Λόγω της αντίστασης του ευρωπαϊκού κινήματος και της Περιφέρειας της Βαλλονίας, δεν ισχύει κατά την προσωρινή τριετή εφαρμογή ο μηχανισμός εταιρικής επιδιαιτησίας ICS (Ιnvestment Court System), σύμφωνα με τον οποίο οι πολυεθνικές εταιρείες θα μπορούσαν να μηνύουν κυβερνήσεις ζητώντας αποζημιώσεις για απώλεια κερδών λόγω δημόσιων πολιτικών των κρατών. Ενώ στην πρόταση για την οριστική συμφωνία της CETA βελτιώθηκε ο μηχανισμός επιδιαιτησίας και προβλέπει την κλήρωση τριών δικαστών από ένα 15μελές όργανο, του οποίου πέντε μέλη θα ορίζονται από την Ε.Ε., πέντε μέλη από τον Καναδά και πέντε μέλη με κοινή συναίνεση των δύο μερών. Προβλέπει επίσης τη δημιουργία εφετείου, τη μη σύγκρουση συμφερόντων των δικαστών και δημόσια ακρόαση των δικαστηρίων. Ωστόσο, έχει υπάρξει προσφυγή της Βαλλονίας κατά του μηχανισμού επιδιαιτησίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να κριθεί η συμβατότητά του με τις συνθήκες της Ε.Ε.
Για τα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα: Προβλέπει μείωση των επιδοτήσεων και των δασμών και αύξηση των ποσοστώσεων με μηδενικούς δασμούς στις εξαγωγές βοδινού και χοιρινού μη ορμονούχων κρεάτων από τον Καναδά προς την Ε.Ε. από 9.662 τόνους σήμερα σε 130.551 τόνους με την ισχύ της συμφωνίας.
Επίσης, προβλέπει την αύξηση των ποσοστώσεων με μηδενικούς δασμούς στις εξαγωγές τυροκομικών από την Ε.Ε. προς τον Καναδά από 13.472 τόνους σήμερα σε 33.072 τόνους με την ισχύ της συμφωνίας.
Για τα ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΙΠ προϊόντα: Από τα 1.308 ΠΟΠ-ΠΓΕ προϊόντα της Ε.Ε. προστατεύει μόνο τα 173. Ενώ από τα 100 ΠΟΠ προϊόντα και 40 κρασιά της χώρας μας προστατεύει μόνο τα 16.
Για τη Φέτα: Οι παλιοί Καναδοί παραγωγοί που έκαναν εμπορική χρήση της φέτας έως 18/10/2013, ημερομηνία ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων, συνεχίζουν τη χρήση της με την προϋπόθεση ότι αναγράφουν ευανάγνωστα FETA made in Kanada. Eνώ οι νέοι παραγωγοί μετά την ως άνω ημερομηνία αναγράφουν kind, type, style, imitation of FETA. Δεν χρησιμοποιούν σύμβολα η τοπωνύμια ελληνικά.
Στη συμφωνία επισυνάπτεται δήλωση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι το παραπάνω επίπεδο προστασίας δεν δημιουργεί προηγούμενο για μελλοντικές συμφωνίες της Ε.Ε. με τρίτες χώρες και ότι ζητάει την αξιοποίηση της μεταβατικής πενταετίας για να διασφαλίσει η Ε.Ε. το ίδιο επίπεδο προστασίας με τα άλλα κύρια τυριά της Ε.Ε. (ροκφόρ, παρμεζάνα, κ.ά.) και ότι η Ε.Ε. θα λάβει μέτρα προστασίας των ΠΟΠ προϊόντων και διατηρεί το δικαίωμα η Ε.Ε. να εφαρμόσει την αρχή της πρόληψης σύμφωνα με το άρθρο 191 της συνθήκης της Ε.Ε.
Για τα μεταλλαγμένα: Συμφωνείται η μικρότερη δυνατή χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών και διατηρεί η κάθε πλευρά τις ρυθμίσεις της για τα μεταλλαγμένα. Θα συζητήσουν σε εθελοντική, αλλά αιτιολογημένη βάση, στο πλαίσιο της ρυθμιστικής συνεργασίας, δηλαδή της σύγκλισης των κανονισμών τους, τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους, όπου η Ε.Ε. ακολουθεί την αρχή της προφύλαξης και ο Καναδάς την αρχή της “κοινά αποδεκτής επιστημονικής βάσης”.
Ωστόσο, αν μετά την τριετία ισχύσει ο μηχανισμός της επιδιαιτησίας, θα έχει αρμοδιότητα το ICS επιδιαιτητικό εταιρικό δικαστήριο και για την εμπορική διακίνηση και καλλιέργεια των μεταλλαγμένων και για τη χρήση πατεντών.
H E.E. έχει σε σύγκριση με τον Καναδά αυστηρότερο περιοριστικό κανονιστικό πλαίσιο στην εμπορία και καλλιέργεια μεταλλαγμένων, δεν αποδέχεται τη χρήση αυξητικών ορμονών και αντιβιοτικών στη ζωική παραγωγή και τη χλωρίωση των σφάγιων, έχει περιοριστικό πλαίσιο στα χημικά πρόσθετα των τροφίμων και στα φυτοϋγειονομικά μέτρα και θα κριθεί η τελική συμφωνία στο πλαίσιο της διαβούλευσης στα όργανα ρυθμιστικής συνεργασίας για εναρμόνιση των νομοθεσιών των δύο πλευρών.
Ως προς το περιβάλλον και τους καταναλωτές, δεν προβλέπει καμία δέσμευση για προστασία των τοπικών ποικιλιών σπόρων, προστασίας του περιβάλλοντος και πολιτικές φιλικές για αποτροπή της κλιματικής αλλαγής (για μείωση του άνθρακα, του πετρελαίου και του αερίου και αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας), αν και η Ε.Ε. και ο Καναδάς υπέγραψαν τη διεθνή συμφωνία του Παρισιού το 2015.
Ως προς τα εργατικά δικαιώματα, η CETA ενθαρρύνει τις προδιαγραφές του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας των 187 χωρών – μελών, αλλά δεν δεσμεύει τις δύο πλευρές να εφαρμόζουν το σύνολο των συμφωνιών του. Για παράδειγμα, ο Καναδάς δεν επικύρωσε τη συμφωνία για τις συλλογικές συμβάσεις και 12 κράτη μέλη της Ε.Ε. δεν έχουν επικυρώσει τη συμφωνία για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων. Ωστόσο, δεν υπάγονται οι ρυθμίσεις του ILO σε εταιρική επιδιαιτησία.
Ως προς τις κοινωφελείς υπηρεσίες, η CETA, στο πλαίσιο του “κεφαλαίου της πρόσβασης στην αγορά” εμπορευματοποιεί και προωθεί ιδιωτικοποιήσεις σε δημόσια υγεία, εκπαίδευση, κοινωνικές υπηρεσίες, μεταφορές, ενέργεια, διαχείριση απορριμμάτων.
Εξαιρεί το πόσιμο νερό και την πολιτιστική βιομηχανία, αλλά υπόκεινται όλες οι ως άνω υπηρεσίες και δημόσια αγαθά και οι ρυθμίσεις των κρατών στα εταιρικά δικαστήρια και εμποδίζονται οι επαναδημοτικοποιήσεις ή εθνικοποιήσεις υπηρεσιών που ιδιωτικοποιήθηκαν.
Επίσης, με τη συμφωνία εμποδίζεται η ενίσχυση των τοπικών παραγωγών και προμηθευτών και των τοπικών παραγωγικών και καταναλωτικών συστημάτων.
Ως προς τη διεκδίκηση του κινήματός μας, πολλά θα κριθούν στην επόμενη τριετή μεταβατική περίοδο διαβουλεύσεων και εγκρίσεων. Γι’ αυτό είναι σημαντικό το κοινωνικό κίνημά μας να συνδεθεί με τους παραγωγικούς φορείς και να διεκδικήσει:
* Να αξιοποιήσει τη μικτή συμφωνία ζητώντας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το εθνικό Κοινοβούλιο να μην εγκρίνουν τη συμφωνία.
* Να εξαιρέσουν από τη συμφωνία το κεφάλαιο για τα εταιρικά δικαστήρια, ώστε να αποτραπεί η δυνατότητα παρέμβασης των πολυεθνικών.
* Κατά τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια, στο πλαίσιο της ρυθμιστικής συνεργασίας των 2 πλευρών στη CETA και την TTIP για σύγκλιση των νομοθεσιών, το κίνημά μας να αποκρούσει νεοφιλελεύθερες ρυθμίσεις και να υπερασπιστεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο της δημόσιας πληροφόρησης και την αρχή της προφύλαξης για πλήρη αποτροπή της εμπορίας και καλλιέργειας των μεταλλαγμένων, την προστασία του συνόλου των ευρωπαϊκών ΠΟΠ και βιολογικών προϊόντων και της φέτας, την προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών, την υπεράσπιση των δημόσιων υπηρεσιών και αγαθών και των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων και των παραγωγών.
– Σε επίπεδο Θεσσαλίας, το δίκτυό μας να διευρυνθεί και παράλληλα με τις κοινές δράσεις μας με το εθνικό και ευρωπαϊκό δίκτυο για τη CETA και την TTIP να προωθήσουμε την αποκέντρωση και τοπικοποίησητων πολιτικών μας σε επίπεδο Περιφέρειας και δήμων για να υποστηρίξουμε τη βιωσιμότητα των τοπικών παραγωγικών και καταναλωτικών συστημάτων των τοπικών κοινωνιών μας με προώθηση συνεταιριστικών ομάδων παραγωγών, διεπαγγελματικών οργανώσεων, πόλων παραγωγικής καινοτομίας, επέκτασης της πιστοποίησης παραδοσιακών, βιολογικών και ποιοτικών προϊόντων, της οικοτεχνίας και της σήμανσής τους, των τοπικών αγορών, των τοπικών συμφώνων ποιότητας και αξιοποίηση προγραμμάτων προβολής του ενδογενούς πολιτισμού, αγροτουρισμού και τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Ο Γιώργος Εμμανουήλ, είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου Φορέων και Πολιτών Θεσσαλίας κατά των CETA, TTIP, TiSA. Το παρόν κείμενο βασίζεται στην εισήγησή του που έγινε στις 8/11/16 στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας από το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών της Θεσσαλίας κατά των συγκεκριμένων εμπορικών συμφωνιών.
Πηγή: Η Αυγή
