Η 8η Μάρτη μας βρήκε φέτος να τιμούμε την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στο θέατρο Αλκμήνη με μια εξαιρετικά γυναικεία παράσταση το «Μονόκλινο σε μπουάτ» της Όλγας Στέφου. Αυτό δεν συμβαίνει μόνον επειδή το έργο έχει γραφτεί από γυναίκα, έχει σκηνοθετηθεί από γυναίκα και ερμηνεύεται από γυναίκες, αλλά επειδή ένα από τα κεντρικά θέματα που θίγει είναι η έμφυλη βία, θέμα εξαιρετικά αιχμηρό, τόσο διαχρονικό όσο και τραγικά επίκαιρο. Είναι το δεύτερο έργο που σκηνοθετώ τα τελευταία χρόνια που αναφέρεται σε έμφυλα θέματα.
Το να συνεργάζεσαι για τη δημιουργία ενός έργου αποκλειστικά με γυναίκες έχει τόσο τη γοητεία όσο και τη δυσκολία του. Ελλοχεύει ο κίνδυνος να παγιδευτείς και να δημιουργήσεις μια παράσταση που να μπορούν να την κατανοήσουν μόνον θηλυκότητες. Ευτυχώς αυτή η παγίδα έχει αποφευχθεί και γι’ αυτό και το κοινό αποτελείται από όλα τα φύλα. Η γοητεία έγκειται στο ότι ως γυναίκες έχουμε εξ αντικειμένου κοινούς κώδικες που καθιστούν εύκολη την επικοινωνία, τόσο με το κείμενο της Όλγας, όσο και μεταξύ μας, σκηνοθέτρια και ηθοποιές. Γιατί ποια γυναίκα δεν έχει υποστεί έστω και μία φορά κάποιας μορφής κακοποίηση στη ζωή της; Ποια δεν έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά, υποτιμηθεί, δεχτεί τουλάχιστον λεκτική, αν όχι και άλλης μορφής, βία; Από την άλλη, τη φωτεινή πλευρά, πέρα από την ευφορία και τη οικειότητα που δημιουργεί η δυνατότητα να ανταλλάσσουμε inner jokes, μπορούμε βιωματικά να κατανοήσουμε, να αισθανθούμε, τη δύναμη που παρέχει η γυναικεία αλληλεγγύη, που αποτελεί και τη σωτηρία της ηρωίδας.
Η ηρωίδα που έχει πλάσει η Στέφου, βασισμένη σε προσωπικά βιώματα, κατέρχεται τα επτά επίπεδα της κόλασης και η δύναμη που την ωθεί στην ανάβαση είναι αυτή που της παρέχουν οι γυναίκες της ζωής της, η μητέρα της, η γιαγιά της, οι φίλες της, η γιατρός της, η ψυχολόγος της. Η δύναμη της γυναικείας τριαδικότητας κόρης, μητέρας, γιαγιάς, είναι κυρίαρχο στοιχείο του έργου γι’ αυτό και στην παράσταση τον ένα και μοναδικό γυναικείο ρόλο ερμηνεύουν τρεις γυναίκες σε τρεις διαφορετικές ηλικίες, η Ιφιγένεια Καραμήτρου, η Τζίνη Παπαδοπούλου και η Ελένη Φίλιππα. Με την Ελένη γνωριζόμαστε χρόνια και έχουμε συνεργαστεί άπειρες φορές και στο θέατρο και στην τηλεόραση και από κοινού πήραμε την απόφαση να ανεβάσουμε το έργο. Διαβάζαμε μαζί αποσπάσματα σε μια παρουσίαση του βιβλίου και αυθόρμητα συμφωνήσαμε, κατά την ώρα της παρουσίασης, ότι αυτό το υπέροχο κείμενο πρέπει να ζωντανέψει στο θέατρο. Πήραμε μαζί το ρίσκο, πέραν όλων των άλλων και ως παραγωγοί. Τη Τζίνη την ήξερα ως συνάδελφο, την είχα δει σε πολλές παραστάσεις και ήθελα καιρό να συνεργαστούμε. Θαυμάζω τόσο το άπειρο ταλέντο της και την ευαισθησία της, όσο και την παιδεία της. Η Ιφιγένεια είναι η νέα γενιά, η κόρη. Την γνώρισα σε μια οντισιόν που κάναμε για άλλη δουλειά και εκτίμησα τις υποκριτικές δυνατότητες της αλλά και το φως που εκπέμπει. Εκείνη η δουλειά δεν έγινε, αυτός ο ρόλος όμως φώναζε το όνομά της.
Γυναίκες είναι και η σκηνογράφος-ενδυματολόγος μας, η Λαμπρινή Καλδαρά, που στην ουσία συν-σκηνοθετεί -με τον σκηνικό χώρο που δημιούργησε- το έργο, και η Φαίδρα Νταϊόγλου που έχει την κινησιολογική επιμέλεια. Όμως στο δημιουργικό τιμ σημαντικοί συντελεστές είναι δύο άντρες, ο Διονύσης Γαγάτσος, που φώτισε τα μύχια της γυναικείας ψυχής, και ο Σταύρος Καρτάκης, που συνέθεσε τη μουσική. Έτσι κι αλλιώς το «Μονόκλινο σε μπουάτ» πέρα από τα έμφυλα ζητήματα διαπραγματεύεται βαθειά ανθρώπινα θέματα που δεν έχουν φύλο, όπως είναι η σωματική και η ψυχική ασθένεια, η εσωτερική μοναξιά του ασθενούς, η δυσκολία που βιώνουν οι ανάπηροι συνάνθρωποι μας στις εχθρικές, ευγονικές τις ονομάζει η συγγραφέας, σύγχρονες πόλεις και ο αγώνας που απαιτείται για να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο για όλες, όλους, όλα.
