Πολλές φορές ακούμε τη φράση “ανάγκη κοινωνικής συνοχής”. Η αλήθεια είναι πως ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τη σημασία της ή γιατί το λέμε ή πως μπορεί να προκύψει. Ξέρουμε άλλωστε ότι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι και δεν ανήκουν στην ίδια τάξη ή στην ίδια κοινωνική κατηγορία.
Όταν, λοιπόν, ακούω περί κοινωνικής συνοχής, στο νου μου έρχεται η φράση “κοινωνική ειρήνη”. Αναρωτιέμαι, όμως, πως είναι δυνατόν να υπάρχει “συνοχή” και “ειρήνη”, όσο δεν υπάρχει δικαιοσύνη, όσο οι αντιθέσεις και οι διαχωριστικές γραμμές βαθαίνουν;
Πως μπορείς να εξασφαλίσεις την κοινωνική συνοχή ανάμεσα σε συγκρουόμενες κοινωνικές τάξεις; Πως μπορεί να υπάρξει ειρήνη ανάμεσα στον πλούτο και τον κόσμο της εργασίας; Πως μπορεί να απαιτείς συναινέσεις σε ένα πολιτικό και κοινωνικό σχέδιο όταν υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι πεινούν ή δεν έχουν δουλειά ή δεν έχουν εξασφαλίσει επαρκή στέγη; Πως γίνεται να υπάρχει κοινωνική ειρήνη και συνοχή όταν οι ζώνες του κοινωνικού αποκλεισμού διευρύνονται, όπως και οι ανισότητες.;
Δεν λέω καμιά σοφία…. Συνηθισμένα πράγματα, τα οποία όμως διατηρούν την ισχύ τους. Η κοινωνία μας δεν είναι ενιαία ούτε εδώ ούτε πουθενά. Και φαίνεται καθαρά κάθε φορά, που τίθενται κρίσιμα διλήμματα, τα οποία αφορούν τη ζωή και το μέλλον των ανθρώπων.
Δεν υπάρχει κοινός τόπος για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Δεν συμφωνούμε όλες και όλοι για το ρόλο της γυναίκας. Δεν λέμε τα ίδια για την προσφυγιά και τα δικαιώματα των προσφύγων. Δεν έχουμε κοινή άποψη για την πανεπιστημιακή αστυνομία και την καταστολή. Δεν στεκόμαστε με τον ίδιο τρόπο στο ζήτημα της Μαλαματίνας ή των εργατών γης. Δεν έχουμε την ίδια άποψη για τις συλλογικές συμβάσεις ή τη μείωση των ωρών εργασίας. Δεν υπερασιζόμαστε όλες και όλοι την επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ. Δεν λέμε τα ίδια για την φορολογία, την παιδεία ή την υγεία. Δεν συναινούμε όλες και όλοι στην πολιτική που εφαρμόστηκε για τις ΜΕΘ. Δεν υπάρχει κοινή στρατηγική για τα ελληνοτουρκικά ζητήματα. Δεν στεκόμαστε όλοι μας με τον ίδιο τρόπο στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία. Δεν αποδεχόμαστε όλες και όλοι τις ανατριχιαστικές σκέψεις του Βορίδη για χημικό ευνουχισμό. Δεν λέμε ναι στην επαναφορά της θανατικής ποινής, αλλά κάποιοι, δυστυχώς, το λένε. Δεν βλέπουμε με την ίδια ματιά το σωφρονιστικό σύστημα και τις φυλακές. Δεν λέμε τα ίδια για τη Δικαιοσύνη. Δεν υπάρχει κοινή άποψη για την αναπηρική πολιτική. Δεν βλέπουμε με τον ίδιο τρόπο το ρόλο του κράτους. Κάποιοι το θέλουν ισχυρό και εννοούν περισσότερη αστυνομία και καταστολή. και κάποιοι άλλοι και άλλες περισσότερη κοινωνική προστασία. Δεν υπάρχει κοινή κατεύθυνση για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Δεν διαβάζουμε τα ίδια βιβλία, δεν αντικρίζουμε τον κόσμο με την ίδια ματιά, δεν λέμε τα ίδια πράγματα για τον πολιτισμό.
Θα μπορούσα να συνεχίσω. Ο κατάλογος των διαφορετικών προσεγγίσεων, των αντιθέσεων και των κοινωνικών συγκρούσεων ατελείωτος.
Θα ισχύει πάντα το σύνθημα “θέλουμε έναν κόσμο που να χωρά πολλούς κόσμους”, αλλά πάντα απέναντι θα βρίσκεται ο κόσμος της βαρβαρότητας. Και μαζί του δεν θα υπάρξει ποτέ συνοχή και κοινωνική ειρήνη….
Πάνος Λάμπρου
Ανάρτησή του στο Facebook