Κωνσταντίνος Πουλής

Τους επιζήσαντες του ναυαγίου της Πύλου τους είχαν στοιβάξει σε μια αποθήκη στην Καλαμάτα. Ενώ…

Το μεγαλύτερο ερώτημα για τον φασισμό το διατύπωσε η φιλόσοφος Άννα Άρεντ, γράφοντας δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις…

Η δίκη του Ζακ είναι η κατεξοχήν δίκη στην οποία θα έπρεπε όλοι να έχουμε αντιληφθεί πολύ καλά πώς συνδέεται η μάχη της ενημέρωσης με τη μάχη για δικαιοσύνη. Πάντα ο θύτης θέλει να στρέψει τη συζήτηση στην πλευρά του θύματος. Όμως εδώ αυτό δεν το κάνει μόνο η υπεράσπιση, το έκανε σύσσωμη η συστημική ενημέρωση, που μας τάιζε τις θεωρίες της αστυνομίας σαν να ήταν δημοσιογραφία. Σε ένα επίμετρο στον Γιόζεφ Ροτ η Ναντίν Γκόρντιμερ έγραφε: «Το μόνο όπλο που έχουμε “εμείς που μας απειλούν και μας τρομοκρατούν” (όπως έγραφε ο Ροτ το 1933) το μόνο όπλο μας, το μόνο στήριγμά μας για να μην παραιτηθούμε και παραδοθούμε, είναι ακόμα να απειλούμε και να τρομοκρατούμε και εμείς από τη μεριά μας». Δεν θα κλωτσήσουμε ποτέ έναν άνθρωπο μέχρι θανάτου στο πεζοδρόμιο. Δεν θα γίνουμε ποτέ ίδιοι με αυτούς που δολοφόνησαν τον Ζακ. Θα σκεφτόμαστε τη μητέρα του να αναρωτιέται στο δικαστήριο γιατί τόσο μίσος και να λέει «ρωτήστε τους», όταν θα εμφανιστούν εκεί για να δώσουν εξηγήσεις. Απειλούμε και τρομοκρατούμε μόνο με έναν τρόπο, που είναι να λέμε σε αυτούς τους ανθρώπους ότι εκείνη τη στιγμή μπορεί να πίστεψαν ότι το έγκλημά τους θα περάσει απαρατήρητο, αλλά αυτό δεν θα συμβεί ποτέ. Αυτόν τον φόβο, να τον έχουν. Όλοι τους. Όπως είπε ο αδερφός του, αν ήταν ο ίδιος δεν θα το έκαναν, ενώ για τον Ζακ θεώρησαν ότι δεν πειράζει να μη ζήσει. Βρισκόμαστε λοιπόν εδώ για να πούμε ότι δεν φαντάζονται πόσο πολύ πειράζει. Αυτή η πλευρά της γης, που περιέχει ανθρώπους όμορφους και πολύχρωμους, τρανς, γκέι, πουτάνες και τσούλες, ή απλώς ένα παιδί, το μόνο, που έκανε παρέα το αλβανάκι της τάξης του, στην Ε΄ Δημοτικού, όπως είπε η μητέρα του στο δικαστήριο, ξέρει να αγαπάει και να στηρίζει αυτούς που χάνει. Και θα είναι εδώ μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη.

Έβλεπα αυτές τις συγκλονιστικές φωτογραφίες και διάβαζα διάφορους φίλους να γράφουν “ο λαός θα σώσει τον λαό” για τους κατοίκους της Εύβοιας και αναλογιζόμουν ότι ο κόσμος καίγεται και ο πρωθυπουργός αλλάζει κυβερνητική εκπρόσωπο. Μόνη μας ελπίδα, να ξανακοιταχτούμε πιο καθαρά και να βάλουμε μπρος ό,τι έχουμε να κάνουμε ο καθένας, μέσα από τις στάχτες. Μπήκαμε στα μνημόνια ακούγοντας φιλελεύθερους διανοούμενους να μας λένε ότι ο Έλληνας έχει μονίμως το χέρι απλωμένο προς το κράτος, και καταλήγουμε σήμερα να μην μπορούμε καν να περιμένουμε ότι όταν καίγεται το σπίτι μας θα υπάρχει ένα πυροσβεστικό, όταν αρρωσταίνουμε ένας γιατρός. Μιλάω με την περίεργη φόρτιση ενός ανθρώπου που δεν ήταν εκεί, αλλά που προσπάθησε και θα ήθελε να βρίσκεται εκεί για να συμμετάσχει στην αλληλέγγυα ανυπακοή της Εύβοιας. Η φωτιά δίνει ένα περίεργο μάθημα αλληλεγγύης, διότι αν πιστεύει ο καθένας ότι θα την αντιμετωπίσει στον κήπο του σπιτιού του, καιγόμαστε όλοι. Πρόκειται λοιπόν για το πιο οδυνηρό μάθημα αλληλεγγύης που μπορεί να λάβει κανείς. Η τωρινή μάχη είναι μία μάχη με τις ψευδαισθήσεις, ως προς το ποιος βρίσκεται δίπλα μας και απέναντι μας. Η δράκα των καλοπερασάκηδων που κυβερνά δεν θα νοιαστεί κανέναν και τίποτα. Οι ανθρώπινες αλυσίδες που είδαμε είναι ό,τι έχουμε. Αυτό το πάθος να κάνουμε κάτι μαζί την ώρα που προελαύνει η καταστροφή, ας είναι το πικρό δίδαγμα των ημερών.

Τις τελευταίες μέρες είχαμε τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στην Ευγενία Λουπάκη και την Έλενα Ακρίτα, όπου δεν υπάρχει πια ούτε το πρόσχημα της σύγχυσης γύρω από την υποτιθέμενη υπεράσπιση της τρομοκρατίας. Εδώ ο συντονισμός με την κυβερνητική επικοινωνιακή γραμμή είναι τόσο κραυγαλέος που γίνεται ανατριχιαστικός. Δεν θέλω καθόλου να δραματοποιήσω υπερβολικά την κατάσταση, συγκρίνοντας με καθεστώτα όπου η λογοκρισία επιβάλλεται ευθέως από το κράτος και με τίμημα την ελευθερία ή τη ζωή. Από την άλλη, ακόμη και η πιο μετριοπαθής διατύπωση θα πρέπει να λάβει υπόψη το εξής: τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτή τη στιγμή είναι το μόνο κανάλι από το οποίο μπορούν να διαχυθούν στην ευρύτερη κοινωνία οι πληροφορίες που παράγονται από τη μη συστημική δημοσιογραφία. Θα πρέπει να περιμένουμε ότι αργά ή γρήγορα η κυβέρνηση θα επανέλθει με νέους τρόπους περιορισμού αυτής της ελευθερίας. Εμείς χρειαζόμαστε έναν συνδυασμό παλαιών και νέων μέσων προκειμένου να διεκδικήσουμε λυσσαλέα το δικαίωμά μας να ακουγόμαστε.