Η «Νέα Αριστερά» αποτελεί νέα πρωτοβουλία, αλλά δεν έπεσε από τον ουρανό. Στην εξωτερική πολιτική, η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, η ειρήνη, η σταθερότητα και η συνεργασία στη γειτονιά μας αποτελούν θεμελιώδεις αρχές στην ιστορία της ελληνικής Αριστεράς που εμπνέουν το παρόν και το μέλλον μας. Από το πρόσφατο παρελθόν μας κρατάμε την πολύτιμη κληρονομιά της Συμφωνίας των Πρεσπών που αποτέλεσε τομή στην ελληνική εξωτερική πολιτική και μία από τις πλέον εμβληματικές πράξεις των κυβερνήσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Το «πνεύμα των Πρεσπών» διαπερνά το σύνολο των θέσεών μας για την εξωτερική πολιτική και στεκόμαστε αυτοκριτικά απέναντι στο γεγονός πως δεν αντιταχθήκαμε πάντα επαρκώς σε εθνικιστικές αποκλίσεις. Η «Νέα Αριστερά» θα προχωρήσει αταλάντευτα με βάση την αρχή πως Αριστερά και εθνικισμός δεν συμβιβάζονται.
Ουκρανία-Γάζα
Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και τη Γάζα στοιχίζουν αμέτρητες ζωές, θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη και πλήττουν την παγκόσμια οικονομία. Πρέπει να σταματήσουν αμέσως.
Η «Νέα Αριστερά» καταδικάζει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τη γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού στη Γάζα από το αντιδραστικό καθεστώς του Ισραήλ, με τη στήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ. Η χρήση βίας του Ισραήλ απέναντι στην επίθεση της 7/10/2023 ξεπέρασε κάθε έννοια αναλογικότητας, ενώ καμία τρομοκρατική επίθεση δεν δικαιολογεί το έγκλημα που συντελείται σήμερα. Ζητούμε την άμεση κατάπαυση του πυρός και την έναρξη διαδικασίας για πολιτική λύση στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ για δύο κράτη με σύνορα όπως αυτά είχαν πριν από τον Ιούνιο 1967.
Καταδικάζουμε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και στηρίζουμε τον αγώνα του ουκρανικού λαού. Απορρίπτουμε όμως την αδιέξοδη στρατηγική όσων επιδιώκουν τη συνέχιση του πολέμου «μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό». Συνέχιση των εχθροπραξιών σημαίνει ατέλειωτη αιματοχυσία, κίνδυνο επικίνδυνης κλιμάκωσης και σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Οι συνέπειες του πολέμου και των κυρώσεων πλήττουν το βιοτικό επίπεδο των Ευρωπαίων πολιτών και ενισχύουν την Ακροδεξιά. Απαιτούμε άμεση επιστροφή στη διπλωματία και αναζήτηση πολιτικής λύσης. Κάθε ιδέα άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ στον πόλεμο της Ουκρανίας αποτελεί απόλυτο παραλογισμό.
Η «Νέα Αριστερά» είναι αλληλέγγυα με όλους όσοι αγωνίζονται για τη δημοκρατία και την ειρήνη ενάντια σε αυταρχικά καθεστώτα, αντιμετωπίζοντας βαρύτατες διώξεις, στη Ρωσία, την Τουρκία και αλλού.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με το δόγμα του «πιο πιστού συμμάχου» των ΗΠΑ, έχει εμπλέξει τη χώρα μας και στους δύο πολέμους, μετατρέποντάς την σε ενεργό στρατιωτική βάση της Ουάσιγκτον και ευθυγραμμιζόμενη με τις τυχοδιωκτικές πολιτικές της. Η Ελλάδα απεμπολεί το πολιτικό κεφάλαιο της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, πολιτικής που στον ένα η τον άλλο βαθμό ακολουθούσαν όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις και ταυτόχρονα διακινδυνεύει την ασφάλειά της. Η «Νέα Αριστερά» εναντιώνεται στη συμμετοχή της Ελλάδας σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή, στον εναγκαλισμό με το καθεστώς Νεντανιάχου, και στη συμπαράταξη με τα «γεράκια» στην Ουκρανία.
Ευρώπη – Ευρωπαϊκή Ένωση – Διεύρυνση
Η «Νέα Αριστερά», πιστή στην παράδοση της ανανεωτικής Αριστεράς της χώρας μας και ως μέρος της σύγχρονης ευρωπαϊκής Αριστεράς, τάσσεται σταθερά υπέρ της Ευρωπαϊκής ενοποίησης και της ενεργού συμμετοχής της Ελλάδας σ’ αυτήν. Η ενότητα της Ευρώπης είναι προϋπόθεση για την επιτυχή αντιμετώπιση εθνικών και διεθνών προκλήσεων και για την αποτελεσματική συμμετοχή μας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι απέναντι στις υπερδυνάμεις της Κίνας και των ΗΠΑ, στην πάλη για την ειρήνη και ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Υπερασπιζόμαστε και επιδιώκουμε να αναπτύξουμε τις κατακτήσεις των λαών μας στο πλαίσιο της ΕΕ.
Ταυτόχρονα όμως διαπιστώνουμε πως τις τελευταίες δεκαετίες η ΕΕ βρίσκεται όλο και περισσότερο σε λάθος δρόμο. Το βιώσαμε έντονα από τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε η χώρα μας την περίοδο της κρίσης. Το ζούμε καθημερινά από την κυριαρχία νεοφιλελεύθερων πολιτικών στη δράση της, από την συνεχή άνοδο της επιρροής της Ακροδεξιάς και τις υποχωρήσεις στις ιδέες της. Οι λίγες θετικές εξελίξεις, όπως η αντιμετώπιση της πανδημίας και η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό, φαίνονται περισσότερο ως παρένθεση παρά ως στροφή. Με τον πόλεμο της Ουκρανίας, η ΕΕ μετατρέπεται σε ένα υποτελές γεωπολιτικό εργαλείο του νέου Ψυχρού Πολέμου. Εξανεμίζεται κάθε Ευρωπαϊκή αυτονομία, πράγμα ακόμη πιο επικίνδυνο στο ενδεχόμενο επανεκλογής του Τραμπ. Οι ήδη ανεπαρκείς πόροι στρέφονται προς γεωπολιτικούς στόχους, ενώ αποδυναμώνονται οι πολιτικές για την επίτευξη μιας δίκαιης κλιματικής μετάβασης. Τα σχέδια για γρήγορη επέκταση προς Ανατολάς αντιστρατεύονται την οικοδόμηση μιας Ένωσης με ισχυρές και συμπεριληπτικές πολιτικές και κινδυνεύουν να τη συρρικνώσουν σε μια απλή κοινή αγορά.
Η «Νέα Αριστερά» ανήκει στις δυνάμεις του αριστερού ευρωπαϊσμού. Αγωνιζόμαστε για μια ριζική στροφή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ενάντια στην Ακροδεξιά και τις ακροδεξιές, ρατσιστικές, εθνικιστικές και αντιευρωπαϊκές πολιτικές και τη νομιμοποίησή τους. Ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και τις κυρίαρχες πολιτικές που οξύνουν τις ανισότητες και την ανασφάλεια και οδηγούν στην ενίσχυση της Ακροδεξιάς. Για μια ισχυρή, δημοκρατική, αλληλέγγυα και συμπεριληπτική Ευρώπη, αυτόνομη, φιλειρηνική και ανοικτή στον κόσμο.
Για να υπάρξει ανάπτυξη με μείωση των ανισοτήτων και σύγκλιση των οικονομιών είναι αναγκαία η δραστική αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης με κοινό δανεισμό και νέα συναφή ευρωπαϊκά εργαλεία, η εισαγωγή κοινωνικών δεικτών στα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Επιβάλλεται άμεσα η απαγόρευση των φορολογικών παραδείσων και η φορολόγηση των πολυεθνικών. Η μείωση των δαπανών για το περιβάλλον και τη διαχείριση της κλιματικής κρίσης στην ΕΕ θα πρέπει να αντιστραφεί ριζικά. Χρειάζονται δημόσιες επενδύσεις και πλήρης δημόσιος έλεγχος των τεχνολογικών επιτευγμάτων, ιδιαίτερα στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, που σήμερα είναι στα χέρια των πολυεθνικών.
Υποστηρίζουμε βήματα προς την ομοσπονδοποίηση, εφ’ όσον υπηρετούν τους παραπάνω στόχους. Είμαστε αντίθετοι σε βήματα που προωθούν την παραπέρα υποταγή της ΕΕ στις ΗΠΑ ή και μετατρέπουν την Ένωση σε ένα παράρτημα του ΝΑΤΟ. Η κατάργηση της ομοφωνίας στην εξωτερική πολιτική δεν είναι σκόπιμη χωρίς ένα πλαίσιο φιλειρηνικής και αυτόνομης εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Είμαστε υπέρ της διεύρυνσης της ΕΕ. Η ένταξη των Βαλκανίων έχει καθυστερήσει υπερβολικά. Ωστόσο, η διεύρυνση προς την Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια δεν πρέπει να αποτελεί ψυχροπολεμικό εργαλείο, αλλά να ενισχύει την ειρήνη στην Ευρώπη και τη δημοκρατία και τη συνοχή της Ένωσης. Οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει να πληρούν τα κριτήρια της δημοκρατίας και της καλής γειτονίας, καθώς και να στηρίζουν την ευρωπαϊκή αυτονομία.
Ελληνο-τουρκικά – Κυπριακό – Βαλκάνια
Η «Νέα Αριστερά» τάσσεται σταθερά υπέρ του διαλόγου και της ειρηνικής επίλυσης των προβλημάτων μας με τη γειτονική Τουρκία. Υποστηρίζουμε γι’ αυτό, χωρίς διφορούμενα, την αποκλιμάκωση που συντελείται στις διμερείς μας σχέσεις τον τελευταίο χρόνο. Πρέπει τώρα η κυβέρνηση να προχωρήσει με αποφασιστικότητα στη συζήτηση και επίλυση της ουσίας των προβλημάτων, με ορίζοντα και την προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης, γιατί η σημερινή κατάσταση είναι ασταθής και η αποκλιμάκωση εύκολα αντιστρέψιμη. Γνωρίζουμε βέβαια πως η επιτυχία αυτής της προσπάθειας απαιτεί δέσμευση και των δύο χωρών. Η προσήλωση στο διάλογο με βάση το εθνικό συμφέρον και στόχο την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συνεργασία στην περιοχή, όπως και η ένταξή του στο ευρωτουρκικό πλαίσιο, συνιστούν το πλαίσιο για το οποίο θα παλέψει η «Νέα Αριστερά».
Ο λαός μας είναι αυτονόητα ενωμένος στην υπεράσπιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και των δικαιωμάτων της χώρας απέναντι σε κάθε απειλή. Είναι επίσης προφανές πως η ειρηνική επίλυση διαφορών απαιτεί αμοιβαία βούληση και αμοιβαία συμφέροντες συμβιβασμούς. Είμαστε αντίθετοι με όσους απορρίπτουν στην ουσία τον διάλογο με διάφορα προσχήματα και θεωρούν πως όλο το δίκαιο είναι πάντα με το μέρος μας. Στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής ασκούμε, όπου επιβάλλεται, κριτική στην κυβέρνηση από τα αριστερά, όχι από τα δεξιά.
Στις σημερινές συνθήκες, η «Νέα Αριστερά» τάσσεται υπέρ μιας ισχυρής, επαρκούς άμυνας, όχι όμως με υπερεξοπλισμούς, που υποθηκεύουν την οικονομία της χώρας και στερούν πολύτιμους πόρους από την παιδεία την υγεία και τις υποδομές. Απαιτούμε οι αμυντικές δαπάνες να αποφασίζονται με διαφάνεια και να υπηρετούν τις αμυντικές ανάγκες της χώρας και όχι τα εγχώρια και ξένα λόμπι. Με την έννοια αυτή διαφωνούμε με την αναγγελθείσα πολυδάπανη αγορά F-35 που εντάσσεται και σε αμερικανονατοϊκούς τυχοδιωκτικούς σχεδιασμούς.
Το κυπριακό διέρχεται κρίσιμη περίοδο, όπου η de facto διχοτόμηση κινδυνεύει να μετατραπεί σε de jure αν συνεχιστεί η διεθνής υποβάθμισή του και η αδυναμία εξεύρεσης λύσης. Υποστηρίζουμε την επανέναρξη του διακοινοτικού διαλόγου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με βάση τις προτάσεις Γκουτιέρες και από το σημείο που είχε φτάσει στο Κραν Μοντανά, με στόχο ένα ενιαίο κράτος, σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτά ορίζονται στις αποφάσεις του ΟΗΕ. Η πρόοδος στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις με τη δημιουργία σχέσεων καλής γειτονίας και συνεργασίας θα βοηθήσει και στην επίλυση του Κυπριακού.
Στα Βαλκάνια, η πολιτική της κυβέρνησης είναι αντιφατική: διεκδικεί, και ορθά, πρωταγωνιστικό ρόλο για τη χώρα μας, όμως, πέντε χρόνια μετά την έναρξη ισχύος της Συμφωνίας των Πρεσπών, αρνείται να κυρώσει τα εφαρμοστικά της πρωτόκολλα, ενώ για την Αλβανία φαίνεται να επανέρχεται στην πολιτική των βέτο. Όμως η πολιτική αυτή ακυρώνει τις φιλο-βαλκανικές διακηρύξεις της.
Ζητούμε την άμεση κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης-Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων.
Κείμενο που κατατέθηκε από το προσωρινό τμήμα εξωτερικής και ευρωπαϊκής πολιτικής της «Νέας Αριστεράς» και αποτέλεσε τη βάση για τη συζήτηση που διεξήχθη στο τραπέζι της εξωτερικής πολιτικής στη συνδιάσκεψη του κόμματος (2/3/2024).
