Το ημερολόγιο έδειχνε 7 Φεβρουαρίου 1991, όταν 83 φυγάδες –σύμφωνα με το αστυνομικό δελτίο– έφταναν στο φυλάκιο της Κακαβιάς, στα ελληνοαλβανικά σύνορα και περνούσαν επιτυχώς στην ελληνική επικράτεια. Μεταξύ αυτών, ο 20χρονος τότε, Πύρρος Δήμας. «Θυμάμαι την αγωνία και το άγχος που είχα μέχρι να δω τους προβολείς. Όταν ο έλεγχος έγινε, ο φρουρός μού είπε να περάσω. Έκτοτε, ξεκίνησα μια νέα ζωή. Στην Αθήνα, όμως, ξεκίνησε ένας καινούργιος Γολγοθάς. Οι πρώτες εικόνες που θυμάμαι, ήταν αρκετά δύσκολες. Απόρριψη, υποτίμηση, προσβολές, χλευασμοί, εξευτελισμοί και αντιπάθεια. Συνειδητοποίησα πολύ γρήγορα ότι στην Αλβανία ήμουν ο Γκρέκο μασκαρά και στην Ελλάδα ο Αλβανός», έλεγε σε συνέντευξή του στη Lifo το 2022, ο άνθρωπος που επέλεξε να εγκαινιάσει την προεκλογική του εκστρατεία –ως υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΔ– διαφημίζοντας το τείχος-ντροπή του Έβρου. «Τα σύνορα του Έβρου είναι ασφαλή και απροσπέλαστα. Η θωράκιση του Έβρου είναι ουσιαστικά η θωράκιση της Ευρώπης. Εδώ ξεκινά και τελειώνει η Ευρώπη, έχουμε υποχρέωση να στηρίξουμε τους ηρωικούς ακρίτες μας, τους άγρυπνους φρουρούς, προκειμένου εμείς να αισθανόμαστε ασφαλείς», ήταν η γεμάτη ενθουσιασμό νεοπροσήλυτου ανάρτηση που συνόδευε τη φωτογραφία του.
«Πού ‘σαι νιότη που ‘δειχνες…»
Θα είχε πράγματι ενδιαφέρον να βλέπαμε τι θα απαντούσε ο 53χρονος σήμερα Πύρρος Δήμας στον 20χρονο τότε εαυτό του, στο νέο εκείνο αγόρι που γεμάτο όνειρα για μια καλύτερη ζωή δεν λογάριαζε φράχτες και δυσκολίες. Αν θα αντιμετώπιζε την άγουρη εκδοχή του ως «εισβολέα», «λαθρομετανάστη», «εχθρό», από τον οποίον απειλείται η… ασφάλεια του έθνους. Αν θα προσέδιδε, δηλαδή, στον προ 33ετίας φτωχό μετανάστη Πύρρο, τα χαρακτηριστικά που διαχρονικά προσδίδουν σε ανθρώπους με παρόμοιο προφίλ, οι εκπρόσωποι της Δεξιάς στην οποία αποφάσισε να ενταχθεί.
Φυσικά, ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται ως μειονοτικός Έλληνας της Αλβανίας που μετανάστευσε στην Ελλάδα, επέστρεψε δηλαδή στη μητέρα-πατρίδα. Κι όπως και άλλοι στην ίδια θέση με αυτόν, επέλεξε –στο όνομα της επιθυμητής, και δίκαιης, ένταξής του στην ελληνική κοινωνία– να ξεχάσει την ιδιότητα του μετανάστη, να ξεχάσει ότι ήρθε στην Ελλάδα όπως όλοι οι μετανάστες κάτω από καθεστώς παρατυπίας, να ξεχάσει ότι για χρόνια, βολικά, το ελληνικό κράτος παρά το ότι τους διευκόλυνε με το δελτίο ομογενούς, δεν τους απέδιδε ίσα δικαιώματα με τους Έλληνες και τις Ελληνίδες –ειδικά μέχρι το 2006, αρνούνταν τις πολιτογραφήσεις ομογενών για να μην ερημώσουν τα μειονοτικά χωριά στην Αλβανία και χάσουν τον διπλωματικό μοχλό πίεσής τους.
Επιλέγει, λοιπόν, να μη βλέπει τους κυνηγούς κεφαλών στον Έβρο, να χαϊδέψει τα αυτιά του κάθε φασίστα που μιλάει για «λαθροεισβολείς», να συνταχθεί με όσους κάνουν τα στραβά μάτια στους 600 νεκρούς στην Πύλο, να πριμοδοτήσει –με το όνομα και τα μετάλλιά του– μια ακροδεξιά ρητορική και λογική που πουλάει πατριωτισμό και ασφάλεια, προκειμένου να καλυφθεί η αποτυχία των ασκούμενων πολιτικών.
Από θύμα, θύτης
Δεν πρωτοτυπεί, φυσικά. Έχουν προηγηθεί παρόμοια φωτογραφικά ενσταντανέ, και έχουν εκπεμφθεί αντίστοιχα πολιτικά μηνύματα, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τον Αντώνη Σαμαρά παλιότερα (δεν ξεχνάμε και τον Ανδρέα Λοβέρδο ο οποίος επέλεξε τα σύνορα του Έβρου για να συστήσει το νέο του κόμμα).
Απλώς, η περίπτωση του Πύρρου Δήμα έχει κάποιες επιπλέον ιδιαιτερότητες. Κάποιος που ήρθε κλεφτά στην Ελλάδα από την Αλβανία, όπως προσπαθούν να έρθουν και τώρα χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, υμνεί έναν φράκτη που τους εμποδίζει. Κάποιος που πέρασε τα πάνδεινα από τους ρατσιστές –κατά δική του δήλωση– Έλληνες, μέχρι να γίνει …εθνικός ήρωας εξαιτίας των επιτυχιών του στην άρση βαρών, μπαίνει στη θέση του θύτη. «Νομίζω ότι οι Έλληνες είμαστε ρατσιστές προς τους αδύναμους και τους φτωχούς. Εγώ, αν δεν γινόμουν ολυμπιονίκης, δεν θα με αποδέχονταν εύκολα. Με μισό μάτι θα με έβλεπαν. […] Έμπαινα στο λεωφορείο και πιανόμουν από την ψηλότερη λαβή για να φαίνονται τα χέρια μου. Φοβόμουν ότι έτσι και χανόταν κανένα πορτοφόλι θα κατηγορούσαν εμένα», έλεγε, πάλι σε συνέντευξή του στη Lifo, στις 29/11/2018. Και έρχεται σήμερα, ο ίδιος αυτός άνθρωπος, να πουλήσει εθνικισμό υποστηρίζοντας τα τείχη με την ίδια ακριβώς ακροδεξιά επιχειρηματολογία: «το τείχος της Αλβανίας ήταν για να μας φυλακίσει. Το τείχος του Έβρου είναι για να μας προστατεύσει, όπως συνέβη το 2020», απάντησε στους επικριτές του.
Ο Πύρρος Δήμας μπορεί να υπερηφανευτεί ότι τα κατάφερε. Απολαμβάνει, εδώ και χρόνια, όχι μόνο την πλήρη ένταξή του στην ελληνική κοινωνία, αλλά και όλα όσα ο τίτλος του ολυμπιονίκη συνεπάγεται. «Εθνικό» σύμβολο, αλλά και πετυχημένος, πια, επαγγελματίας, «χαϊδεμένο» παιδί των ΜΜΕ, με τις μέρες της φτώχειας και της αγωνίας για την επιβίωση να αποτελούν παρελθόν, βάζει πλώρη για τις Βρυξέλλες. Και δεν θα αφήσει τίποτα να του σταθεί εμπόδιο. Ούτε το ότι με βάση στοιχεία διεθνών οργανισμών, η Ελλάδα τόσο στα θαλάσσια όσο και στα χερσαία σύνορα γίνεται συστηματικά τάφος προσφυγικών και μεταναστευτικών ψυχών. Ούτε το ότι σύμφωνα με όλες τις μελέτες, όπως η πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, οι φράχτες στα χερσαία σύνορα ωθούν τους αιτούντες άσυλο σε θαλάσσιες διελεύσεις, άρα οι 28.000 νεκροί τα τελευταία χρόνια στη Μεσόγειο και το Αιγαίο έχουν την υπογραφή του φράχτη στον Έβρο, αυτού που ο ίδιος διαφημίζει.
Όλα αυτά δεν τα ξέρει, δεν τα ακούει. Ή επιλέγει να τα αγνοήσει. Όπως ξεχνά και τη χυδαία ιαχή «δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ, Αλβανέ, Αλβανέ», που φώναζαν κάποιοι από τους σημερινούς ομοτράπεζούς του. Και που, λογικά, θα έπρεπε να τον είχε στοιχειώσει.
Αννέτα Καββαδία
