Στο μυθιστόρημα του Χάινριχ Μπελ «Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ», που η δράση του εκτυλίσσεται στη Δυτική Γερμανία των αρχών της δεκαετίας του 1970, μια απολιτική νοικοκυρά μπλέκει με την αστυνομία και διασύρεται από τον κίτρινο τύπο επειδή έκανε το έγκλημα να συνδεθεί ερωτικά με έναν ληστή τραπεζών, ύποπτο για τρομοκρατία. Ομολογώ πως δεν θυμάμαι αν το έχω διαβάσει, ασφαλώς όμως έχω δει την ταινία που γυρίστηκε το 1975 από τον Φόλκερ Σλέντορφ και τη Μαργκαρέτε φον Τρότα με βάση το μυθιστόρημα.
Βρίσκω πως η υπόθεση του μυθιστορήματος και της ταινίας έχει κάποιες ομοιότητες με μια υπόθεση που διαδραματίζεται αυτές τις μέρες στη χώρα μας, στην πραγματική ζωή, παρόλο που υπάρχουν πολλές και βασικές διαφορές μεταξύ τους -γι’ αυτό και έβαλα αυτόν τον τίτλο στο σημερινό άρθρο, που είναι αφιερωμένο στην υπόθεση της πανεπιστημιακού Ηριάννας Β.Λ. και στη χαμένη ελευθερία της.
Τον Μάρτιο του 2011 δυνάμεις των ΕΚΑΜ μπαίνουν ξημερώματα στο διαμέρισμα του φοιτητή του ΕΜΠ Κώστα Π. που θεωρείται ύποπτος για συμμετοχή στην οργάνωση Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς (ΣΠΦ). Μαζί του βρίσκεται η φοιτήτρια της Φιλοσοφικής και φίλη του Ηριάννα Β.Λ. που είχε κοιμηθεί μαζί του εκείνο το βράδυ. Η Ηριάννα προσάγεται, δίνει DNA και τα λοιπά, και αφήνεται ελεύθερη. Δυο χρόνια αργότερα, το 2013, ενώ ο φοιτητής δικάζεται, απαγγέλλεται κατηγορία στην Ηριάννα με βάση ένα αμφιλεγόμενο δείγμα DNA που βρέθηκε πάνω στη γεμιστήρα όπλου που υποτίθεται ότι έχει σχέση με την υπόθεση της ΣΠΦ.
Η Ηριάννα αφήνεται ελεύθερη με περιοριστικούς όρους και συνεχίζει τις σπουδές της και την έρευνά της ενώ τελικά ο Κώστας Π. αθωώνεται τελεσίδικα αφού δεν αποδείχτηκε καμιά συμμετοχή του στην οργάνωση ΣΠΦ, μόνο φιλικές σχέσεις με κάποια μέλη της.
Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2017 η Ηριάννα δικάζεται και προς γενική έκπληξη καταδικάζεται σε 13 χρόνια φυλάκιση για οπλοκατοχή, χωρίς να της αναγνωριστούν ελαφρυντικά, χωρίς η έφεσή της να έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, χωρίς να γίνει δεκτή η αίτηση της οικογένειας να εξεταστεί το αμφιλεγόμενο δείγμα DNA από δικόν τους εμπειρογνώμονα (η αστυνομία απάντησε ότι «τελείωσε»).
Όταν διαβάζω ρεπορτάζ από τη δίκη, μου δημιουργείται η αίσθηση ότι στην πραγματικότητα δεν δικάστηκε (μόνο) η Ηριάννα αλλά (και) ο σύντροφός της, τώρα πια σύζυγός της, και ότι η αστήρικτη βαριά ποινή επιβλήθηκε για να αντισταθμίσει, ας πούμε, τη δική του αθώωση. Άλλωστε, οι δικάστριες επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα σε αυτή τη σχέση («Και γιατί δεν τον χώρισες;» μαθαίνω πως ρωτούσαν). Δημιουργείται η εντύπωση πως η Ηριάννα καταδικάστηκε επειδή δεν τον χώρισε. Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι έχουμε μπροστά μας μια προφανή περίπτωση κακοδικίας.
Το σημερινό άρθρο, ανάμεσα στα άλλα, έχει σκοπό να προκαλέσει τη συζήτηση για την υπόθεση, ανάμεσα στ’ άλλα για να διαλευκανθούν ορισμένες ασάφειες του ρεπορτάζ (π.χ. η καταδίκη της Ηριάννας είναι πράγματι σε πρώτο βαθμό; ποια ένδικα μέσα έχει στη διάθεσή της; Τι μπορεί να κάνει η πολιτική ηγεσία αν έχει την πολιτική βουληση;) αλλά και για να σας παρακινήσει να εκφράσετε την αλληλεγγύη σας στην κοπέλα που διώκεται, αν βέβαια συμμεριζεστε τα υπέρ αυτής επιχειρήματα.
Ως προς την έκφραση της αλληλεγγύης, χτες υπέγραψα το κείμενο μιας ηλεκτρονικής καμπάνιας που βλέπω πως ήδη έχει συγκεντρώσει πάνω από 10.000 υπογραφές. Ξέρουμε τους περιορισμούς αυτού του μέσου, αλλά σας προτρέπω να υπογράψετε κι εσείς. Πρέπει επίσης να πιεστεί η κυβέρνηση και ειδικά ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονης να εξαντλήσει τις δυνατότητες παρέμβασης που έχει θεσμικά -να δείξει έμπρακτα ότι έχει κάποια διαφορά που βρίσκεται εκείνος στον υπουργικό θώκο και όχι π.χ. ο Δενδιας ή ο Αθανασίου.
Θα κλείσω με δύο κείμενα, ένα του Κώστα Π. και ένα της ίδιας της Ηριάννας
Άρθρο του Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου στην ΕφΣυν
«14 Μαρτίου 2011. ΕΚΑΜ εισβάλουν στο σπίτι που νοίκιαζα στο Χολαργό και με συλλαμβάνουν ως ύποπτο για συμμετοχή στην Ε.Ο. Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς. Η Ηριάννα έχει την ατυχία εκείνο το βράδυ να κοιμηθεί μαζί μου. Προσάγεται στη ΓΑΔΑ όπου δίνει προανακριτική κατάθεση, οικειοθελώς DNA, αποτυπώματα και την ίδια μέρα αφήνεται ελεύθερη.
Εγώ θα αφεθώ ελεύθερος με περιοριστικούς όρους 3 μέρες μετά.
18 Νοέμβρη 2011. Σύμφωνα με την κατάθεση ενός «μάρτυρα» που δεν ξαναεμφανίζεται ποτέ στο εξής, ούτε στο δικαστήριο, ανακαλύπτονται όπλα που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πουθενά σε χώρο του ΕΜΠ στου Ζωγράφου.
11 Ιανουαρίου 2013. Συλλαμβάνεται η Ηριάννα και κατηγορείται ως μέλος της ΣΠΦ και για οπλοκατοχή με βάση ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA σε γεμιστήρα εκτός όπλου , από τα ευρήματα στο ΕΜΠ. Ενάμισι χρόνο μετά την υποτιθέμενη ανακάλυψη των όπλων και δύο χρόνια με το DNA της να υπάρχει στα χέρια της αστυνομίας.
Η Ηριάννα αφήνεται ελεύθερη με περιοριστικούς όρους αυτή τη φορά, χωρίς ο ειδικός εφέτης ανακριτής να δώσει στη δημοσιότητα τα στοιχεία και τη φωτογραφία της. Θα το κάνει λίγες μέρες αργότερα με non paper ο τότε υπουργός Προ.Πο. Νίκος Δένδιας.
Όλα αυτά συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της δίκης μου , με ότι μπορούσε να σημαίνει αυτό για την εξέλιξή της. Το δικαστήριο τελειώνει με αθωωτική και αμετάκλητη απόφαση για μένα που είχε και τη σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα, αφού αποδέχεται ότι μόνο φιλική σχέση υπάρχει με ορισμένα μέλη της ΣΠΦ στα πλαίσια του αντιεξουσιαστικού χώρου, κάτι που δεν αρνήθηκα ποτέ.
Η Ηριάννα δεν απομακρύνεται από εμένα παρ’ όλη τη στοχοποίηση. Μένει, αγνοεί επιδεικτικά τον φόβο και συνεχίζει τη ζωή της. Δουλεύει παθιασμένα, συνεχίζει να εξελίσσεται επαγγελματικά, να έχει φίλους , να ονειρεύεται, να ζει. Κι εγώ πάντα δίπλα της.
Αν δεν έζησε κάποιος από μέσα τη δίκη της στο ακροατήριο, δύσκολα μπορεί να κατανοήσει τι συνέβη. Η εισαγγελέας από την αρχή αναφερόταν σε εμένα σαν να είμαι ξανά κατηγορούμενος, δεν μπορούσε να χωνέψει πως, ένα άλλο, ομοιόβαθμο με το δικό τους δικαστήριο, αθώωσε αμετάκλητα έναν άνθρωπο που δήλωνε φίλος με μέλη της ΣΠΦ. Δεν το χωρούσε το μυαλό της. Ρωτούσε προκατειλημμένη την Ηριάννα γιατί δεν χωρίζαμε. Ενέπλεξε στην υπόθεση άσχετα με οποιαδήποτε δικογραφία άτομα. Παιδικοί μας φίλοι που αναφέρθηκαν από την Ηριάννα σαν επισκέπτες του σπιτιού μου συκοφαντήθηκαν και έγιναν στα χείλη της επιχείρημα ενοχής. Έφτασε στο σημείο να τους αναφέρει και στην εισαγγελική της πρόταση.
Μια πρόεδρος που δεν βρήκε μισό επιχείρημα να ψελλίσει για να στηρίξει την καταδικαστική απόφαση. Μια λέξη μόνο, ένοχη.
Η Ηριάννα καταδικάστηκε από αυτές τις λίγες σε 13 χρόνια φυλακής.
Η Ηριάννα καταδικάστηκε ως μέλος της ΣΠΦ επειδή είχε σχέση μαζί μου. Εγώ όμως σύμφωνα με τα δικά τους δικαστήρια δεν είμαι μέλος…
Η Ηριάννα καταδικάστηκε για οπλοκατοχή με μόνο στοιχείο ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA, το οποίο όταν ζητήθηκε από το στάδιο κιόλας της ανάκρισης για επανέλεγχο σε πιστοποιημένο και εξειδικευμένο εργαστήριο, που συνεργάζεται με δικαστικές αρχές σε όλη την Ευρώπη, η απάντηση που δόθηκε από την αστυνομία ήταν ότι «τελείωσε». Μια και έξω. Και θα πρέπει να τους πάρουμε στα σοβαρά. Αυτούς που είχαν και τα ευρήματα και το DNA της Ηριάννας και έκαναν ενάμισι χρόνο να βγάλουν αποτέλεσμα.
ΠΑΡΑΝΟΙΑ;ΑΝΟΗΣΙΑ;ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ;ΑΝΩΘΕΝ ΕΝΤΟΛΕΣ;
Δε με αφορά. Μ’ αυτό το σκεπτικό οποιοσδήποτε μπορεί να κατηγορηθεί και να καταδικαστεί για οτιδήποτε. Αρκεί να είναι φίλος με κάποιον που είναι φίλος με κάποιον…
Μια συλλογική ευθύνη που απειλεί να εγκληματοποιήσει όχι μόνο έναν πολιτικό χώρο αλλά οποιαδήποτε σχέση επιλέγουν να πλήξουν για τους δικούς τους λόγους.
Καταδικάζοντας την Ηριάννα, καταδικάζουν το συναισθηματικό δεσμό, τη συμπάθεια, το χαμόγελο, το νοιάξιμο.
Η Ηριάννα δε δέχτηκε να της υποδείξουν ποιους θα συμπαθεί, ποιους θα αγαπάει, με ποιους θα ζήσει».
Έχει και η ψυχή τον δικό της κονιορτό που εάν σηκωθεί μέσα μας αέρας, αλίμονο
ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΗΝ ΗΡΙΑΝΝΑ
ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ
Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Επιστολή της Ηριάννας στην Εφ.Συν.
Ο φαύλος κύκλος των ενόχων
Πριν από λίγες μέρες ήμουν αυτόπτης μάρτυρας στο ληκτικό σημείο ενός τραγέλαφου, εκτυλισσόμενου επί της οδού Λουκάρεως.
Στην κωμικοτραγική αυτή διαδικασία όσα ειλικρινώς κατέθεσαν μάρτυρες και κατηγορούμενοι δεν ακούστηκαν ποτέ. Η απλή αναφορά ονομάτων αγαπημένων μου προσώπων -τα οποία ουδεμία σχέση είχαν με τη συγκεκριμένη δικογραφία, με εκτός νόμου πράξεις ή με οποιαδήποτε μορφή βίας- χρησιμοποιήθηκαν ως «επιχειρήματα» υπέρ της καταδικαστικής απόφασης που πάρθηκε σε βάρος μου.
Ενώ δικηγόρος και εξειδικευμένος γενετιστής πάσχιζαν να εξηγήσουν στην έδρα την ανυπόστατη φύση των κατηγοριών, εκείνη «συνδιαλεγόμενη» με όσους στάθηκαν απέναντί της έθετε εκτός τόπου και χρόνου (έως και κυριολεκτικά σουρεαλιστικές) ερωτήσεις και προφανώς αρνούνταν να κατανοήσει το κατηγορητήριο.
Το όλο παρανοϊκό κλίμα επιβεβαίωσε την αρχική εντύπωση που είχα για την επιχειρούμενη εμπλοκή μου στη συγκεκριμένη υπόθεση: τις τελευταίες εβδομάδες δεν δικαστήκαμε μόνο εγώ και ο συγκατηγορούμενός μου, αλλά μαζί με εμάς «δικάστηκε» για δεύτερη φορά και ο σύντροφός μου.
Τι και αν η αθωωτική απόφαση στο προ τριετίας δικαστήριό του θεωρείται από τον νόμο αμετάκλητη; Τα μετέωρα στοιχεία μιας υπόθεσηςπου έχει από καιρό λήξει μεταπηδούν από αυτή σε άλλες, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο ενόχων.
Αυτή τη στιγμή αναμένω τη μεταγωγή μου στις φυλακές Ελεώνα Θηβών, για να περάσω τις επόμενες, εξαντλητικές σε αριθμό, μέρες μου στα απομεινάρια του πανηγυριού των τρελών.
5-6-2017
Ηριάννα Β.Λ.
