Εδώ και πολλά χρόνια μεγάλες τράπεζες, ενώσεις εργοδοτών, κυβερνητικοί και μη κυβερνητικοί οργανισμοί και think tanks ανά τακτά χρονικά διαστήματα κάνουν εκτιμήσεις κινδύνων (risk assessment) για το επόμενο μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα. Οι τεχνοκράτες νοστράδαμοι ορίζουν τις επικίνδυνες ενδεχομενικότητες κλιμακωτά, από τις περισσότερο στις λιγότερο πιθανές, και συχνά πέφτουν έξω στις προφητείες τους, υπερβάλλουν επί σκοπού ή καταλάθος, ενώ έχουν το γνωστό «αριστερό» κουσούρι των ιδεοληπτικών εμμονών.
Έτσι όπως όλα στροβιλίζονται στον κόσμο εδώ και 1-2 χρόνια οι γραφιάδες των εκτιμήσεων καθίστανται ακόμα περισσότερο αναξιόπιστοι από πριν. Κανένα τέτοιο μαγαζί δεν προέβλεψε μεγαλόφωνα τη σταδιακή αποπαγκοσμιοποίηση, τον πόλεμο, τον πληθωρισμό, την ενεργειακή και ενδεχομένως επισιτιστική κρίση.
Πλέον οι φήμες ή οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες απέχουν ολοένα και λιγότερο από τη αλήθεια και κάθε προσπάθεια για νηφάλια ανάλυση σκοντάφτει στον επόμενο και στον επόμενο ανεξάρτητο ή ως τώρα σιωπηλό παράγοντα. Κανένα manual αντιμετώπισης των επερχόμενων κινδύνων δε δημιουργήθηκε από αστραφτερούς και άριστους εμπειρογνώμονες, ειδικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με τη βεβαιότητα πως οι κυβερνήσεις αντλούν αυτό το υλικό, το αξιολογούν και παράγουν πολιτική, χθες:
– ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε πως «η ποιότητα ζωής των πολιτών απειλείται με έντονη υποβάθμιση. Δεν ταλαιπωρούνται μόνο τα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα, αλλά και η μεσαία τάξη. Είναι αναπόφευκτη η πτώση του βιοτικού επιπέδου για αρκετό διάστημα».
– Ο υπουργός ανάπτυξης επικοινώνησε ότι «η Ευρώπη και η Ελλάδα, εισέρχονται στον πιο δύσκολο χειμώνα από το 1942. Όποιος μπορεί να βρει εναλλακτικό τρόπο θέρμανσης της οικίας του για τον χειμώνα, να βρει».
Αυτά σημαίνουν πως οι ακόμα πιο δυσαρεστημένοι πολίτες θα συνεχίσουν να εγκαταλείπουν εκλογικά τη Νέα Δημοκρατία, η οποία είναι βέβαιο, θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο δίνοντας του ακόμα πιο πλειοψηφικά χαρακτηριστικά.
Στο στοίχημα με τον πολιτικό χρόνο, δηλαδή με ολόκληρο το χειμώνα της ακρίβειας και της εξαναγκαστικής οικιακής παγωνιάς, έχει πολλές πιθανότητες να πάει κουβά, αλλά ποντάρει τα ρέστα της στη μη ενεργοποίηση ενός από τους παράγοντες που φιγουράρουν πρώτοι πλέον σε όλα τα risk assessments ή στην ενεργοποίησή του με τρόπο που να την ωφελεί.
Οι ενδεχόμενες κοινωνικές αναταραχές φιγουράρουν πρώτες στις εκτιμήσεις ρίσκου, αλλά όσες τις βάζουν σε αυτό το βάθρο απλώς ακολουθούν τη συνήθη ερμηνευτική μανιέρα (πάντα «η κοινωνική έκρηξη» είναι κάπου εκεί στα ενδεχόμενα ρίσκα) και δεν καταλαβαίνουν, ούτε και θέλουν να καταλάβουν πως πυροδοτούνται.
Στην Ελλάδα η εγκαθίδρυση ενός ευτοπικού καθεστώτος αλήθειας από τη ΝΔ και το σύνολο των ΜΜΕ σε συνθήκες ακραίας και γρήγορης φτωχοποίησης, δηλαδή σε συνθήκες περισσότερης εσωτερικής υποτίμησης σε πολύ λιγότερο χρόνο απ’ ότι στα μνημόνια, έχει βοηθήσει στην κοινωνική ηρεμία. Ωστόσο η εξήγηση δεν είναι μονοπαραγοντική, όσο βολική κι αν φαντάζει για τους αντιπάλους της κυβέρνησης.
Νέα καθεστώτα αλήθειας πρέπει να παραχθούν ενδογενώς, οργανικά από κοινωνικές και πολίτικές δυνάμεις που τώρα δρουν μερικά, ad hoc, κατακερματισμένα και με υψωμένα τα τείχη των διαχωριστικών γραμμών τους. Ενωμένο αντίπαλο δέος με εμπράγματα δρώντες και δρούσες πέρα από τους συνήθεις υπόπτους αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
Οι αντιδράσεις αυτών των τελευταίων και φαντάζουν και είναι της προηγούμενης ιστορικής περιόδου. Ως εκ τούτου αδυνατούν να συγ-κινήσουν σε συμμετοχή και είναι βούτυρο στο ψωμί της κυβέρνησης που θα ανεμίζει τα λάβαρα του «νόμου και της τάξης».
Υπάρχει τρόπος να γίνουν τα πράγματα αλλιώς. Περιλαμβάνει μικρότερους πολιτικούς εγωισμούς, λιγότερα by the book και κάμποσο λιγότερο πραγματισμό από αυτόν που επικρατεί στις τάξεις των δυνάμει αναταραχθέντων. Άλλωστε αυτοί και αυτές, ελλείψει τροχιοδεικτικών συντεταγμένων, επιλέγουν άλλους τρόπους αντίστασης, «σιωπηλής» ή «μεγάλης» παραίτησης.
Βασίλης Ρόγγας
Ανάρτησή του στο Facebook
