Η Βενεζουέλα ως χαρακτηριστικό δείγμα ενός αδυσώπητου ανταγωνισμού
Τα συμπεράσματα που βγαίνουν και από την περίπτωση της Βενεζουέλας είναι πολλά. Ένα που έχει τεράστια σημασία, και δεν νομίζω πως δίνουν τη δέουσα έμφαση πολλοί..., είναι πως μία οικονομία που θέλει να επιβιώσει μέσα σε ένα πολύ δύσκολο και σχεδόν ασφυκτικό περιβάλλον ανταγωνισμού με κράτη που κινούνται σε διαφορετικό ιδεολογικό μοτίβο πρέπει να αποφύγει τη μονομέρεια. Αν στηρίζεσαι αποκλειστικά και μόνο στο πετρέλαιο είναι σίγουρο πως «οι απέναντι» θα επιχειρήσουν να σε χτυπήσουν στοχευμένα στο συγκριτικό σου πλεονέκτημα. Και το πόσο θα αντέξεις είναι κάτι το πολύ συζητήσιμο.
Επομένως, μία οικονομία που αποσκοπεί στη μακροημέρευσή της, και παράλληλα στην εξυπηρέτηση των αναγκών των πολλών, χρειάζεται να έχει και τις «καβάντζες» που παρέχει μία πιο ολοκληρωμένη οικονομική παραγωγική διαδικασία. Μέχρι που αυτές θα γίνουν ο μόνιμος κανόνας της βασικής οικονομικής σου ταυτότητας.
Και ένα δεύτερο είναι πως ο «σοσιαλισμός του 21ου αιώνα», για τον οποίο έκαναν λόγο οι Τσάβες και Μαδούρο, θα πρέπει να σκύψει πολύ σοβαρά πάνω σε κάτι συγκεκριμένο. Ποια είναι τα περιθώρια του να αναπτύσσεις τους δικούς σου σχεδιασμούς για την ανακούφιση και τη διατήρηση επαρκών επιπέδων διαβίωσης για τους πολλούς, όταν έχεις επιλέξει να μην το προχωρήσεις, και στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας, και στη μη οριστική απεμπλοκή από ιδιωτικές πτυχές στην οικονομία.