Βασίλης Λαδάς

Όσοι μαθαίνουν ότι εβδομηνταδυάχρονος, διατελέσας μάλιστα και βουλευτής, μηχανολόγος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, εκδίδει ποιητική…

Υπάρχει ένας μύθος γοητευτικός και επαληθεύσιμος για την πόλη. Είναι αυτός της Πύλης προς τη Δύση. Από το λιμάνι της απόκτησε δύναμη και ισχύ, από τη θάλασσα. Οι Ρωμαίοι δημιούργησαν την πόλη και το λιμάνι ως είσοδό τους στην Ελλάδα. Κατ' αντιστροφή μετατράπηκε ως Πύλη προς τη Δύση. Έτσι πέρασαν από δω ο Κικέρων, ο Αντώνιος κι η Κλεοπάτρα πριν το Άκτιο, ο Ηρώδης ο Αττικός. Στον ύστερο Μεσαίωνα από τα όστρακα του Πατραϊκού οι Ρωμανιώτες Εβραίοι παρήγαγαν και εμπορεύονταν την πορφύρα. Ο Βενιαμίν της Τουδέλης βρήκε εδώ τρεις συναγωγές και θρυλείται πως για ένα διάστημα έζησε κι ο ιδρυτής της εκστατικής Καββάλα, Αμπουλαφιά. Επί Οθωμανών ήταν κέντρο εξαγωγικού εμπορίου. Στον πρώτο αιώνα του ελληνικού κράτους από το λιμάνι της εξαγόταν η σταφίδα. Στον δεύτερο, τα μεγάλα καράβια μετέφεραν εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες από τα Βαλκάνια στον Νέο Κόσμο και προς το τέλος του αιώνα, κρυμμένους στα αμπάρια των καραβιών πρόσφυγες της Μέσης Ανατολής και του Αφγανιστάν στη Δυτική Ευρώπη. Μερικοί εξ αυτών, συγγραφείς και εικαστικοί, κατέγραψαν το πέρασμά τους από την πόλη. Η πόλη κατέστη ένα κεφάλαιο του διαχρονικού έπους των μεταναστεύσεων.