#1 Η κυβέρνηση κρατά στο σκοτάδι τις υποκλοπές, και ειδικά ο Κ. Μητσοτάκης τις εμφανίζει σαν εξαίρεση, λάθος. Η αντιπολίτευση, ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, έδειξε επαρκώς το βάθος, το τι αποκαλύπτουν;
Ξεκινώ με ένα μπράβο στην Ερευνητική Δημοσιογραφία. Άξιοι συνάδελφοι αποκάλυψαν την υπόθεση και ένας από αυτούς έπεσε θύμα παράνομης παρακολούθησης, ίσως και άλλοι. Θέλω, επίσης, να εξάρω την προσήλωση στον θεσμικό του ρόλο του προέδρου της ΑΔΑΕ. Τα κόμματα της Αντιπολίτευσης και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανέδειξαν από την πρώτη στιγμή την έκταση και το βάθος της εκτροπής. Το πλήγμα στη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου. Τις σχέσεις βαθέος κράτους και παρακράτους (με τη σημερινή του όμως μορφή που προσδιορίζεται από αυτό που ονομάζεται «κατασκοπευτικός καπιταλισμός»), τις οποίες ύφανε από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αυτό το καθεστώς επιχειρείται να προστατευθεί με τον ασφυκτικό έλεγχο στο έργο της εξεταστικής επιτροπής, όπως φαίνεται με τα μέτρα «εκτάκτου κράτους», καθώς και με τη αυθαίρετη συρρίκνωση του καταλόγου των μαρτύρων.
Οι κοινοβουλευτικοί χειρισμοί που έγιναν από την δημοκρατική Αντιπολίτευση ήταν οι ενδεδειγμένοι και ειδικά η παρουσία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη Βουλή, η καλύτερή του μετά τις εκλογές. Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης η διεθνοποίηση της υπόθεσης με αντιδράσεις στο Ευρωκοινοβούλιο και πληθώρα δημοσιευμάτων του ξένου Τύπου, απέναντι στον οποίο η κυβέρνηση επέδειξε απαράδεκτη συμπεριφορά, ισάξια αντιδημοκρατικών καθεστώτων.
Αυτό που έλειψε ήταν η παρουσία του λαϊκού παράγοντα, που θα έδινε υπόσταση στην απαίτηση να παραιτηθεί η κυβέρνηση και να γίνουν άμεσα εκλογές. Είναι ένα ανησυχητικό γεγονός. Δεν πρέπει στη σύγχρονη Αριστερά να αρκεί η εγρήγορση στα social media ή οι δημοσκοπικές εντυπώσεις που δείχνουν την αποστροφή των πολιτών στις πρακτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αν θέλουμε να ανατραπεί η κυβέρνηση και όχι απλά το πρόσωπο Μητσοτάκης, δεν αρκεί η αναμονή για να πέσει σαν ώριμο φρούτο. Πρέπει να επιδιώξουμε την ενσώματη και οργανωμένη κινητοποίηση του λαού. Διαφορετικά, η πρωτοβουλία των κινήσεων και ανακατατάξεων μπορεί να πάρουν τη μορφή εναλλακτικών σεναρίων, εντός του συστημικού πλαισίου και των εφεδρειών του, για τη συνέχιση των ίδιων πολιτικών και με την απώθηση της Αριστεράς στο περιθώριο. Για έναν Μητσοτακισμό χωρίς τον Μητσοτάκη, δηλαδή.
#2. Η σπουδαιότερη επίπτωση των υποκλοπών στο πολιτικό επίπεδο είναι η βαθιά διαταραχή και αλλαγή των σχέσεων των κομμάτων. Ανοίγει τώρα μια πιο σαφής δυνατότητα στην πολιτική συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ; Ποιο το περιεχόμενό της και ποιο το εύρος της;
Για τρία χρόνια, από το 2019, το μεγαλύτερο μέρος του ΚΙΝΑΛ αντί για τη ΝΔ αντιπολιτευόταν τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ψήφιζε τα κυβερνητικά νομοσχέδια, προβάλλοντας περιφερειακές μόνο αντιρρήσεις. Υπήρχαν, βέβαια, κάποιες εξαιρέσεις στην κοινοβουλευτική ομάδα, αλλά το κέντρο της έδειχνε παραδομένο στην ηττοπάθεια και την προοπτική συγκυβέρνησης με τη ΝΔ.
Προφανώς, η παρακολούθηση Ανδρουλάκη ανέτρεψε την εικόνα και υπό προϋποθέσεις μπορεί να ανοίξει μια άλλη πολιτική προοπτική. Όμως, η μετατόπιση για να είναι σαφής και ολοκληρωμένη, ώστε, να μπορεί να στηρίξει ένα κοινό πρόγραμμα διακυβέρνησης, πρέπει να πάρει τη μορφή προοδευτικής στροφής στην ταυτότητα και στο Πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Γι’ αυτό, έχοντας και την εμπειρία της διακυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ με αρκετά τα αρνητικά που τη συνόδεψαν και τη διάλυσή της την περίοδο της Συμφωνίας των Πρεσπών, ζητάμε τη μέγιστη δυνατή ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και των αριστερών ριζοσπαστικών αντιλήψεων στην κοινωνία, ώστε το κέντρο βάρους της πολιτικής της νέας κυβέρνησης να βρίσκεται σαφώς στο έδαφος των προοδευτικών, ριζοσπαστικών και αριστερών αντιλήψεων.
Δεν μας ενδιαφέρει μια κατ’ όνομα δημοκρατική-προοδευτική κυβέρνηση με άτολμο, ακόμη και δεξιόστροφο χαρακτήρα. Ο στόχος που διατύπωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο 4ο Συνέδριο «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα» δεν τεμαχίζεται, ούτε συρρικνώνεται σε ένα πρόγραμμα «εθνικής σωτηρίας», όπου την έξοδο από την κρίση θα πληρώσουν ξανά τα υποτελή στρώματα και οι μικρομεσαίοι, με το μεγάλο πλούτο στο απυρόβλητο.
#3 Ασφαλώς θα σας απασχόλησε στην Πολιτική Γραμματεία το περιεχόμενο της ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ. Σε ποιους άξονες θεωρείς ότι πρέπει να σταθεί;
Δεν θα αναφερθώ καθόλου στις προτάσεις μας για την ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια. Έχουν συζητηθεί εξαντλητικά και θα τις παρουσιάσει για μια ακόμη φορά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη ΔΕΘ. Όλα αυτά μέσα σε μια «πολεμική» συγκυρία, εξαιρετικά αρνητική. Όχι μόνο με την απαράδεκτη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, που απειλεί την Ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη. Αλλά και με την αμερικανική επιλογή να εμφανίσει τον πόλεμο αυτό ως τη μάχη της Δημοκρατίας εναντίον του Ολοκληρωτισμού, καθώς και τη συνεχιζόμενη διεύρυνση του ΝΑΤΟ μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας με την ένταξη σε αυτό Φινλανδίας και Σουηδίας. Η Ευρώπη κινδυνεύει να υποταχθεί ακόμη περισσότερο στην αμερικανική ψυχροπολεμική ηγεμονία, με επιπτώσεις που θα διαρκέσουν.
Από θέση αρχής ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει ταχθεί υπέρ της συγκρότησης ευρωπαϊκού συστήματος Ασφάλειας συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, με τη σταδιακή αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ. Η θέση μας αυτή, ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις, επιβεβαιώνεται δραματικά. Μια από τις αιτίες της ρωσικής εισβολής είναι η άρνηση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων να αναλάβουν πρωτοβουλία για το Ευρωπαϊκό σύστημα Ασφάλειας. Χωρίς αυτό όμως η ΕΕ αντιμετωπίζει γεωπολιτικές, οικονομικές και άλλες συνέπειες και βλέπει την κρίση της να βαθαίνει.
Επιπλέον, πιστεύω ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα θελήσει να δώσει υπόσταση και σαφήνεια στο ερώτημα που ο ίδιος έχει θέσει, πώς τα σημερινά μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν το σύγχρονο κόσμο και τη χώρα μας αντιμετωπίζονται ριζικά μόνο σε ένα νέο ριζικά ανανεωμένο σοσιαλιστικό ορίζοντα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι πώς η έξοδος από τη μακράς διάρκειας οικονομική / ενεργειακή / κλιματική κρίση θα καθοριστεί από την ικανοποίηση των ζωτικών αναγκών των εργαζομένων μέσω ενός συνολικού επανασχεδιασμού της οικονομίας και των κοινωνικών αναγκών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Με την υπέρβαση του σημερινού παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου που βασίζεται στην κατανάλωση κι όχι στην παραγωγή προϊόντων υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας με καινοτόμες, φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους παραγωγής, με τη μετάβαση στην οικονομία της γνώσης και μηδενικής κατανάλωσης άνθρακα μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Με τους εργαζόμενους παραγωγούς του πλούτου να κατακτούν τη θέση που τους αξίζει στην παραγωγική διαδικασία με μορφές συνεταιριστικής οργάνωσης όπου αυτό είναι εφικτό ή με την απόσπαση μισθολογικών αυξήσεων που θα ανατρέπουν τη σχέση μισθών/ κερδών στην οικονομία και πάλι υπέρ των μισθών, όπως συνέβαινε μέχρι τα Μνημόνια να την ανατρέψουν. Με την επαναφορά της ΑΤΑ, τουλάχιστον, μέχρι ένα ορισμένο ύψος μισθού και σύνταξης, ώστε να προστατευτούν τα λαϊκά στρώματα από τις πρωτοφανείς αυξήσεις στα στη στέγη, στα τρόφιμα και στην ενέργεια. Δεν αρκεί μόνο η αναγκαία αύξηση του κατώτατου μισθού, μπροστά στο τσουνάμι των ανατιμήσεων.
Με την κατάργηση όλου του αντεργατικού θεσμικού πλαισίου της ΝΔ και ειδικά του νόμου Χατζηδάκη. Με 35ωρο και ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους και ειδικά της Υγείας και της Παιδείας. Με πρόγραμμα αποϊδιωτικοποιήσεων κρίσιμων υποδομών στην ενέργεια, στην ύδρευση, στις μεταφορές, στους οδικούς άξονες, στις τράπεζες. Με την κατάργηση του ΤΧΣ και νέα ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια.
#4 Η κυβέρνηση απαντά στις επικρίσεις ότι είναι στις πρώτες θέσεις στην ΕΕ όσον αφορά το ύψος των δαπανών που έχει έως τώρα κάνει για να αντιμετωπίσει την κρίση. Τι απαντά ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ;
To ύψος των δαπανών είναι πράγματι υψηλό, όμως το ζήτημα είναι που κατευθύνονται οι πόροι και ποια είναι η αποτελεσματικότητά τους. Ας σκεφθούμε πόσο σημαντικά μικρότερα θα ήταν τα ποσά αν ο ενεργειακός πληθωρισμός στην Ελλάδα δεν ανέρχονταν στο 62% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 39%. Η διαφορά αυτή τόσο στον ενεργειακό αλλά και γενικότερα στον πληθωρισμό τιμών είναι που σωστά αποκαλούμε «ακρίβεια Μητσοτάκη».
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη χωρίς προθεσμιακά συμβόλαια στην αγορά ενέργειας με αποτέλεσμα να έχουμε την πιο ακριβή χονδρεμπορική τιμή στην Ευρώπη με 697€ / μεγαβατώρα τον Αύγουστο, όταν η αντίστοιχη τιμή στην Ισπανία και την Πορτογαλία ήταν μόλις στα 180€. Μέσα στην κρίση, γιγαντώθηκαν οι κοινωνικές ανισότητες και ευνοήθηκαν σκανδαλωδώς οι ημέτεροι. Η κυβέρνηση κατευθύνει τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις σε λίγους και εκλεκτούς. Δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 500 εκατ. € αφορούν μόλις 13 επιχειρήσεις!
#5 Ενώ όλο το καλοκαίρι πνίγονταν πρόσφυγες, η κυβέρνηση υπεράσπιζε την πρακτική της μέχρι κεραίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ πώς θα αντιδράσει εδώ, καθώς και στον παραγκωνισμό των δικαιωμάτων που βλέπουμε;
Είναι σαφές πώς σχεδιάζει να πάει στις εκλογές η ΝΔ. Με ένταση: Τουρκία, προσφυγικό, πανεπιστημιακή αστυνομία, ως και το σταθμό Μετρό στην πλατεία Εξαρχείων έχουν βάλει στην φαρέτρα τους. Υπάρχει μια συνιστώσα που διαπερνά όλο αυτό το πλαίσιο, ο φόβος. Είτε εκφράζεται από πρόσφυγες που δήθεν θα κατακλύσουν τη χώρα, είτε με νεολαίους που θα σπάνε τις πανεπιστημιουπόλεις.
Ο Μητσοτάκης λοιπόν, με ψεύτικο αφήγημα για τα εθνικά θέματα και ιδιαίτερα το Προσφυγικό, επιχειρεί να δημιουργήσει αντιπερισπασμό στο σκάνδαλο των υποκλοπών. Χρειάζεται να απαντήσουμε συνολικά σε όλες τις προσβολές της Δημοκρατίας με βάση τις αξίες του Κράτους Δικαίου και του ανθρωπισμού. Αν αφήσουμε αναπάντητη την εχθρική ρητορική του Μητσοτάκη κατά των προσφύγων, εξ αντικειμένου αδυνατίζει το μέτωπο για την προάσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Η ιδεολογική προγραμματική σύγκρουση με την επιθετικότητα απέναντι στη Δημοκρατία, με αιχμή το αντιπροσφυγικό μένος που παραπέμπει στην ακραία νέα Δεξιά, είναι σημαντική διάσταση της συνολικής αντιπολιτευτικής μας παρέμβασης. Στη βάση δικών μας εναλλακτικών προτάσεων και με φόντο τις δικές μας αξίες. Σε μια περίοδο που ο νεοσυντηρητισμός επιτίθεται διεθνώς όπως π.χ. στις ΗΠΑ αλλά και στην Ελλάδα με την απόφαση της Εκκλησίας για τις αμβλώσεις, η διεκδίκηση της αριστερής ηγεμονίας έναντι του νεοσυντηρητισμού, είναι θεμέλιο για νέες κοινωνικές-πολιτικές εξελίξεις.
#6 Η κυβέρνηση πήρε μια πρώτη γεύση από το πρώτο βήμα εγκατάστασης της αστυνομίας στα ΑΕΙ. Τι βλέπεις ως επόμενα βήματα; Μπορεί να αποδεχθεί το κρίσιμο λάθος της Δεξιάς;
Η ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας ανταποκρίνεται σε αυτό που ονομάζει η κυβέρνηση «πολιτική νόμου και τάξης». Εδώ και χρόνια, αξιοποιώντας και προβλήματα, το φαντασιακό της κοινωνίας έχει κατακυριευθεί από την προπαγάνδα ότι τα πανεπιστήμια είναι άντρα ανομίας. Σε αυτή την ιδεολογική, ανορθολογική και εμπρηστική επιλογή έχουν αντιταχθεί οι φοιτητές και οι πανεπιστημιακοί.
Ας θυμάται ο κ. Μητσοτάκης ότι όσες φορές κυβέρνηση συγκρούστηκε με το αίτημα των νέων για Δημοκρατία, το πλήρωσε ακριβά. Γι’ αυτό η αντίσταση που ήδη άρχισε να εκδηλώνεται και πάλι, όσο δυναμική συλλογική και πολιτική αποδειχθεί, θα αποτελέσει εξέλιξη με ευρύτερο κοινωνικό μήνυμα, σε μια περίοδο που ήδη η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται σε αποδρομή. Από την ιστορία γνωρίζουμε ότι σε αυτές ακριβώς τις περιόδους εκδηλώνονται προβοκάτσιες. Γι’ αυτό χρειάζεται αποφασιστικότητα, κινητοποίηση και εγρήγορση.
#7 Έχει ανοίξει συζήτηση για να ξανά-αλλάξει το εκλογικό σύστημα. Σαφές τι υποκρύπτει. Υπάρχουν προϋποθέσεις να αποδειχθεί το μεγάλο λάθος της ΝΔ που φέρνει τον αντίπαλο στην εξουσία;
Η ΝΔ σχεδιάζει με βάση το εμφυλιοπολεμικό δόγμα ότι πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα ώστε να μην μπορέσει να ξαναρθεί η Αριστερά στην κυβέρνηση. Η αλλαγή του εκλογικού νόμου υπακούει στο συσχετισμό κάθε περιόδου. Τώρα, εξανεμίζεται το πολιτικό κεφάλαιο που είχε συσσωρεύσει η ΝΔ την περίοδο της πανδημίας λόγω του φόβου των πολιτών και της αδίστακτης τηλεοπτικής προπαγάνδας, αλλά και της δημοσιονομικής χαλάρωσης. Η κυβερνητική αξιοπιστία έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμα με τις υποκλοπές.
Είμαστε όμως σε μια μεταβατική φάση, με ανοιχτό το αποτέλεσμα των εκλογών. Γι’ αυτό ο Μητσοτάκης σπεύδει να προκαταλάβει εξελίξεις με το σύνθημα της σταθερότητας, την οποία ταυτίζει με το καθεστώς του. Δηλαδή με τα συμφέροντα των ολίγων, με τον πόλεμο και το νεοσυντηρητισμό. Όπως διαψεύστηκε ο προηγούμενος σχεδιασμός του με τον εκλογικό νόμο και αναγκάζεται να τον αλλάξει τώρα, έτσι νομίζω θα διαψευστεί και ο νέος σχεδιασμός. Γιατί εκτός των άλλων, οι πολίτες θα καταλάβουν ότι η Δεξιά κάνει το παν στην απέλπιδα προσπάθειά της να γαντζωθεί στην εξουσία.
