Πραγματοποιήθηκαν την περασμένη Κυριακή, 7 Ιανουαρίου, οι εκλογές για την ανάδειξη της Βουλής στη βόρεια κατεχόμενη Κύπρο. Ήταν η πρώτη εκλογική διαδικασία της τουρκοκυπριακής κοινότητος μετά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Κρανς Μοντανά και οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν καθόλου ικανοποιητικά, καθώς ενισχύθηκαν οι δεξιές πολιτικές δυνάμεις εντός της τ/κ κοινότητας.
Το Κόμμα Εθνικής Ενότητας, ο μεγαλύτερος κυβερνητικός εταίρος στον προηγούμενο συνασπισμό, ο οποίος πέρυσι είχε αντιταχθεί στις συνομιλίες για εξεύρεση λύσης στο κυπριακό, έλαβε ποσοστό πάνω από 36%, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, και μαζί με τα υπόλοιπα τμήματα της δεξιάς-κεντροδεξιάς έχουν την πλειοψηφία των εδρών. Το κεντροδεξιό Δημοκρατικό Κόμμα, ο μικρότερος κυβερνητικός εταίρος μέχρι πρότινος, έλαβε ποσοστό 7,91%. Τρίτη πολιτική δύναμη ανεδείχθη το κεντρώο Κόμμα του Λαού, μία νέα πολιτική οντότητα στα κατεχόμενα, με ιδρυτή τον πρώην διαπραγματευτή για την επανένωση, Κουντρέτ Οζερσάι.
Το αποτέλεσμα δεν σημαίνει ότι θα είναι εύκολο τα παραπάνω κόμματα να υπερκεράσουν τις μεταξύ τους διαφορές και να σχηματίσουν νέα κυβέρνηση.
Στον αντίποδα, οι δυνάμεις της αριστεράς είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται. Συγκεκριμένα, το Ρεπουμπλικάνικό Τουρκικό Κόμμα, που τάσσεται υπέρ της επανένωσης του νησιού, ήρθε δεύτερο σε ψήφους (με ποσοστό σχεδόν 21%), χάνοντας ένα μεγάλο ποσοστό από το 38,38%, που είχε λάβει στις εκλογές του 2013. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το Κόμμα Κοινοτικής Δημοκρατίας, από το οποίο προέρχεται ο πρόεδρος της τ/κ πλευράς Ακιντζί, έλαβε το 8,6% των ψήφων, ενισχυόμενο ελαφρά κατά 1%.
Τα αποτελέσματα είναι όντως αποκαρδιωτικά, ενώ φαίνεται να ξεκινά μια νέα περίοδος αυτοκριτικής και ανασυγκρότησης για όλες τις δυνάμεις που υπερασπίζονται τη διατήρηση της αυτόνομης παρουσίας της τ/κ ταυτότητας .
Σε μεγάλο βαθμό η αποτυχία της τ/κ αριστεράς οφείλεται στον υψηλό αριθμό αποχής που έφθασε το 34%, υψηλότερο από κάθε φορά. Αποχή που προέρχεται από τα αριστερά, και ειδικά από τα νεανικά στρώματα της κοινότητας.
Αποχή που σχετίζεται με την κούραση που δημιουργεί ο ασφυκτικός εναγκαλισμός της Άγκυρας, αλλά και η δυσκολία επίλυσης του χρονίζοντος κυπριακού προβλήματος , παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες που κατέβαλε ο πρόεδρος των Τουρκοκυπρίων, Μουσταφά Ακιντζί.
Ο ρόλος της Άγκυρας
Ακριβώς αυτή η δυσκολία επίλυσης του κυπριακού ενισχύει την ασφυκτική επιρροή της Άγκυρας , η οποία πλέον επεκτείνεται και στο θρησκευτικό τομέα, καθώς η κυβέρνηση Ερντογάν εκπονεί σχέδιο ενίσχυσης των θρησκευτικών σχολείων, οικοδόμησης μεγάλων τεμένων, προκαλώντας τα αισθήματα των γενικά ανεξίθρησκων τουρκοκυπρίων. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να σημειώσουμε ότι ο βασικός όγκος της εκλογικής επιρροής των τ/κ δεξιών κομμάτων προέρχεται από τους εποίκους.
Ο προεκλογικός αγώνας αφορούσε κυρίως εσωτερικά θέματα της κοινότητας και ιδιαίτερα τη διευρυμένη διαφθορά, και λιγότερο το ζήτημα της επίλυσης του κυπριακού. Άλλωστε, η διαπραγμάτευση υπάγεται στον πρόεδρο της τ/κ πλευράς που έχει την ευθύνη των σχετικών χειρισμών.
Με δεδομένη τη στάση του ηγέτη της τ/κ κοινότητας, και παρά τις υπαρκτές
δυσκολίες που διαμορφώνει το εκλογικό αποτέλεσμα , μπορούμε να συμπεράνουμε ότι δεν έχει χαθεί η ελπίδα υπέρβασης του αδιεξόδου και ότι υπάρχουν ακόμα περιθώρια μίας μελλοντικής επίλυσης του Κυπριακού.
Η κυρίαρχη αντίληψη σε Ελλάδα και Κύπρο συνήθως παρουσιάζει την Τουρκία ως το μοναδικό παράγοντα της «άλλης» πλευράς που μπορεί να παίξει αποφασιστικό ρόλο στην επίλυση του Κυπριακού, υποτιμώντας τη δυνατότητα των τουρκοκυπρίων να επηρεάσουν τις εξελίξεις. Πρόκειται για μια στατική και εθνοκεντρική αντίληψη, που αντιμετωπίζει το Κυπριακό σαν υπόθεση των «μητέρων πατρίδων» και όχι των ίδιων των Κυπρίων.
Οι προεδρικές εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία
Εννοείται ότι η υπέρβαση του διαμορφωμένου αδιεξόδου μετά τις συνομιλίες στο Κρανς Μοντανά και η πιθανότητα επίλυσης του Κυπριακού σε μεγάλο βαθμό σχετίζεται με το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στην Κυπριακή Δημοκρατία, που θα διεξαχθούν σε δύο γύρους στις 28/01 και 04/02.
Εισερχόμενοι στη τελική ευθεία διαπιστώνουμε ότι η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώνεται σε δύο κυρίως σημεία: Πρώτον, στα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση της μεταμνημονιακής περιόδου, όπου συγκρούονται δυο βασικές αντιλήψεις. Η νεοφιλελεύθερη, που εκπροσωπείται από κοινού από τον απερχόμενο πρόεδρο της Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη και τον αρχηγό του ΔΗ.ΚΟ Ν. Παπαδόπουλο, και αυτή που εκφράζει ο ανεξάρτητος υποψήφιος , στηριζόμενος από την Αριστερά, Σταύρος Μαλάς, επικεντρώνοντας στα ζητήματα ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, με έμφαση στην καινοτομία και την παραγωγή, την αναδιανομή υπέρ των δυνάμεων της εργασίας και της νεολαίας , την αντιμετώπιση της ανεργίας και των κοινωνικών προβλημάτων που κληρονόμησε η κρίση (ιδιωτικό χρέος, προστασία της κατοικίας), την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους.
Δεύτερον, στα ζητήματα που αφορούν την επίλυση του Κυπριακού. Συγκεκριμένα, ο Ν. Παπαδόπουλος εκφράζει την ακραία απορριπτική λογική, με αποτέλεσμα μία πιθανή εκλογή να αποτελέσει την οριστική ταφόπλακα για την επίλυση του ζητήματος.
Ο απερχόμενος πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, με δεδομένες τις ευθύνες του για το αδιέξοδο των συνομιλιών, φαίνεται να ακροβατεί ανάμεσα στην ανάγκη λύσης και στην ανάγκη να συσπειρώσει το ακροδεξιό, εθνικιστικό ακροατήριο της παράταξής του. Αρνείται να δηλώσει κατηγορηματικά ότι αποδέχεται το πλαίσιο του γ.γ. του ΟΗΕ, όπως αυτό παρουσιάσθηκε στις πρόσφατες συνομιλίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο γ.γ. του ΟΗΕ στο προσχέδιο της έκθεσης για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ να διαπιστώνει ότι από το Κρανς Μοντανά και μετά, οι πλευρές παραμένουν σε περίοδο περισυλλογής προκειμένου να καθορίσουν αν και πότε θα ωριμάσουν ξανά οι συνθήκες, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο, αναφορικά με τις πρωτοβουλίες του ΟΗΕ, τη διαδικασία στο ψυγείο.
Στον αντίποδα των παραπάνω, ο υποψήφιος που υποστηρίζεται από την αριστερά Σταύρος Μαλάς επιμένει στην αναγκαιότητα συνολικής επίτευξης μίας λύσης, αποδεχόμενος το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα και επιμένοντας στην ανάγκη αμέσως μετά τις εκλογές για επανεκκίνηση των συνομιλιών.
Ας ευχηθούμε ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα επιβεβαιώσει την τελευταία εκδοχή.
Μιχάλης Υδραίος
Πηγή: Η Εποχή
