Η σημερινή ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ είναι λίγο-πολύ δεδομένη από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και των εθνικών εκλογών – ιδίως των πρώτων. Σύμφωνα με αυτά, το ταξικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι εκείνο του κόμματος της ριζοσπαστικής, δηλαδή της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Τον ΣΥΡΙΖΑ τον ψήφισαν οι αληθινοί καταφρονεμένοι της σύγχρονης νεοφιλελεύθερης κοινωνίας: κυρίως οι άνεργοι, που βρίσκονται σε σχέση συγκοινωνούντων δοχείων με το σύγχρονο προλεταριάτο της «ευέλικτης» και επισφαλούς εργασίας.
Αυτό δεν αλλάζει – αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αυτοκαταργηθεί ως κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και γι’ αυτό οι επιθέσεις που δέχεται, και τώρα που βρίσκεται στην αντιπολίτευση, συνεχίζονται ανελέητα. Θα έπρεπε όμως να διακρίνουμε τούτες τις επιθέσεις σε δύο βασικά είδη.
Το πιο απροκάλυπτο είδος είναι το σύνηθες υβρεολόγιο και η συναφής χοντροκομμένη προπαγάνδα. Λαϊκιστές, κατσαπλιάδες, ψεύτες, υποκριτές, εραστές της καρέκλας, γεμάτοι ιδεοληψίες, αυτοί που χρέωσαν τη χώρα με αμύθητα ποσά προκειμένου να ικανοποιήσουν τις μωροφιλοδοξίες τους. Υπάρχει όμως κι ένα πιο «ύπουλο» είδος, το οποίο εμφανίστηκε κυρίως μετά την υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ και την αποδοχή του τρίτου μνημονίου το καλοκαίρι του 2015 και το οποίο επανακάμπτει δριμύτερο τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε στην αντιπολίτευση μεν, παραμένοντας κόμμα εξουσίας δε.
Το βρίσκουμε κυρίως σε άρθρα του έντυπου και του ηλεκτρονικού Τύπου. Προκειμένου να είναι αποτελεσματική, δηλαδή πειστική, αυτού του είδους η αντι-συριζαϊκή προπαγάνδα προέρχεται από άτομα που έχουν καταφέρει να παρουσιάζονται στον δημόσιο λόγο ως «φίλα προσκείμενα» στον ΣΥΡΙΖΑ – έχοντας κατά καιρούς υπερασπιστεί το εν λόγω κόμμα έναντι των αντιπάλων του, έχοντας στηρίξει κάποιες από τις επιλογές του. Ποτέ όμως υιοθετώντας επί της ουσίας μια αληθινά αντισυστημική θέση και κατά κανόνα «ενθαρρύνοντας» τις πολιτικές που ως κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ αναγκάστηκε να εφαρμόσει προσαρμοζόμενος στις μνημονιακές επιταγές.
Τούτη λοιπόν η «φιλο-συριζαϊκή» αρθρογραφία, τις τελευταίες εβδομάδες, μετά τις πρόσφατες εκλογές, έχει «οργιάσει». Ο προπαγανδιστικός στόχος της είναι κρυστάλλινος: να πειστεί η ηγετική -περί τον Αλέξη Τσίπρα- ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ να μεταλλάξει το κόμμα του οποίου ηγείται σε ένα μόρφωμα που δεν θα θυμίζει καθόλου τον παλιό εαυτό του. Η επιχειρηματολογία που έχει επιστρατευτεί κινείται σε δύο άξονες, που με τη σειρά τους στηρίζονται σε δύο δίπολα.
Πρώτο δίπολο λοιπόν, που αφορά την εικόνα του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Από τη μια, τα «βαρίδια»: τύποι αργόσχολοι, συμπλεγματικοί, ψευτοκουλτουριάρηδες, που σκέφτονται και εκφράζονται με «αριστερόμετρα», συνεδριάζοντας ώρες ατέλειωτες σε σκοτεινές αίθουσες γεμάτες καπνίλα και αποτσίγαρα, ανακυκλώνοντας παρωχημένες ιδέες που ήταν της μόδας στα seventies και που δεν έχουν την παραμικρή επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Μεμψίμοιροι και μίζεροι – κάτι σαν σημερινή εκδοχή των «μοιραίων» του Βάρναλη με δήθεν ιδεολογικο-πολιτικές ανησυχίες. Και από την άλλη, η ελπίδα: η απαστράπτουσα προσωπικότητα του αληθινά χαρισματικού ηγέτη Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος πρέπει επιτέλους να απαλλαγεί από τα «βαρίδια» και να προχωρήσει ακάθεκτος στη συγκρότηση ενός νέου, σύγχρονου, αληθινά προοδευτικού κόμματος με όσους γνήσια προοδευτικούς και άξιους ανθρώπους διαθέτει ο δημόσιος βίος της χώρας.
Το δεύτερο δίπολο αφορά τη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την κοινωνία. Από τη μια, ο ΣΥΡΙΖΑ και το 4% που τον ψήφιζε και πριν από το 2012. Συνειδητοί αριστεροί ψηφοφόροι όλοι τους, που έχουν διαβάσει τουλάχιστον τα βασικά εγχειρίδια του μαρξισμού και που ξοδεύουν όλη τους τη ζωή στον ακτιβισμό και σε αριστερές συλλογικότητες. Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ και το 27,5% που απομένει αν αφαιρέσουμε το 4 από το 31,5% που πήρε στις τελευταίες εκλογές. Απλοί άνθρωποι όλοι τους, ιδεολογικά και πολιτικά ανυποψίαστοι, που ουδεμία σχέση έχουν με την Αριστερά και τα κινήματα και που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να εκλεγεί ένας τίμιος και ικανός πρωθυπουργός που θα τους λύσει όλα τους τα προβλήματα.
Και εξυπακούεται πως τα δύο δίπολα συνδέονται μεταξύ τους ως εξής: Αν ο Τσίπρας κατορθώσει να ξεφορτωθεί τα «βαρίδια» και να συγκροτήσει το νέο, αληθινά προοδευτικό κόμμα, θα μπορέσει και να κερδίσει τις επόμενες εκλογές αυξάνοντας δραστικά το 27,5% – τόσο δραστικά που δεν θα χρειάζεται καν τον ΣΥΡΙΖΑ του 4% των συνειδητών αριστερών.
Σχηματοποιώ και απλουστεύω; Σκανδαλωδώς. Επίτηδες προφανώς. Οσο και αν δεν εκφράζεται τόσο χοντροκομμένα, αυτή ακριβώς είναι η ουσία της δήθεν «φιλο-συριζαϊκής» ή μάλλον «φιλο-τσιπρικής» προπαγανδιστικής επιχειρηματολογίας. Στόχος είναι η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ ή η μετατροπή του σε κόμμα ακίνδυνο για το καθεστώς. Κανένα μέλος του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς αυτοκτονικές τάσεις δεν πρόκειται να πειστεί.
Ο Κύρκος Δοξιάδης είναι καθηγητής της Κοινωνικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
