Laurent Cordonnier

Η δημιουργία (ή η επαναδημιουργία) σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενός καθεστώτος «ήπιου πληθωρισμού», μέσα από τον συντονισμό των μισθολογικών πολιτικών μας, ώστε να δοθεί νέα ώθηση στις αυξήσεις των μισθών (τις ονομαστικές αυξήσεις, χωρίς δηλαδή να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός). Με τον συντονισμό της δράσης μας (κυβερνήσεις, συνδικάτα, ΕΚΤ), τουλάχιστον σε επίπεδο ευρωζώνης, ένα τέτοιο καθεστώς πληθωρισμού, οφειλόμενο στη μισθολογική πολιτική, θα μπορούσε να παραμείνει υπό έλεγχο. Αυτό θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία οι ονομαστικές μισθολογικές αυξήσεις να οριστούν με διαφορετικό ρυθμό για κάθε κράτος-μέλος (ώστε να εξισορροπηθούν οι διαφορές στις πραγματικές συναλλαγματικές ισοτιμίες που συσσωρεύτηκαν αφότου κατέστη αδύνατον να υπάρξει υποτίμηση του νομίσματος). Ο επιδιωκόμενος στόχος θα συνίσταται στην αποκατάσταση της σχετικής ανταγωνιστικότητας του κόστους εργασίας ανάμεσα στα κράτη και στην εξάλειψη των εμπορικών ανισορροπιών που αυτές πυροδοτούν. Το καθεστώς ήπιου πληθωρισμού θα ελάφραινε το δυσβάστακτο φορτίο των κρατικών χρεών, εις βάρος των ευπορότερων δανειστών. Αυτό γίνεται πάντα μετά το τέλος ενός πολέμου –και μήπως δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο; Σε πρώτη φάση, οι κυβερνήσεις χρηματοδοτούν τις αμυντικές δαπάνες ζητώντας από τους ραντιέρηδες-εισοδηματίες να καταβάλλουν χρήματα, τα οποία τους επιστρέφουν μερικά χρόνια ή δεκαετίες αργότερα –ξεπληρώνοντάς τους με ένα νόμισμα του οποίου η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί. Και δεν υπάρχει ανησυχία ότι θα θιγούν οι φτωχότεροι: δεν έχουν χρήματα. Η δημιουργία ενός ήπιου πληθωρισμού μέσα από μισθολογικές αυξήσεις, συντονισμένου και διαφοροποιημένου ανά χώρα εντός της ζώνης του ευρώ, θα μπορούσε να είναι μια λύση για την ελάφρυνση του συσσωρευμένου βάρους των κρατικών χρεών, βαρύνοντας τους ραντιέρηδες με τρόπο ελάχιστα βίαιο, αλλά παρατεταμένο (με διάβρωση της αξίας του νομίσματος της τάξης του 2-3% ετησίως). Η νομισματοποίηση ενός τμήματος των χρεών ώστε να εξαλειφθούν ή η δημιουργία ενός καθεστώτος ήπιου μισθολογικού πληθωρισμού αποτελούν σίγουρα ιδέες που μοιάζουν εικονοκλαστικές. Όμως, όπως έλεγε στην εποχή του ο Βρετανός οικονομολόγος Τζον Μέυναρντ Κέυνς όσον αφορά την χώρα του, εάν η κρίση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι μέλλει να διαρκέσει ή να επιδεινωθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει «τους πολιτικούς ηγέτες και τους διευθυντές των επιχειρήσεων να περιορίσουν τις συνέπειες που προκλήθηκαν από τα λάθη της διδασκαλίας στην οποία στηρίχθηκε η θεωρητική τους κατάρτιση, κάνοντας πράγματα που είναι σχεδόν ασυνεπή σε σχέση με τις ίδιες τους τις αρχές, στην πράξη ούτε ορθόδοξα ούτε αιρετικά –και ήδη υπάρχουν σημάδια που το μαρτυρούν». Ήδη, ανάμεσα σε αυτά τα σημάδια παρατηρούμε κάποιες απρόσμενες στροφές 180 μοιρών, όπως εκείνη του Αλαίν Μενκ, που υποστηρίζει πλέον την ιδέα ενός «αέναου χρέους», το οποίο τελικά το κράτος δεν θα εξοφλούσε ποτέ. Ή, φυσικά, την μετατόπιση του Τιρόλ ο οποίος ζητάει, χωρίς να το λέει ρητά, και πολλά άλλα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, τους πολιτικούς ηγέτες… και από «τη διδασκαλία στην οποία στηρίχθηκε η θεωρητική τους κατάρτιση».