; Κρίσιμα ερωτήματα και γενικότερα. Γιατί, όπως αναλύουν οι ανθρωπολόγοι, η κοινωνία δουλεύει με δομές, που καθορίζουν πως συναστραφομαστε, πως κατανοούμε τον εαυτό μας και τους άλλους, τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται. Όλα αυτά έχουν ανατραπεί με βίαιο τρόπο και όσο περισσότερο κρατάνε τα μέτρα απομόνωσης, τόσο περισσότερο θα έχουμε σημαντικές αλλαγές στις δομές. Εμάς τους αριστερούς και αριστερές μας ενδιαφέρει πολύ το θέμα των ανισοτήτων. Ξέρουμε ότι μια ανισότητα σε ένα τομέα εύκολα μετατρέπεται σε ανισότητα σε κάποιον άλλο τομέα. Η ανισότητα, στην αγορά εργασίας, για παράδειγμα, εύκολα μετατρέπεται σε ανισότητα υγειονομικής φύσεως. Δύσκολα να πιστέψει κανείς ότι οι ελίτ εννοούν το ευχολόγιο, ότι πρέπει να μοιραστούν τα βάρη αυτής της κρίσης με δίκαιο τρόπο. Στην Αριστερά θα πέσει πάλι ο κλήρος να σηκώσει το θέμα, και εντός των χωρών και μεταξύ των χωρών.  Κατά πάσα πιθανότητα δε, στην αριστερά θα πέσει και ο κλήρος να μας βγάλει και από αυτή τη κρίση. Για άλλη μια φορά.
24
03

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Η Ελλάδα οφείλει να στηρίξει το αίτημα για ευρωομόλογο. Θα το πράξει;

Η έκδοση ευρωομολόγου είναι μια πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ. Στο σημερινό Eurogroup θα τεθεί στο τραπέζι το αίτημα έκδοσης ενός τέτοιου ομολόγου του λεγόμενου Covid bond. Η ευρωομάδα της Αριστεράς, μέσω του Αντιπροέδρου του ευρωπαικού κοινοβουλίου Δ. Παπαδημούλη, έχει μάλιστα καταθέσει ήδη σχετική ερώτηση στην commission. Το αίτημα αυτό στηρίζεται απο την Ιταλία και την Γαλλία και η ευρωπαική επιτροπή το εξετάζει ήδη ως πρόταση. Ποιά η θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης; Θα λάβει θέση ή για άλλη μια φορά θα παραμείνει θεατής της συνεδρίασης; Καλούμε τον κ. Σταικούρα να θέσει σήμερα αυτό το ζήτημα μετ' επιτάσεως. Και σε αυτό το αίτημα θα έχει την στήριξή μας. Παράλληλα τον καλούμε να στηρίξει κάθε θέση για πιο επεκτατικά μέτρα όπως το αίτημα των υπολοίπων χωρών του νότου ο ESM να παράσχει δανεισμό χωρίς όρους και μνημόνια, παρότι αυτό το εργαλείο φοβάμαι ότι θα αποδειχθεί ανεπαρκές. Η Ευρώπη πρέπει να λάβει άμεσα πιο επιθετικά μέτρα. Οι εργαζόμενοι και εργαζόμενες, οι επιχειρήσεις, χρειάζονται "ζεστό χρήμα" ώστε να μην υπάρξει μια νέα κρίση χρέους όταν εξέλθουμε της υγειονομικής κρίσης. Η Ελλάδα οφείλει να δώσει μάχη προς αυτή τη κατεύθυνση. Ελπίζω να μην θεωρηθεί και αυτή η θέση μαξιμαλιστική και λαικίστικη.
20
03

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ας σοβαρευτούμε…

Η ΕΚΤ βοηθάει όλες τις χώρες. Αυτό που μας δίνει αέρα είναι το μαξιλάρι που ο κ. Μητσοτάκης αποσιωπά. Αν είχαμε πάει στην προληπτική γραμμή που έλεγαν κάποιοι "σοφοί", με την αναστάτωση (και) των αγορών θα παριστάναμε τον Θησέα με το μαύρο πανί. Σε κάθε περίπτωση είναι θετικό το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης άκουσε έστω και μερικώς τα όσα του λέγαμε. Επικροτούμε την αλλαγή πορείας για το δώρο του Πάσχα. Όμως οι εργαζόμενοι, οι επιχειρήσεις και η οικονομία χρειάζονται πολύ περισσότερα. Καλούμε ξανά την κυβέρνηση να ακυρώσει ως παράνομες τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις που έγιναν, αντί να περιοριστεί στην καταβολή επιδόματος στις χιλιάδες των ανθρώπων που απολύθηκαν. Να προχωρήσει σε πλήρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων. Να απαγορεύσει την δυσμενή μεταβολή των συμβάσεων εργασίας. Να καταβάλει έκτακτο επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα. Να αναστείλει τους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας, να παρέμβει προκειμένου οι τράπεζες να παγώσουν την καταβολή δόσεων κεφαλαίου (χρεωλύσια) και για τα φυσικά πρόσωπα που μέχρι πριν την κρίση ήταν συνεπείς.
17
03

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου #9

Δυο μέρες μετά την ήττα του Bernie Sanders στις προκριματικές εκλογές του Super Tuesday, μου στέλνουν βίντεο του Tucker Carlson, του Fox News, όπου ξεδιπλώνει με λαϊκίστικο τρόπο μεν, έντεχνο δε, όλο το αφήγημα του Τραμπ και της νέας δεξιάς της Αμερικής. Ο Biden κέρδισε, μας λέει, γιατί αποτελεί αχυράνθρωπο του Δημοκρατικού κατεστημένου, και των συμφερόντων που το υποστηρίζουν. Σε αυτά τα συμφέροντα συμπεριλαμβάνει τις τράπεζες, και ιδιαίτερα τις εταιρίες πιστωτικών καρτών, τα ΜΜΕ, τη γραφειοκρατία του ομοσπονδιακού κράτους, τις μυστικές υπηρεσίες και το Πεντάγωνο! Και αυτό εξηγεί γιατί ο Bloomberg, και οι άλλοι κεντρώοι, έσπευσαν αμέσως μετά την νίκη του Biden να τον υποστηρίξουν. (...) Το αφήγημα το βρίσκω ενδιαφέρον. Γιατί, σε λίγο πιο εκλεπτυσμένη μορφή, έχει μεταπηδήσει και στη δίκη μας πλευρά του Ατλαντικού. Και γιατί όντως και τα κόμματα της κεντροαριστεράς, και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, ήταν δέσμια, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, σε μεγάλα συμφέροντα, είχαν μια εξάρτηση από το κράτος (τα κόμματα καρτέλ όπως λέγεται) και είχαν αποκοπεί από την παραδοσιακή τους κοινωνική βάση. Η επιμονή σε κεντρώες λύσεις - έχω γράψει πολλές φορές - δεν απαντά στις μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις της εποχής. Αλλά συγχρόνως σε αφήνει ευάλωτο στην κριτική ότι και εσύ έχεις, στην καλύτερη εκδοχή, συμβιβαστεί με τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, και, στη χειρότερη, ότι τα έχεις κάνει πλακάκια με ένα μπλοκ εξουσίας το οποίο βάζει φραγμό στις προσδοκίες των παραδοσιακών σου κοινωνικών αναφορών. (...) Βγήκαν τα Στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ανάπτυξη. Η ΝΔ παρέλαβε 2.8%, υποσχέθηκε να την απογειώσει σταδιακά στο 4% και το τελευταίο τρίμηνο του 2019 κατάφερε, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, να την προσγειώσει – με χαρακτηριστική άνεση -  στο 1%. Το δόγμα Γεωργιάδη, ότι είτε πάει καλά η παγκόσμια οικονομία είτε δεν πάει, οι επενδύσεις στην Ελλάδα θα συνεχίσουν ακάθεκτες, δεν επιβεβαιώθηκε από ότι φαίνεται. Είχα μια απολαυστική ευθεία και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων για τα στοιχεία αυτά με τον κ. Σταϊκούρα. Εκείνος επέμεινε, ότι αν εξετάσουμε προσεκτικά τα στοιχεία, τα νέα είναι θετικά. Εγώ δυσκολεύομαι ακόμα να καταλάβω πως το 1% είναι μεγαλύτερο του 2.8%. Από την άλλη τι να πω, οι νεοφιλελεύθεροι οικονομολόγοι είχαν πάντα ταλέντο στο να εξηγούν γιατί οι ίδιοι έχουν δίκιο και οι άλλοι άδικο, ακόμα και όταν διέλυαν οικονομίες και κοινωνίες. (...) Το βράδυ είδα το δελτίο του ΣΚΑΙ που εξηγούσε απλά και κατανοητά πως ο κορονοϊός, του οποίου το πρώτο κρούσμα ανακοινώθηκε 31/12, επηρέασε την ανάπτυξη για τους μήνες Οκτώβρη, Νοέμβρη Δεκέμβρη. Νοιώθω πιο ήσυχος για την ποιότητα της ενημέρωσης στην χώρα. (...) Ο Νέρωνας έπαιζε τη λύρα του, καθώς η Ρώμη καιγόταν. Σήμερα απλώς τουιτάρουν. Όπως η ΕΚΤ για τη δήλωση της Λαγκάρντ ότι δεν θα αντιμετωπίσουν τα spread, και ότι υπάρχουν άλλα εργαλεία για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα. Το tweet ήταν απελπιστικό, και είχε άμεσα αποτελέσματα στα ιταλικά ομόλογα, γιατί άφησε να εννοηθεί ότι, αντιθέτως με τη διάσημη φράση του Ντράγκι ότι θα κάνει ό,τι χρειαστεί, τώρα δεν είναι η δουλειά της ΕΚΤ να σώσει την ευρωζώνη. Και έδωσε την εντύπωση ότι υπάρχει σε κάποιους κύκλους της ΕΚΤ ουσιαστικό έλλειμα στην κατανόηση των οικονομικών της ευρωζώνης. Στην πραγματικότητα έχουμε την κατάρρευση του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Συνεπώς, εφόσον αυτός ο μηχανισμός έχει καταρρεύσει, μια μείωση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα δεν επηρεάζει όλες τις οικονομίες το ίδιο. Για αυτό τα spread είναι υπόθεση της ΕΚΤ. Γι’ αυτό η επιλογή της ΕΚΤ είναι φοβερά ανησυχητική, ιδιαίτερα αν υπονοεί ότι η Κεντρική Τράπεζα δεν θα βοηθήσει την Ιταλία. (...) Έχω μια θεωρία ότι λίγο πριν από την πτώση της χούντας, και ενώ διαφαινόταν η πτώση της, το ΚΚΕ έδωσε εντολή σε ένα κλιμάκιο να ασχοληθούν αποκλειστικά με τη θεολογία και να παραμείνουν αφανείς δουλεύοντας σιωπηλά πίσω από τα χαρακώματα. Ο στόχος τους ήταν να ανελιχθούν και να μπορέσουν να έχουν θέσεις ευθύνης στη συγγραφή σχολικών βιβλίων για τα θρησκευτικά. Πως αλλιώς να εξηγήσουμε ότι τα βιβλία θρησκευτικών είναι γραμμένα λες και ο στόχος είναι να γίνει εντελώς απεχθής η θρησκεία στους μαθητές; Όποιος έχει παιδιά και έχει ρίξει μια ματιά σε αυτά τα βιβλία θα ξέρει ότι ο στόχος επετεύχθη στο ακέραιο. (...) Διαβάζω ότι ο Τόνυ Μπλερ προειδοποιεί τους Δημοκρατικούς στην Αμερική ότι η επιλογή ως υποψήφιου του Μπέρνι Σάντερς θα αποτελούσε ένα «ρίσκο τεραστίων διαστάσεων» που θα μπορούσε να επιφέρει μια ήττα ανάλογη αυτής του Κόρμπυν στη Μεγάλη Βρετανία. Τελευταία ευκαιρία ίσως για τη βάση των Δημοκρατικών να εμπνευστούν από τα λόγια το Τόνυ Μπλερ υπέρ του Σάντερς. Γιατί αν φτιάχναμε μια λίστα από αυτούς στην κεντροαριστερά που υποστήριζαν και υποστηρίζουν όλα τα συμφέροντα που μας λέει ο Κάρλσον, ο Μπλερ σίγουρα θα ήταν πρώτος σε αυτή και με διαφορά.
04
03

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου #8

Είναι σημαντικό να μην υποτιμούμε το βάθος των δεσμών  που ο συντηρητικός χώρος προσπαθεί χρόνια να στήσει με τα μεσαία στρώματα. Δεσμούς που χτίζονται πάνω στην υπόσχεση για ατομική ανέλιξη των «καλύτερων» αποσιωπώντας ότι τα μεσαία στρώματα χρειάζονται εξίσου το δίχτυ ασφαλείας του κοινωνικού κράτους. Χρειάζεται πολύ πολιτική και ιδεολογική δουλειά και πρέπει να δουν το πρόσωπο τους στον προγραμματικό μας λόγο, αν είναι να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα. (...) Κρατάω όμως μια ενδιαφέρουσα διάκριση για την έννοια της αλληλεγγύης - ανάμεσα στην εξωτερική και στην εσωτερική αλληλεγγύη. Το εργατικό κίνημα, για παράδειγμα, μπορεί να εκφράσει την αλληλεγγύη του στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν την ανδρική βία ή στους πρόσφυγες, αλλά αν μείνουν σε αυτό έχουμε να κάνουμε με εξωτερική αλληλεγγύη. Η εσωτερική αλληλεγγύη απαιτεί μια επανεξέταση, μια ενσωμάτωση των αγωνιών και προτεραιοτήτων άλλων κινημάτων στη δική σου ιστορία, στη δική σου αφήγηση. Σκέφτομαι την αλληλεγγύη στην Ελλάδα την εποχή των μνημονίων. Δεν υποτιμώ το μέγεθος της εξωτερικής αλληλεγγύης. Από την άλλη, δεν υπήρχαν κινήματα, πόσο μάλλον αριστερά κόμματα, που να ενσωμάτωσαν την ελληνική περίπτωση στο δικό τους αφήγημα για τη μάχη ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό, για μια άλλη Ευρώπη με άλλη αντιμετώπιση των λαών, που αναλογιστήκαν το πρόβλημα των συσχετισμών δυνάμεων και πως αντιμετωπίζονται. Συγχρόνως σκέφτομαι το δικό μας κόμμα ενώπιον του συνεδρίου. Έχουμε νομίζω παράδοση, για να πάρω τα ίδια παραδείγματα με τα παραπάνω, αλληλεγγύης στο φεμινιστικό κίνημα ή στους πρόσφυγες. Αλλά ούτε εμείς έχουμε ενσωματώσει τις δικές τους ανησυχίες, προβληματισμούς, προτεραιότητες στο δικό μας αφήγημα. Δεν βλέπουμε, δηλαδή, τη δίκη τους ιστορία ως μέρος της δικής μας, την συνύπαρξη πολλές φορές των ιδιοτήτων  των εργαζόμενων, των γυναικών, των προσφύγων. Και αυτό θέλει σκέψη αλλά νομίζω ότι, η ιδέα της εσωτερικής αλληλεγγύης αξίζει να δουλευτεί. (...) Μετά από τρεις μέρες συζήτησης στην ολομέλεια ψηφίζεται το ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Την ίδια ματαιότητα σε σχέση με την κοινοβουλευτική διαδικασία που έχω αναφέρει και άλλες φορές. Οι υπουργοί και βουλευτές της συμπολίτευσης δεν αισθάνονται καμία υποχρέωση να εμπλακούν με τα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης. Συγχρόνως καμία υποχρέωση δεν επέδειξαν οι αρμόδιοι υπουργοί, να έρθουν στη Βουλή να δικαιολογήσουν τις αγριότητες στη Λέσβο που κορυφώθηκαν χθες και σήμερα. Το επιτελικό κράτος σε όλο το μεγαλείο του, και μια αστυνομία που φαίνεται να οδηγείται, όπως στις παλιές καλές εποχές, από κάποιο παρακράτος. Τα επιχειρήματα περισσεύουν όταν ο  κ. Γεραπετρίτης εξηγεί ότι τα ΜΑΤ, αφού γέμισαν το νησί με δακρυγόνα, και στόλισαν τους ντόπιους με βρισιές (τουρκόσποροι, γκασμάδες κλπ), δεν αποσύρθηκαν αλλά απλώς αποχώρησαν μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση του έργου τους! Τα ενστικτώδη γέλια σε όλη την αίθουσα ήταν νομίζω, η μόνη απάντηση που χρειαζόταν. (...) Διαβάζω ότι χθες ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τις απαράδεκτες δηλώσεις του κ. Πέτσα ότι τα κλειστά κέντρα είναι ακόμα πιο αναγκαία από παλιά, λόγω του κορονοϊού. Όπως έγραψε ο Γιάννης Αλμπάνης «…η σύνδεση του "ξένου" με την "επιδημία" παραπέμπει στις πιο σκοτεινές σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας». Βάζω, πριν φύγω από το σπίτι, στη διαπασών, ένα από τα καλύτερα τραγούδια των Clash, το White Man, που συμπεριλαμβάνει τις ακόλουθους στίχους: If Adolf Hitler flew in today They'd send a limousine anyway (...) Στην Ορθοδοξία υπάρχει η έννοια της κρίσης κατ’ οικονομία, όπου εφαρμόζονται οι κανόνες αλλά χωρίς την αυστηρότητα των Διαμαρτυρόμενων. Είναι από τα καλά της Ορθοδοξίας, μαζί με το γεγονός ότι, το προπατορικό αμάρτημα δεν παίζει τόσο ρόλο όπως στη σκέψη του Άγιου Αυγουστίνου και γενικά στις εκκλησίες της Δύσης. Μετά από τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, τις εικόνες στη Θερμή και τις απαράδεκτες παρεμβάσεις της κυβέρνησης και της αστυνομίας σε σχέση με το προσφυγικό, σκέφτομαι ότι η κρίση μας θα έπρεπε να έχει λιγότερη Ορθόδοξη επιείκεια και περισσότερο από την αυστηρότητα των Διαμαρτυρόμενων (Προτεσταντών). Στη συγκεκριμένη συγκυρία, θα είχε χρησιμότητα το αίσθημα μιας κάποιας ενοχής, η συνειδητοποίηση του λάθους για το οποίο φταίμε όλοι, στάση ζωής που είναι συνυφασμένη με το δόγμα των Προτεσταντών και έχει τη ρίζα της στο προπατορικό αμάρτημα.  Το προπατορικό αμάρτημα της ΝΔ είναι ότι έπαιξε σφόδρα με την ξενοφοβία και το ρατσισμό και σε σχέση με τις Πρέσπες και σε σχέση με το προσφυγικό. Και αυτό θα πρέπει να το πληρώσει η ίδια αλλά φοβάμαι ότι, αν δεν αντιδράσουμε, θα το πληρώσουμε όλοι μας.
27
02

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Η ΝΔ ανοίγει την πόρτα στην ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος (βίντεο)

Μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται από ανασφάλεια, από μερική εργασία, από πολλούς εργαζόμενους που ο εργασιακός τους βίος εναλλάσσεται μεταξύ περιόδων με χαμηλές αποδοχές και περιόδων χωρίς καθόλου αποδοχές, δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για ένα υγιές ασφαλιστικό σύστημα. Επιπλέον δημιουργεί και συνθήκες για ένα συνταξιοδοτικό σύστημα όπου υπάρχουν έμφυλες διακρίσεις, καθώς τα προβλήματα στην αγορά εργασίας, που μεταφέρονται στο συνταξιοδοτικό σύστημα, επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες. Τα προβλήματα αυτά είναι πιο έντονα στην Ελλάδα που βγαίνει από μια δεκαετή κρίση, και θα ενταθούν καθώς το ασφαλιστικό που σχεδιάζεται πάνω σε αυτές τις επιπτώσεις τις κρίσης ενισχύει όλα τα παραπάνω. Βασικό συστατικό είναι η πόρτα που ανοίγει η ΝΔ στην ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος. Έτσι λοιπόν η ελεύθερη επιλογή κλάσεων των ελεύθερων επαγγελματιών, αλλά και η δυνατότητα εξόδου από το σύστημα, θα οδηγήσουν σε μείωση των εσόδων για τα ασφαλιστικά ταμεία και έτσι θα αποδυναμώσει ολόκληρο το ασφαλιστικό σύστημα.
21
02

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου #7

«…Εγώ κάθε φορά που στη Βουλή θα μου μιλάτε απρεπώς θα δείχνω το χαρτί του διορισμού σας από εμένα. Από εμένα από εδώ και εμπρός να ξέρετε θα μιλάτε πολιτικά και με σεβασμό…» Σε ελεύθερη μετάφραση: «Εγώ είμαι φυσικά ανώτερος σου αφού εγώ σε διόρισα και εσύ οφείλεις να συμφωνείς απολύτως μαζί μου στο διηνεκές, και οποιαδήποτε απόκλιση από τις θέσεις μου σημαίνει απρέπεια και έλλειψη σεβασμού. Δεν έχει καμία σημασία το θέμα για το οποίο συζητάμε ή τα επιχειρήματα που διαθέτεις, το μόνο σχετικό με τη συζήτηση είναι η σχέση εξουσίας μεταξύ μας, όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ».  Τα λεγόμενα του κυρίου Γεωργιάδη κλείνουν μέσα τους όλο το δημοκρατικό πνεύμα που διακατέχει τη ΝΔ. (...) Oύτε στην Ελλάδα, ούτε στην υπόλοιπη Ευρώπη προκύπτει ότι δεξιές, ακόμα και κεντρώες, λύσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν το κοινωνικό ζήτημα. Έχουμε, δηλαδή, σχεδόν παντού την επιστροφή έντονων ταξικών αντιθέσεων και της διαχωριστικής γραμμής Αριστεράς - Δεξιάς. (...) Δεν μπορώ να σκεφτώ τέτοιο κείμενο απολογισμού παγκοσμίως που ένα κόμμα κάνει μια τέτοια αποτύπωση για μια τόσο συγκλονιστική εμπειρία. Ούτε το Εργατικό Κόμμα στη Βρετανία ούτε το γαλλικό ΚΚ και σοσιαλιστικό κόμμα στην Γαλλία μετά την εμπειρία του «Κοινού Προγράμματος της Αριστεράς» τόλμησαν ένα παρόμοιο εγχείρημα. Κάποιοι μπορεί να το ήθελαν πιο κριτικό, άλλοι να το ήθελαν πιο στρογγυλεμένο. Τέτοια σχόλια αποτελούν τα δένδρα, το δάσος είναι η ύπαρξη ενός τόσο σοβαρού κειμένου, που επιτρέπει μια συγκροτημένη συζήτηση για τις επιτυχίες και τα λάθη μας (και στην αντιπολίτευση και στην κυβέρνηση) και αποτελεί αναγκαία γέφυρα για την προγραμματική μας δουλειά προς το συνέδριο του Μαΐου και άρα για το μέλλον. (...) [Ο Γιάνης Βαρουφάκης] μας λέει ότι δεν μπορέσαμε να τα βρούμε με τους Ντράγκι και Μέρκελ που ήταν οι μόνοι σοβαροί άνθρωποι. Βέβαια τότε μας έλεγε ότι οι σοβαροί ήταν οι Λαγκάρντ και ο Σόιμπλε. Ας είναι. Το σοβαρό είναι ότι ακόμα δεν έχει καταλάβει την συνθετότητα της διαπραγμάτευσης, τη σημασία των πολλών επιπέδων, από τα τεχνικά κλιμάκια μέχρι τους πολιτικούς ηγέτες, τη πολυπλοκότητα και των εσωτερικών αντιφάσεων των θεσμών. Μια μεγάλη συμφωνία - a Grand Deal - ανάμεσα στον ίδιο - άντε και μαζί με τον Αλέξη - με τη Μέρκελ και τον Ντράγκι θα έφτανε να κόψει το γόρδιο δεσμό. Η διαπραγμάτευση ως σπαγγέτι γουέστερν. (...) Επανέρχεται από τον πρόεδρο και από άλλους και άλλες το θέμα «άλλο η κυβέρνηση άλλο η εξουσία» Ο Αλέξης προειδοποιεί ότι στη Δεύτερη Φορά Αριστερά θα πρέπει να έχουμε πιο ενεργητική στάση ενάντια σε διάφορους θεσμούς του κράτους από ελεγκτικούς μέχρι «ανεξάρτητες» αρχές. Σωστά τα λέει. Από την άλλη η στάση της αριστεράς σε αυτά τα θέματα δεν μπορεί να είναι η ίδια με αυτή της ΝΔ. Εμείς χρειαζόμαστε και πυγμή και συναίνεση όπως έχουμε μάθει από τον Γκράμσι και άλλους μαρξιστές θεωρητικούς του κράτους. Κατανοούμε ότι η κρατική εξουσία δεν είναι μόνο θέμα προσώπων, με διαφορετικές αντιλήψεις από τις δικές μας, αλλά πρωτίστως ένα σύμπλεγμα σχέσεων εξουσίας και συσχετισμών δυνάμεων. Σε αυτό το συσχετισμό παίζει ρόλο και η ιδεολογία. Από τη μεταπολίτευση και μετά διάφορες κυβερνήσεις προσπαθήσανε ανεπιτυχώς να παρακάμψουν την δημόσια διοίκηση. Το τελευταίο παράδειγμα βέβαια είναι το επιτελικό κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη που ήδη δείχνει την αδυναμία του να λύσει δύσκολα ζητήματα. Εμείς ούτε πρέπει, ούτε μπορούμε να παρακάμψουμε την δημόσια διοίκηση και άρα πρέπει να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε συναινέσεις. (...) Ένα παιδί πεθαίνει από μια εκ γενετής πάθηση, ένας ιατροδικαστής βασίζεται σε ενδείξεις, και αμέσως τα ΜΜΕ και μέρος του κοινού έχουν το επόμενο θέμα τους. «Βιάζουν τα ίδια τα παιδιά τους», «Απειλούν τον πολιτισμό μας», «Τους ξέραμε, είναι βάρβαροι».  Φυσικά, όταν αποδεικνύεται ότι κανένας βιασμός δεν συνέβη, τα ΜΜΕ και οι ασταμάτητοι πολεμιστές του διαδικτύου, δεν ζήτησαν ούτε ένα συγνώμη στους ανθρώπους που πενθώντες διαπομπευτήκαν άδικα. Απάνθρωπο και θλιβερό. Λες και ο πόνος αυτών των ανθρώπων δεν ήταν αρκετός. Το πρώτο βήμα για μια πιο αλληλέγγυα στάση είναι ο σεβασμός μπροστά στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.  
11
02

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οι δηλώσεις Σταϊκούρα για τις τράπεζες δείχνουν τις προτεραιότητες της κυβέρνησης

Όταν ο κ. Σταϊκούρας λέει ότι "το μάρμαρο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα το πλήρωσαν οι τράπεζες," ο κόσμος καταλαβαίνει τις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Ο κ. Σταϊκούρας προκειμένου να δικαιολογήσει ότι η κυβέρνηση ανοίγει το δρόμο για εκτεταμένους πλειστηριασμούς, αφού αφήνει χωρίς προστασία την πρώτη κατοικία, μας ενημέρωσε σήμερα ότι το μάρμαρο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα το πλήρωσαν οι τράπεζες, οι οποίες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί τρεις φορές σε δέκα χρόνια από τον ελληνικό λαό. Οι τράπεζες και όχι οι εργαζόμενοι που είδαν περικοπές ως και 50% στους μισθούς τους ή απολύθηκαν από τις δουλειές τους. Οι τράπεζες και όχι οι συνταξιούχοι που είδαν τις συντάξεις τους να κόβονται στο μισό και να μην έχουν πρόσβαση σε φάρμακα. Οι τράπεζες και όχι οι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έβαλαν λουκέτο γιατί δε μπορούσαν να ανταπεξέλθουν. Οι τράπεζες και όχι τα δημόσια νοσοκομεία και σχολεία που έμειναν χωρίς γιατρούς και δασκάλους Από κάτι τέτοια καταλαβαίνει ο κόσμος τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης.
08
02

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου #6

Ιδού η σχετική διάταξη που ψηφίστηκε στις 15/05/2019 όχι μόνο από το ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ:   «Στους δικαιούχους κύριας σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, στους δικαιούχους προσυνταξιοδοτικής παροχής και στους δικαιούχους επιδομάτων σύνταξης με αιτία την αναπηρία χορηγείται, από το έτος 2019 και για κάθε επόμενο έτος, δέκατη τρίτη (13η) σύνταξη. Τη 13η σύνταξη δικαιούνται όσοι λαμβάνουν σύνταξη ή προσυνταξιοδοτική παροχή την 1η Μαΐου του έτους χορήγησής της, καθώς και όσοι δικαιώνονται την καταβολή κύριας σύνταξης ή προσυνταξιοδοτικής παροχής εφόσον το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα ανατρέχει στην ίδια ημερομηνία.» (Άρθρο 120 ν.4611/2019) (...) Πριν την εκδήλωση σε μια βόλτα στην αγορά με συντρόφους και συντρόφισσες της Κορίνθου, παράπονα για την πτώση του εμπορικού τζίρου στην περίοδο των γιορτών. Άλλοι την αποδίδουν στο μειωμένο κοινωνικό μέρισμα, άλλοι για τις καθυστερήσεις σε επενδυτικές δραστηριότητες τύπου ΕΣΠΑ. Είναι σημαντικό να μιλάμε με αυτά τα στρώματα, για να πειστούν ότι τα συμφέροντα τους δύσκολα θα ευθυγραμμιστούν με τις νεοφιλελεύθερες προτεραιότητες της κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο θέμα μερισμάτων και επιδομάτων, είναι και η υπαναχώρηση της κυβέρνησης σε σχέση με την υποσχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού (διπλάσια του ρυθμού ανάπτυξης υποτίθεται) – πόσο κατανοητό είναι ότι για μια μικρή επιχείρηση μια τέτοια αύξηση μπορεί να είναι κόστος, αλλά η αύξηση των μισθών όλων των άλλων επιχειρήσεων οδηγεί στην αύξηση του τζίρου της; (...) βγαίνει για πρώτη φορά, από ό,τι γνωρίζω τουλάχιστον, η φαεινή ιδέα για πλωτά φράγματα για την αποτροπή των προσφυγικών ροών. Θυμάμαι στο δεύτερο έτος του πανεπιστημίου, την εποχή των απεργιών πείνας του Bobby Sands και των συντρόφων του, εγώ κι ένας άλλος αριστερός φίλος μου, ο Jonathan, πήγαμε σε συζήτηση του Monday Club για το Ιρλανδικό ζήτημα. Το Monday Club ήταν τότε ένα ακροδεξιό πολιτικό μόρφωμα στις παρυφές του Συντηρητικού Κόμματος. Εκεί έπεσε η πρόταση ότι το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί «με το μαχαίρι» με τη δημιουργία ενός τείχους κατά μήκος των 499 χμ. συνόρων με την Ιρλανδία. Βάζουμε τα γέλια ότι ένα τόσο πολύπλοκο πολιτικό ζήτημα, που κρατάει, και ταλαιπωρεί, για πάνω από εκατό χρόνια, θα μπορούσε να λυθεί με μια τόσο απλοϊκή λύση. Την άλλη μέρα το Monday Club μας κατήγγειλε για την απρέπειά μας στη φοιτητική εφημερίδα. Πολλά χρόνια αργότερα ο Τραμπ δεν προτείνει απλά, αλλά εφαρμόζει κιόλας, μια παρόμοια «λύση» στα σύνορα με το Μεξικό.  Στα νιάτα μου δε σταμάτησε ποτέ να με εκπλήσσει το μέγεθος της ανθρώπινης βλακείας. Τώρα πια, είμαι πιο κυνικός απέναντι στον κυνισμό των αντιπάλων μας. Οι παρεμβάσεις αυτές δεν αποσκοπούν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος· στόχος τους  είναι να συμφιλιωθεί η κοινωνία με την ιδέα ενός  μόνιμου αυταρχισμού, να δημιουργηθεί μια αυταρχική ταυτότητα. (...) Με ρωτάει ένας σύντροφος γιατί φοβάμαι τόσο να μη χαθεί η αριστερή μας ταυτότητα.   Εύλογο ερώτημα. Θεωρώ ότι όλοι οι αριστεροί πρέπει να έχουν αυτό το φόβο σε κάποιο βαθμό. Το σύστημα έχει ποικίλους τρόπους να ενσωματώνει όχι μόνο πρόσωπα, αλλά και ολόκληρες ομάδες και κόμματα. Η αίγλη της εξουσίας είναι πάντα παρούσα. Ως Υπουργός Οικονομικών το αισθανόμουν συνεχώς. Δεν είναι μόνο ο τίτλος του Υπουργού, οι συνεργάτες, η αστυνομική ακολουθία, οι προσκλήσεις για δημόσιες ομιλίες σε ακριβά ξενοδοχεία, συνέδρια σε εξωτικά μέρη κλπ. Είναι και η αίσθηση του πεφωτισμένου καθοδηγητικού κλαμπ που καλλιεργείται στο Eurogroup ή η συναναστροφή με επενδυτές που θέλουν να σου υποδείξουν το δρόμο της μετριοπάθειας στην οικονομική πολιτική – πόσες φορές άκουσα το επιχείρημα από τους επενδυτές ότι «όλοι μαζί πρέπει να δουλέψουμε μαζί για το καλό της ελληνικής οικονομίας»;   Νομίζω το έπιασε καλά ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του, πριν λίγες εβδομάδες, στην πρώτη συνάντηση της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης – «δε θέλουμε να γίνουμε κόμμα της συστημικής εναλλαγής». Το θέμα βέβαια είναι να λάβουμε και τα απαιτούμενα μέτρα για αυτό.  Άρα ευλόγως υπάρχει ο φόβος, φτάνει βέβαια να μη δημιουργεί φοβικά σύνδρομα.
29
01

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Τον διαιτητή που διορθώνει ένα λάθος με ένα άλλο λάθος τον βρίζουνε οι πάντες

Η κ. Μενδώνη μας είπε ότι υπάρχει πρόβλημα διχασμού του ελληνικού λαού. Είναι ή δεν είναι αλήθεια ότι ο κ. Αυγενάκης έβαλε δύο δικούς του ανθρώπους στην Επιτροπή; Είναι ή δεν είναι αλήθεια ότι αφού τους έβαλε μετά είπε ότι δεν του πολυαρέσει το πόρισμα; Είναι ή δεν είναι αλήθεια ότι για να διορθώσετε αυτά τα δυο λάθη φέρνετε μια τροπολογία που ουσιαστικά παρεμβαίνει ευθέως στο αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου, με αναδρομική ισχύ και μάλιστα ενόσω βρίσκεται υπό εκδίκαση η υπόθεση; Αφού μιλάμε για το ποδόσφαιρο πρέπει να ξέρετε ότι τον διαιτητή που διορθώνει ένα λάθος με ένα άλλο λάθος τον βρίζουνε οι πάντες. Έχετε μεγάλη ευθύνη γι’ αυτό το διχασμό μιας και συνέβη με τις δικές σας πρακτικές και παρεμβάσεις. Θα μπορούσατε, αν δε σας άρεσε η Επιτροπή, να εφαρμόσετε το Νόμο Βασιλειάδη και να είχατε ορίσει μια άλλη Επιτροπή που να είχε την κάλυψη της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Δε σας αρέσει η Βουλή, δε σας αρέσει η λογοδοσία και γι’ αυτό φτάσατε εδώ.