Macro

Αννέτα Καββαδία: Το προσωπικό είναι πολιτικό

Αρκούσε ένα απαράδεκτο, αναχρονιστικό πρωτοσέλιδο, αθλητικής εφημερίδας, αφιερωμένο στην «Ημέρα του Αγέννητου Παιδιού» (!), για να επανέλθει στο δημόσιο διάλογο το δικαίωμα στην άμβλωση, συνδεδεμένο μάλιστα με το δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα.
Ένα θέμα λυμένο με το νόμο 1609 του 1986, ο οποίος –μετά από δεκαετίες απαγορεύσεων και το θάνατο χιλιάδων γυναικών– νομιμοποίησε τις αμβλώσεις, ως τη 12η εβδομάδα κύησης, ξαναμπαίνει στη δημόσια σφαίρα με τον πλέον επίσημο τρόπο, αφού ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος και υπουργός Ανάπτυξης (Α. Γεωργιάδης) έσπευσε να συγχαρεί την εφημερίδα!
Πέραν του ότι τα στοιχεία που επικαλείται η εφημερίδα αποδεικνύονται ψευδή –από πού προκύπτουν αλήθεια οι 350.000 εκτρώσεις κάθε χρόνο στην Ελλάδα για τις οποίες κάνει λόγο, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίνει, για το 2012 (πιο πρόσφατη αναφορά), τον αριθμό 17.632– το πιο ανησυχητικό είναι ότι εν έτει 2020 ξαναμπαίνει, δια της πλαγίας, θέμα αυτοπροσδιορισμού -ή αλλιώς, θέμα «ιδιοκτησίας»- του γυναικείου σώματος.
Μετά από τόσα χρόνια αγώνων των γυναικών και του φεμινιστικού κινήματος, θα μπορούσε κάτι τέτοιο να χαρακτηριστεί έως και γραφικό, αν δεν ήταν άκρως επικίνδυνο, αφού, όπως όλα δείχνουν, το διεθνές νεοσυντηρητικό ρεύμα έχει (ξανα)βάλει στο στόχαστρο τις γυναίκες και τα δικαιώματά τους. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς το μισογύνικο λόγο των Τραμπ και Μπολσονάρο, αρκεί να ρίξει μια ματιά στα στοιχεία που αφορούν στις γυναικοκτονίες, αρκεί να δει τα στατιστικά σε σχέση με τη θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας, στα κέντρα λήψης αποφάσεων κλπ, κλπ…

Επικίνδυνος νεοσυντηρητισμός

Στην ελληνική του εκδοχή, το νεοσυντηρητικό αυτό ρεύμα –με την κυβέρνηση της ΝΔ να αποτελεί γνήσια έκφρασή του- δεν έκρυψε ποτέ τις επιδιώξεις του. Συνεπικουρούμενο και από συγκεκριμένους εκκλησιαστικούς κύκλους, φροντίζει, σχεδόν καθημερινά, να δίνει στίγμα των προθέσεών του είτε μέσω του γνωστού δόγματος «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια», είτε μέσω του εξίσου γνωστού «νόμος και τάξη».
Ποιος δεν θυμάται, άλλωστε, το πόσο αβίαστα είχε βγει από το στόμα του Κυριάκου Μητσοτάκη η ενσωματωμένη στερεοτυπική πατριαρχική αντίληψη όταν προεκλογικά, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, είχε πει: «Έχω πλήρη αίσθηση ότι οι βασικές δουλειές στο σπίτι γίνονται από τη νοικοκυρά», υπονοώντας ότι ο φυσικός χώρος της γυναίκας είναι η κουζίνα.
Ή όταν πρότεινε να δοθούν κίνητρα σε γυναίκες που γίνονται μητέρες κάτω των 30 ετών.
Ή όταν, πριν λίγες μέρες, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, εν είδει χιούμορ, απευθύνθηκε με σεξιστικές χειρονομίες και υπονοούμενα σε γυναίκες εργαζόμενες της περιφέρειας.
Υπό αυτό το πρίσμα, μόνο «αθώα» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η ανακίνηση ενός ζητήματος –όπως αυτό των αμβλώσεων– που πλήττει ευθέως τις γυναικείες ελευθερίες στοχεύοντας στον πυρήνα της γυναικείας υπόστασης. Μια συζήτηση αχρείαστη –έως και ύποπτη– που αναπαράγει, με τον πλέον αξιοθρήνητο τρόπο, σεξιστικά, πατριαρχικά πρότυπα που θέλουν το γυναικείο σώμα σαν αναπαραγωγική μηχανή, με την ελεύθερη βούληση να περνάει σε δεύτερη μοίρα.
Ο συνδυασμός, δε, του υπαρκτού προβλήματος υπογεννητικότητας με αυτό των αμβλώσεων είναι σαφές ότι υποκρύπτει άλλου είδους σκοπιμότητες, αφού η απόφαση ενός ζευγαριού να αποκτήσει ή όχι παιδί, είναι σαφώς πολυπαραγοντική.
Η βελτίωση των αμοιβών και των εργασιακών συνθηκών, η αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, η δυνατότητα πρόσβασης σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, η οικοδόμηση ενός βιώσιμου κοινωνικού κράτους, η ποιοτική δημόσια υγεία και παιδεία, είναι κάποιες από τις συνθήκες που θα συνέβαλλαν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.

Τα αυτονόητα

Όσο, όμως, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ομνύουν στο δικαίωμα του αγέννητου(!) παιδιού, «κλείνοντας το μάτι» σε λογικές που στερούν την ελευθερία των γυναικών να ορίζουν το σώμα τους…
Όσο καθυστερεί να μπει το μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία…
Όσο η συζήτηση περί αντισύλληψης εξακολουθεί να είναι ταμπού…
Τόσο τα αυτονόητα δεν θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένα.
«Δεν είμαι του ανδρός μου, δεν είμαι του πατρός μου, είμαι ο εαυτός μου», έλεγε το γνωστό φεμινιστικό σύνθημα της δεκαετίας του ’70. Και η ελεύθερη επιλογή είτε στη μητρότητα, είτε στην άμβλωση δεν είναι –και δεν επιτρέπεται να είναι– υπό διαπραγμάτευση.
ΥΓ. Πριν από δυόμισι περίπου χρόνια -31/5-17/12/2017– το Ίδρυμα της Βουλής είχε διοργανώσει την Έκθεση «Ο φεμινισμός στα χρόνια της μεταπολίτευσης, 1974-1990: ιδέες, συλλογικότητες, διεκδικήσεις».
Θα ήταν, ίσως, ιδιαιτέρως χρήσιμο η Έκθεση αυτή να ξαναστηθεί. Και να καταστεί υποχρεωτική η επίσκεψη σε όλα τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Και των γυναικών συμπεριλαμβανομένων.
Ίσως τότε, το φεμινιστικό επίσης σύνθημα της εποχής: «το προσωπικό είναι πολιτικό», να γινόταν ξανά επίκαιρο…

Η Αννέτα Καββαδία είναι μέλος ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ – πρώην βουλεύτρια Β΄Αθήνας – δημοσιογράφος.

Πηγή: Η Εποχή