Στη Νότια Καλιφόρνια πινακίδες στην εθνική οδό αναγράφουν «Λευτεριά στον Λουίτζι Μαντζιόνε. Είναι ήρωας».
Ο Μπράιαν Τόμσον, διευθύνων σύμβουλος της United Healthcare, δολοφονήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024 στη Νέα Υόρκη. Η United Healthcare αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες υγείας στις ΗΠΑ. Ο 26χρονος Λουίτζι Μαντζιόνε συνελήφθη ως ύποπτος για το έγκλημα και αντιμετωπίζει κατηγορίες για ανθρωποκτονία πρώτου βαθμού, μεταξύ άλλων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, κατά την έρευνα, βρέθηκε χειρόγραφο μανιφέστο του που περιέχει έντονες επικρίσεις κατά των ασφαλιστικών εταιρειών υγείας, τις οποίες κατηγορεί για προτεραιότητα στο κέρδος σε βάρος της ευημερίας των αμερικανών πολιτών. Επιπλέον, φέρεται να εκφράζει απογοήτευση για το υψηλό κόστος του συστήματος υγείας στις ΗΠΑ και την ανισότητα στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το αμερικανικό σύστημα υγείας είναι το ακριβότερο στον κόσμο, ενώ το προσδόκιμο ζωής των Αμερικανών είναι χαμηλό.
Η υγεία στις ΗΠΑ
Αυτή είναι η είδηση. Σκεφτείτε τώρα πως η συγκεκριμένη δολοφονία, ενώ είναι βέβαιο ότι έχει αναστατώσει τους πάντες, εντούτοις, απολαμβάνει αποδοχής τουλάχιστον από το 41% των πολιτών στις ΗΠΑ ηλικίας κάτω των 29 ετών, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο αναλογικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες.
Για πάμε λίγο στα στατιστικά μπας και το καταλάβουμε. Πέραν του 10% περίπου των Αμερικάνων που δεν έχουν καθόλου ασφάλιση, το 65% περίπου ασφαλίζεται από τον εργοδότη του κι όχι από το κράτος. Το Kaiser Family Foundation αναφέρει ότι το 2021 το μέσο ετήσιο κόστος για την ασφάλιση υγείας μέσω εργοδότη ήταν περίπου 7.739 δολάρια για ατομική κάλυψη και 22.221 δολάρια για οικογενειακή κάλυψη. Αυτό σημαίνει ότι, για ένα ζευγάρι με ένα παιδί που παίρνει τον μέσο μισθό (από 55 χιλιάδες δολάρια ο καθένας) το κόστος της ασφάλισης υγείας αντιστοιχεί σε πλέον του 20% των εσόδων τους. Καλό σκορ, ίσως το καλύτερο στον πρώην δυτικό κόσμο. Ας μη μιλήσουμε για τις λοιπές χρεώσεις (deductibles, copayments, coinsurance ή όπως αλλιώς λέγονται) που είναι τα “εξτραδάκια” σε φάρμακα, νοσήλια και διάφορες προμήθειες αν σου τύχει κάτι. Τη γεύση τους δοκιμάζουν πολλοί και πολλές που επιλέγουν την ιδιωτική ασφάλιση και στην Ελλάδα.
Και δεν τελειώνει εδώ. Στις ΗΠΑ οι ασφαλιστικές εταιρείες απορρίπτουν καλύψεις -που έχουν πληρώσει οι δικαιούχοι- σε απίστευτα ποσοστά. Δηλαδή οι ασφαλισμένοι καλούνται να πληρώσουν μεγάλα ποσά από την τσέπη τους για ιατρικές υπηρεσίες, ακόμα και αν πληρώνουν ήδη ασφαλιστικά προγράμματα υψηλής αξίας. Σε τι ποσοστά ρωτάτε; Περίπου το 20% αντιμετωπίζει απορρίψεις από τις ασφαλιστικές εταιρείες για κάλυψη υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και σε συγκεκριμένες θεραπείες είναι ακόμα χειρότερα: όσο πιο ακριβά τόσο πιο πολλές αρνήσεις χρηματοδότησης. Ωστόσο ακόμα κι αν προβείς σε αξίωση για πληρωμή νομικά, όπως αναφέρει η Consumer Reports, το 40% είδαν είτε καθυστερήσεις ή αρνήσεις αποζημίωσης.
Η αίσθηση της αδυνατότητας αντίστασης
Οι νέοι και οι νέες της Αμερικής ζουν σε έναν κόσμο επισφάλειας σε κάθε πεδίο της ζωής τους, όχι μόνο στον εργασιακό τομέα. Τα φοιτητικά δάνεια θα τους πνίγουν μέχρι τουλάχιστον τα 60 τους. Οι αποπληρωμές των στεγαστικών δανείων θα τελειώσουν –αν και εφόσον πάνε όλα καλά- στο τέλος της ζωής τους. Και η νομαδική, διαρκώς επιμορφωτική και καταφανώς χωρίς διαπραγματευτική δύναμη ζωή στη δουλειά θα προσθέτει ψυχικό και σωματικό βάρος. Ένας εκδικητής ενάντια σε αυτό το σάπιο σύστημα είναι τουλάχιστον μια, μία έστω (!), κραυγή.
Έτσι είναι φαινομενικά, αλλά όχι ουσιαστικά. Οι vigilants δεν νικάνε ανθ’ ημών, ίσα – ίσα. Έγραφε κάποτε ο Ντελέζ πως “τα φαινόμενα αντίστασης μοιάζουν με ανεστραμμένη εικόνα των διατάξεων εξουσίας. Έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά […] αυτή όμως η κατεύθυνση περισσότερο κλείνει παρά ανοίγει δρόμους”. Με άλλα λόγια ο γδικιωμός είναι προπολικός, αφορά τον κόσμο πριν την νεωτερικότητα. Όταν τον επικροτούν οι νέοι των ΗΠΑ ισχύει μια ανίσχυρη, ανύπαρκτη ή εντελώς αναποτελεσματική αντίσταση.
Στον Ύστερο Καπιταλισμό, η αντίσταση αντικαταστάθηκε με μια εκδοχή επιμέλειας εαυτού ως υστερική εναντίωση στον πόνο, την ασθένεια (και κρυφοφανερά στον θάνατο), ως μεταμοντέρνος ναρκισσισμός ενάντια στη γήρανση ή την αδυναμία που συντονίζεται, προσεύχεται, λατρεύει το Θεό της, την αγορά. Αυτή η επιμέλεια εαυτού το 2021 ως παγκόσμια αγορά υγειονομικής περίθαλψης αποτιμήθηκε σε περίπου 10 τρισεκατομμύρια δολάρια και ως αγορά ομορφιάς και ευεξίας αποτιμάται σε περίπου 5,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Είναι πολλά τα χρήματα και όλοι οι σύνθετοι δείκτες ανάπτυξής αυτών των τομέων δείχνουν πως θα εκτοξευτούν τα επόμενα χρόνια.
“Η αληθινή ζωή είναι η άλλη ζωή” τόνιζε ο Φουκώ. Απαιτεί να “παραχαράξουμε το νόμισμα”, δηλαδή να ανατρέψουμε τις τρέχουσες αξίες και τους υφιστάμενους νόμους. Όσο να πεις, αυτό συνιστά μια πολύ πιο μεστή επιμέλεια εαυτού, που αναζητά υποκείμενα να θέλουν να κυριολεκτικά να κάψουν όχι τις μεθορίους αλλά όλους τους τόπους αληθολογίας του καπιταλισμού.
Βασίλης Ρόγγας
