Το 1977 ο Παύλος Μπακογιάννης δημοσίευε μια μεγάλη σειρά άρθρων στο Βήμα με υπέρτιτλο «Για πρώτη φορά ένας οδηγός στα άδυτα των μυστικών υπηρεσιών» αναφορικά με τη δημιουργία και την πορεία της ΚΥΠ, με ιδιαίτερη βέβαια έμφαση στην περίοδο της δικτατορίας. Ο Μπακογιάννης διηγούταν την ιστορία της υπηρεσίας, της οποίας άλλωστε και ο ίδιος είχε υπάρξει θύμα, από το 1953 ως τις μέρες του, καταγγέλοντας το γεγονός ότι όλη αυτή την περίοδο είχε χρησιμοποιηθεί ως «όργανο εσωτερικής πολιτικής». 45 χρόνια μετά ξαναβλέπουμε το ίδιο έργο, για μια άλλη μια φορά η ΕΥΠ πλέον να χρησιμοποιείται ως όργανο εσωτερικής πολιτικής και πληροφόρησης. Δεν θα γράψω για τις ευθύνες του πρωθυπουργού, έχουν γραφεί πολλά και δίκαια, άλλωστε η σημερινή κυβέρνηση προχώρησε σε μια σειρά από ενέργειες που ενίσχυσαν τα στεγανά και την αυθαιρεσία εντός της υπηρεσίας. Είναι, όμως αναγκαίο, το άμεσο άνοιγμα ενός διαλόγου που θα αφορά τον πραγματικό δημοκρατικό έλεγχο της λειτουργίας της ΕΥΠ και την απαίτηση για την εξασφάλισή του. Από την ίδρυσή της και την σύνδεση “εσωτερικού-εξωτερικού” εχθρού, η ΕΥΠ παρέμεινε επί της ουσίας ένας μηχανισμός εκτός ελέγχου, για λόγους εθνικής ασφαλείας. Από τότε ως σήμερα και με ευθύνη των κυβερνήσεων που πέρασαν, πολλά από τα στεγανά παρέμειναν, ενώ άλλοτε ενισχύθηκαν και άλλοτε ατόνησαν ανάλογα με τη συγκυρία και τις επιδιώξεις της πολιτικής ηγεσίας. Σε κάθε περίπτωση, εθνικά επιζήμιο σε μια δημοκρατική χώρα δεν είναι να συζητάμε τα όρια και το ρόλο μιας υπηρεσίας όπως η ΕΥΠ, ούτε να ζητάμε τον δημοκρατικό έλεγχό της στο πλαίσιο μάλιστα των πραγματικοτήτων που γεννούν οι νέες τεχνολογίες. Εθνικά επιζήμιο είναι να επιτρέπουμε, 50 περίπου χρόνια μετά την πτώση της χούντας, την ύπαρξη στεγανών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την πολιτική εξουσία εις βάρος της ίδιας της δημοκρατίας.
Βαγγέλης Καραμανωλάκης
Ανάρτησή του στο Facebook
