Γιατί οι Ταλιμπάν;
Η ηγεσία των Ταλιμπάν, εκτός από τον ανώτατο θρησκευτικό τους ηγέτη, είναι σχετικά νέα μεταξύ τριάντα πέντε και σαράντα πέντε ετών και δεν έχει την εμπειρία της προηγούμενης διακυβέρνησης. Εχουν ανδρωθεί πολιτικά μέσα από τον ανταρτοπόλεμο των τελευταίων είκοσι ετών. Η διακυβέρνησή τους θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Εχουν επείγουσα ανάγκη διεθνούς οικονομικής βοήθειας, την οποία προσδοκούν από την Κίνα και χώρες όπως το Κατάρ, τα Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία. Εχουν επίσης ζωτική ανάγκη να συγκρατήσουν τα εξειδικευμένα στελέχη της αφγανικής κοινωνίας και πιθανόν να μην ασκήσουν την ίδια πολιτική άτεγκτης εφαρμογής του ισλαμικού νόμου, ώστε να αποτρέψουν τη μαζική φυγή τους. Είναι μάλιστα πολύ πιθανή η συνέχιση συγκρούσεων χαμηλής έντασης εναντίον τοπικών φυλάρχων για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι περιφερειακές δυνάμεις βλέπουν τους Ταλιμπάν με επιφύλαξη. Στις πρώτες δηλώσεις τους οι εκπρόσωποί τους διαβεβαίωσαν τη διεθνή κοινότητα ότι το Αφγανιστάν δεν θα γίνει εφαλτήριο δυνάμεων για εξαπόλυση επιθέσεων σε τρίτες χώρες. Αν τηρήσουν την υπόσχεσή τους τότε μπορεί να ανοίξει μια στενή συνεργασία με την Κίνα και να ενταχθεί το Αφγανιστάν στον κινεζικό «Δρόμο του Μεταξιού». Μπορούν επίσης να υλοποιηθούν συμφωνίες για αγωγούς πετρελαίου και κυρίως φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία στον Ινδικό Ωκεανό. Λιγότερο πιθανή είναι η βελτίωση των σχέσεων με το Ιράν και την Ινδία λόγω του μακρόχρονου ανταγωνισμού και της καχυποψίας των δύο αυτών χωρών προς τους Ταλιμπάν. Η Τεχεράνη ανησυχεί ιδιαίτερα για ένα νέο προσφυγικό ρεύμα που θα προστεθεί στα τρία εκατομμύρια, Αφγανούς κυρίως, πρόσφυγες που ήδη βρίσκονται στη χώρα.
Η αποχώρηση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν σηματοδοτεί τον τερματισμό της πρώτης μεταψυχροπολεμικής περιόδου, όταν η υπερδύναμη μπορούσε να επιβάλλει το δικό της μοντέλο οργάνωσης του κόσμου ακόμη και με την άμεση στρατιωτική επέμβαση και κατοχή μεγάλων περιοχών της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Η δεύτερη περίοδος αναδεικνύει πολλαπλά μοντέλα διεθνούς οργάνωσης, με το δυτικό να παραμένει το ισχυρότερο αλλά όχι το μοναδικό. Αυτή η αποδυνάμωση του δυτικού μοντέλου οργάνωσης του κόσμου είναι ο λόγος που ο Economist, το Carnegie και άλλοι ιδεολογικοί Ηρακλείς του μοντέλου αυτού αντιδρούν στην αμερικανική αποχώρηση.