Η εξελισσόμενη γενοκτονία στη Γάζα -–πώς αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί μια στρατιωτική επιχείρηση που προκαλεί τόσα θύματα, ιδιαζόντως μεταξύ παιδιών και γυναικών, ενόσω καταστρέφει συστηματικά τους όρους στοιχειώδους επιβίωσης ενός ολόκληρου πληθυσμού;– έχει θέσει σε πολεμική ετοιμότητα πλείστες χώρες της Μέσης Ανατολής. Ήδη η Ερυθρά Θάλασσα αποτελεί ζώνη πυρός. Σε συνάρτηση με τον πόλεμο της Ουκρανίας, η όλη γεωπολιτική συνθήκη επιδεινώνεται ενόσω τα μέτωπα ‘φίλων’ και ‘εχθρών’ αποσαφηνίζονται. Πολύ σχηματικά, «Δύση» έναντι «Ανατολής». Όπου τούτη η αποσαφήνιση αποτελεί, βέβαια, ουσιώδη προϋπόθεση ενός ακόμη Παγκοσμίου Πολέμου. Μολαταύτα υπάρχουν χώρες που αρνούνται να υποταχθούν στο δίλημμα. Η ιδέα ενός πολύ-πολικού κόσμου και η δυνατότητα μιας ειρηνικής πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής δεν έχουν διαγραφεί οριστικά από τον ορίζοντα. Τούτη είναι η μόνη πολιτική που οφείλουν να στηρίξουν οι εχέφρονες –ακόμη και εντός ΝΑΤΟ– γιατί μόνον αυτή συνιστά σήμερα προοπτική ειρήνης. Έστω προσωρινά.
Ωστόσο η ΕΕ έχει απεμπολήσει τη δυνατότητα. Πρώτα γιατί ‘ξέχασε’ τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες που είχε η ίδια αναλάβει και που οδήγησαν στις συμφωνίες του Μινσκ, επιλέγοντας να προσδεθεί άνευ όρων στο πολεμικό άρμα των ΗΠΑ. Που θα μάχονταν μέχρι τελευταίου Ουκρανού, χωρίς δικό τους ανθρώπινο κόστος αλλά πάντως προς δόξαν των πολεμικών βιομηχανιών –βασικό οικονομικό πυλώνα στις χώρες όπου ανθούν. Κατόπιν γιατί η στάση της απέναντι στην πολιτική Νετανιάχου αποδεικνύεται άκρως μυωπική. Η άκριτη πρόσδεση και εδώ στην πολιτική των ΗΠΑ φαίνεται να μη διαβλέπει ότι η επιρροή της υπερδύναμης στη Μέση Ανατολή -–άρα και των πιστών ακολούθων της– βαίνει διαρκώς μειούμενη. Αν δεν βρίσκεται ήδη σε αποδρομή.
Υπό αυτό το πρίσμα, η κατάσταση στην οποία η ΕΕ περιέρχεται οδεύει προς καταστροφή. Το διαφαινόμενο τέλος του Ουκρανικού πολέμου μάλλον θα επικυρώσει κάτι σαν τις συμφωνίες του Μινσκ, οπότε η ήττα της πολιτικής «Δύσης» και η ματαιότητα ενός αχρείαστου πολέμου θα αναδειχθούν με πάσα σαφήνεια. Αν μάλιστα κερδίσει ο Τραμπ και επανέλθει η περιφρόνηση προς τα αιτούμενα της Ευρώπης, το αδιέξοδο της ΕΕ θα αποβεί τραγικό. Είτε θα καταστεί βάσαλος των ΗΠΑ χωρίς ιδία φωνή είτε θα αναχθεί σε επαίτη. Ξεχνώντας τα περί ανεξάρτητου πόλου, αποσύροντας κυρώσεις και ζητώντας επανασύνδεση με Ρωσία και Κίνα. Τόσο οι ενεργειακές όσο και εξαγωγικές ανάγκες της δεν της αφήνουν άλλα περιθώρια.
Το εφιαλτικό ενδεχόμενο ενός Παγκόσμιο Πολέμου με τα νέα όπλα που προάγει αφειδώς η λεγόμενη 4η Βιομηχανική Επανάσταση φαίνεται να μην απασχολεί επισήμως κανέναν. Ούτε ο αυτοκτονικός ιδεασμός της ΕΕ να κινητοποιεί τους Ευρωπαίους πολίτες. Το σύνθημα «ειρήνη τώρα, ειρήνη παντού» μόλις έχει αρχίσει να ακούγεται. Σε όσα αφορούν δε τα καθ’ ημάς, η Κυβέρνηση της ΝΔ απλώς χοροστατεί ευφρόσυνα στην επίδειξη πολεμοχαρούς υποτέλειας. Όχι μόνο χαρίζει λιμάνια, όχι μόνον υποθηκεύει το ΑΕΠ δεκαετιών προκειμένου να εξοπλιστεί πάση θυσία, αλλά αναλαμβάνει υπερήφανα να συντονίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ερυθρά Θάλασσα! Με την πεποίθηση, φαίνεται, ότι οι πολυεθνικές των όπλων θα αναγνωρίσουν τη γενναιοδωρία της και θα σπεύσουν να τη συνδράμουν στη διαμάχη με την Τουρκία. Η οποία, ως γνωστόν, αμφιταλαντεύεται ύποπτα μεταξύ «Δύσης» και «Ανατολής»…
Θα αφήσουμε μια τόσο άφρονα πολιτική να μας οδηγήσει στην καταστροφή; Ή μήπως είναι η στιγμή όπου εμείς –εμείς ο λαός– θα υψώσουμε φωνή διαμαρτυρίας με όλη την αμεσότητα και όλη την ένταση που απαιτούν οι περιστάσεις;
Ο Αριστείδης Μπαλτάς είναι Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ
ΤΑ ΝΕΑ
