Θανάσης Μήνας

24
12

Ιστορία από τα μέσα

Patrick Radden Keefe «Μην πεις λέξη. Βία και προδοσία στη Βόρεια Ιρλανδία. Η κρυφή ιστορία του ΙΡΑ», μετάφραση: Κωστής Πανσέληνος, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2021 Στέκομαι σε πρώτη φάση στoν τίτλο: «κρυφή», μια ιστορία από τα μέσα. Έχουμε να κάνουμε με προφορική ιστορία. Σειρές συνεντεύξεων, οι οποίες προορίζονταν για το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Βοστόνης. Το υλικό περιλάμβανε επαφές τόσο με ενωτικούς όσο και με ρεπουμπλικάνους, ή, με θρησκευτικούς όρους, με προτεστάντες και καθολικούς. Δεκάδες συνεντεύξεις με προσωπικότητες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο τα χρόνια στα οποία αναφερόμαστε. Ο Keefe αντλεί από αυτό το υλικό και εστιάζει σε πρόσωπα που έπαιξαν μείζονα ρόλο στην περίοδο που χαράχτηκε στη συλλογική μνήμη ως οι Ταραχές: με επίκεντρο το Μπέλφαστ, μια περίοδος που εκκινεί από τα τέλη του ’60 και φτάνει ως τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής το 1998.
Περισσότερα »
27
05

Raymond Chandler: Ένας στιλίστας του νουάρ

Τα διηγήματα του Τσάντλερ, μικρά μυθιστορήματα αυτά καθαυτά, δίνουν το έναυσμα για την καθιέρωση του Μάρλοου στη μεγάλη φόρμα (υπόψη ότι ο ντετέκτιβ αρχικά απαντά με το όνομα Μάλορι). Ήταν στον «Μεγάλο ύπνο» του 1939 που ο Μάρλοου θα έκανε τη φιγούρα του, αναλαμβάνοντας μια οικογενειακή υπόθεση, αυτή των Σέργουντ, ανάμεσα σε δύο αδελφές, που κάτι δεν πάει καλά μεταξύ τους, αναζητώντας χαμένους λαθρέμπορους, σε μια Πόλη των Αγγέλων που ποτέ δεν κοιμάται. «Ο Μεγάλος ύπνος» έθεσε τα στάνταρντ για τις μελλοντικές εξορμήσεις του Μάρλοου, που δίνει τα ρέστα του με τις ατάκες που πετάει σελίδα ανά σελίδα: L.A., άναρχο σε πολεοδόμηση, νοτισμένο με αλκοόλ και τσιγάρο, ξανθιές και κοκκινομάλλες, κακοί που ξεπηδούν από κάθε γωνιά, και ο Μάρλοου στη μέση. Φλερτ; Υπάρχει. Όμως η συνθήκη λέει ότι στο τέλος ο ντετέκτιβ μένει μόνος. «Ο Μεγάλος ύπνος» βέβαια μεταφέρθηκε πετυχημένα στον κινηματογράφο πολλές φορές, αξέχαστα στην εκδοχή του Χάουαρντ Χοκς (1946), με τον Χάμφρει Μπόγκαρντ και την Λορίν Μπακόλ.  Στη «Μικρή αδερφή» (1949), η σεμνή Όφαμεϊ Κουέστ αναθέτει στον Φίλιπ Μάρλοου να αναζητήσει τον μεγάλο της αδερφό της. Μπλεξίματα με μπάτσους και αμφιβόλου νομιμότητας γιατρούς αποτελούν τροχοπέδη, ενώ συγχρόνως κάποιος αρέσκεται να δολοφονεί με παγοκόφτη. Ο Μάρλοου στριμώχνεται, ανασκουμπώνεται και βρίσκει την άκρη του νήματος, ενώ και η μικρή αδερφή δεν είναι και τόσο σεμνότυφη όσο προλέγεται. «O μεγάλος αποχαιρετισμός» (1953), τέλος, αποτελεί το πιο εκτενές μυθιστόρημα και ίσως το αριστούργημα του Τσάντλερ. Υπάρχει κάτι το ψυχεδελικό σ’ αυτό το μυθιστόρημα (παίζουν και ουσίες), που εκτυλίσσεται στο σύνορα της Καλιφόρνιας και του Μεξικού και εστιάζει στη φιλία του Μάρλοου με έναν αλκοολικό συγγραφέα. Μια απάτη που πρόκειται να ξεσκεπαστεί είναι το διακύβευμα εδώ. Ο Μάρλοου και ο συγγραφέας Τέρι Λένοξ γνωρίστηκαν τυχαία, όμως τους συνέδεσε κάτι που αναγκάζει τον πρώτο να ταξιδέψει στο Μεξικό για να προστατέψει τον δεύτερο – ο οποίος στο μεταξύ κατηγορείται για φόνο και σκηνοθετεί τον δικό του θάνατο για αυτοπροστασία. Χρήμα, σεξ, ψευδαισθήσεις και ένοχα μυστικά βρίσκονται στο επίκεντρο της ιστορίας, η οποία επίσης μεταφέρθηκε με επιτυχία στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Όλτμαν, με τον Έλιοτ Γκουλντ στον ρόλο του Μάρλοου (1973). Ο πυρήνας της ιστορίας ταίριαξε μια χαρά στην ατμόσφαιρα των ψυχεδελικών early 70’s, όπου τοποθετείται η ταινία.
Περισσότερα »