Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να μετεξελιχθεί σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα; «Οχι», λένε οι εγχώριοι οπαδοί της σοσιαλδημοκρατίας και το σχήμα που ανήκει σ’ αυτόν τον χώρο, το ΚΙΝ.ΑΛΛ. Απαιτείται -αναφέρουν- πριν από οποιαδήποτε συζήτηση να ζητήσει συγγνώμη, να ταπεινωθεί πολιτικά, να συντριβεί εκλογικά και ύστερα βλέπουμε.
«Βεβαίως» και μπορεί να μετεξελιχθεί, αντιγυρίζουν οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές, και γι’ αυτό καλούν τον Αλέξη Τσίπρα στις συνόδους τους, του προσφέρουν βήμα για να καταθέσει τις απόψεις του, τον τοποθετούν σε περίοπτη θέση στις οικογενειακές φωτογραφίες μετά τη λήξη των συνεδριάσεων και τον αποθεώνουν για τις επιδόσεις του στην οικονομία και την τόλμη του στα θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Αλλά για ποια σοσιαλδημοκρατία μιλάμε σήμερα; Είναι ελκυστικός προορισμός για ένα κόμμα της Αριστεράς, μεταρρυθμιστικής ή ριζοσπαστικής; Σε ποιο ιδεολογικό ρεύμα ανήκουν τα κόμματα που δηλώνουν ότι έχουν σημείο αναφοράς τους τη σοσιαλδημοκρατία; Εχει καμιά σχέση η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία με τη σοσιαλδημοκρατία του Κάουτσκι; Εχει καμία σχέση με τη σοσιαλδημοκρατία του Βίλι Μπραντ, του Μπρούνο Κράισκι, του Ούλοφ Πάλμε; Αυτές τις περιόδους η σημερινή σοσιαλδημοκρατία τις έχει απωθήσει, ενδεχομένως και να τις έχει διαγράψει.
Εχει όμως σχέση και μάλιστα πολύ στενή με τη σοσιαλδημοκρατία του Τόνι Μπλερ, του μοιραίου για τη σοσιαλδημοκρατία πολιτικού που οδήγησε το Εργατικό Κόμμα στην πλήρη μετάλλαξή του και επηρέασε τα άλλα κόμματα στην Ευρώπη, τα οποία έσπευσαν (σαν έτοιμα από καιρό) να εφαρμόσουν πολιτικές που θα ζήλευαν τα συντηρητικά κόμματα.
Υπηρετώντας με θρησκευτική ευλάβεια τη θατσερική άποψη, «δεν υπάρχει εναλλακτική», συνθηκολόγησαν χωρίς να προβάλουν την παραμικρή αντίσταση, χωρίς να δώσουν μάχη ούτε καν για τα προσχήματα. Την υιοθέτηση άλλωστε του μοντέλου του τρίτου δρόμου (που δεν ήταν καθόλου τρίτος) πληρώνουν σήμερα τα κόμματά της.
Η εικόνα είναι απογοητευτική. Θα έλεγα, αποκρουστική. Τι θυμίζει η ιταλική σοσιαλδημοκρατία; Σκορποχώρι. Πού είναι η γαλλική σοσιαλδημοκρατία; Εξαφανισμένη. Την ψάχνουν με το μικροσκόπιο. Τι κάνει το πιο ιστορικό κόμμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, το SPD; Συμμετέχει σε μια κυβέρνηση συνασπισμού και απλώς παρακολουθεί τη διένεξη ανάμεσα στη Μέρκελ και τους Χριστιανοκοινωνιστές.
Επί της ουσίας, είναι ένα κόμμα που δεν του αρέσει να κάνει αντιπολίτευση («άχαρο πράγμα η αντιπολίτευση», είχε δηλώσει κορυφαίο στέλεχός του πριν από τις εκλογές), έχει εγκαταλείψει τις ιδρυτικές αρχές του και μπαίνει στις κυβερνήσεις συνασπισμού για να επιβιώνει. Κυρίως για να παίρνει ένα μερίδιο εξουσίας προκειμένου να βολεύει τα στελέχη του.
Το τίμημα για τους αλλεπάλληλους οπορτουνισμούς του είναι η μείωση της εκλογικής επιρροής του -στις τελευταίες δημοσκοπήσεις τερματίζει τρίτο και καταϊδρωμένο. Οπότε το εισαγωγικό ερώτημα πρέπει να αναδιατυπωθεί ως εξής: «Πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα σαν αυτά που υπάρχουν σήμερα;» Αν θέλει να έχει την τύχη τους, ας γίνει.
Ανάγωγα
«Είμαστε αρκετά ισχυροί για να ενισχύσουμε την οικονομική ανάπτυξη στις χώρες προέλευσης αυτών των ανθρώπων, δηλαδή στην Αφρική; Είμαστε σε θέση να τερματίσουμε τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία; Μπορούμε να εστιάσουμε περισσότερο στους προσφυγικούς καταυλισμούς που βρίσκονται κοντά στις χώρες προέλευσης;
Κανείς δεν εγκαταλείπει την πατρίδα του χωρίς λόγο. Και ένα ακόμη ερώτημα: Μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ενιαίες διαδικασίες για όλη την Ευρώπη;». Κρίσιμα ερωτήματα. Βρίσκονται στο μυαλό κάθε ανθρώπου. Με τη διαφορά ότι τα διατυπώνει η επικεφαλής της ισχυρότερης χώρας της Ευρώπης, η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ. Δουλειά της όμως είναι να απαντάει, όχι να ρωτάει…
Τάσος Παππάς
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
