Δεν είναι η πρώτη φορά που η χώρα ζει ένα ψευδεπίγραφο διχαστικό κλίμα, το οποίο δήθεν οφείλεται σε ποδοσφαιρικές διαφορές. Φαινομενικά αφορά ανταγωνισμό παραγόντων για την επικράτηση των ομάδων τους, τον τρόπο διοίκησης των αρμόδιων ποδοσφαιρικών φορέων, την αθλητική δικαιοσύνη, τον έλεγχο των αρμόδιων οργάνων και τελικώς την συμμετοχή στο Τσάμπιονς Λιγκ που αποφέρει πολλά έσοδα. Εκεί εντέχνως ενισχύεται η παράμετρος που λέγεται οπαδός και ταύτιση με την ομάδα, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται μια εκρηκτική κατάσταση.
Ανταγωνισμός συμφερόντων
Οι κρίσεις εμφανίζονται τακτικά, με περιοδικότητα εδώ και δεκαετίες. Τη τελευταία πενταετία, ξεκινώντας από το 2015 υπήρξε σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ Αλαφούζου – Μαρινάκη, μεταξύ Μαρινάκη – Σαββίδη, μεταξύ Σαββίδη – Μελισσανίδη και τώρα πάλι μεταξύ Σαββίδη – Μαρινάκη. Μια κατάσταση με ειδικότερα, πιο προσωπικά χαρακτηριστικά, διαμορφώνεται μεταξύ Γιαννακόπουλου και αδελφών Αγγελόπουλων στο μπάσκετ.
Στη πραγματικότητα, ο σκληρός ανταγωνισμός δεν αφορά τις ομάδες, αλλά τα οικονομικά συμφέροντα των ιδιοκτητών τους. Αυτά καθορίζονται από το είδος της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, τον γεωπολιτικό προσανατολισμό αυτών των δραστηριοτήτων και τη διάθεση του ενός να μπει στα χωράφια του άλλου. Ταυτόχρονα, πάλι εδώ και δεκαετίες, είναι προφανής η προσπάθεια επιβολής στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Το οποίο πολιτικό σύστημα, στην καλύτερη περίπτωση, προσπαθεί να παρέμβει κατευναστικά και ρυθμιστικά, πάντα με την αμηχανία που προκαλεί το ενδεχόμενο «πολιτικού κόστους», αλλά διαχρονικά όσο κυβερνούσε η ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, λειτουργεί δίνοντας διαπιστευτήρια υποταγής στον ένα ή στον άλλο κύκλο συμφερόντων.
Αντιπαράθεση όλων με όλους
Στη τωρινή φάση, ασχέτως εάν εμφανίζονται δυο οι συγκρουόμενοι πόλοι, η αντιπαράθεση είναι όλων με όλους και έχει φέρει σε τρομερά δύσκολη θέση την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Θα τα σπάσει με τον βασικό οικονομικό υποστηρικτή της ή με τη πλευρά που σε ένα κομβικό θέμα αντιπολίτευσης στη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή στο Μακεδονικό αποτέλεσε αιχμή του δόρατος;
Αυτό το τεράστιο πολιτικό δίλημμα κλήθηκε να διαχειριστεί η διαπλεκόμενη κυβέρνηση, μετά την εισήγηση της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού για την τιμωρία του ΠΑΟΚ και της Ξάνθης, το οποίο ξεπερνούσε κατά πολύ τον ανεπαρκέστατο υφυπουργό Αθλητισμού κ. Αυγενάκη. Συνεχή λάθη, επικοινωνιακές αρλούμπες, πολιτικές ακροβασίες, επιλεκτική εφαρμογή κανονισμών και νόμων, παρεμβάσεις και μια κοινοβουλευτικά αήθης φωτογραφική τροπολογία, που βρήκε αντίθετη ακόμα και την πλευρά Σαββίδη, την οποία υποτίθεται ότι ήρθε να εξυπηρετήσει. Τόμπολα.
Θεσμοθέτηση της απόλυτης αδιαφάνειας
Ας αφήσουμε για μια στιγμή τον ΠΑΟΚ και την Ξάνθη στην άκρη και ας μην αναλωνόμαστε σε φίλαθλες προσεγγίσεις και πολιτικούς τακτικισμούς. Να αναγνωρίσουμε την πραγματικότητα:
Η κατάθεση της τροπολογίας για την αλλαγή του νόμου, για την πολυϊδιοκτησία, τα παρένθετα πρόσωπα κλπ, που ισχύει περισσότερο από 25 χρόνια, με αλλαγή του ύψους της ποινής από υποβιβασμό σε απλή αφαίρεση βαθμών, αποτελεί την θεσμοθέτηση της απόλυτης αδιαφάνειας στον επαγγελματικό αθλητισμό.
Έρχεται αμέσως μετά από τη μείωση της φορολογίας των επαγγελματικών συμβολαίων των ΠΑΕ από 48 στο 24% και αμέσως μετά από μια ψευδεπίγραφη ενίσχυση των αθλητικών σωματείων, μέσω της φορολογικής απαλλαγής των χορηγιών που προέρχονται ειδικά από μεγάλη φορολογητέα ύλη φυσικών και νομικών προσώπων.
Κάθετη παραβίαση του ευρωπαϊκού αθλητικού κεκτημένου
Η τροπολογία αποτελεί την επίσημη αποδοχή του αθέμιτου ανταγωνισμού, με κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης κάποιων ισχυρών έναντι των πιο αδύναμων, έναντι της πλειοψηφίας των αθλητικών εταιρειών.
Συνιστά την αποδοχή τριγωνικών σχέσεων, λειτουργίας κάθετων επιχειρήσεων, με συγκεκριμένους ρόλους, με παρένθετα πρόσωπα και εικονικές μετοχικές συνθέσεις, η πλειοψηφία άλλωστε των οποίων έχουν έδρα την Κύπρο και φαινομενικούς ιδιοκτήτες κάποιες offshore εταιρείες, ή αποτελούν εγχώριες ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες.
Με πολλαπλά επίπεδα ελέγχου:
Πρώτο, μέσω του δανεισμού ποδοσφαιριστών από τις μεγάλες ΠΑΕ στις μικρότερες, με χειραγώγηση αποτελεσμάτων.
Δεύτερο, μέσω της συνιδιοκτησίας συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών και διαχείρισης της πίτας των τηλεοπτικών δικαιωμάτων από τις μεγάλες ΠΑΕ σε μικρότερες.
Τρίτο, η συνιδιοκτησία άμεσα ή έμμεσα με εταιρείες στοιχηματισμού εντός ή εκτός συνόρων.
Τέταρτο, η διαμόρφωση δικτύου δορυφορικών ποδοσφαιρικών ακαδημιών μικρών σωματείων, ώστε να επιτυγχάνεται ο έλεγχος στην εκπαίδευση, αγορά και διακίνηση ταλαντούχων παιδιών και μια γενικότερη μορφή ελέγχου στο οικοδόμημα του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου.
Πέμπτο, το δίκτυο με μάνατζερ ποδοσφαιριστών για μεταγραφές από το εξωτερικό, με διακίνηση μαύρου χρήματος και μετατροπή των ελληνικών ομάδων σε διαμετακομιστικούς σταθμούς ποδοσφαιριστών από τρίτες χώρες προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Έκτο, αυτό που αφορά την διοίκηση, την ΕΠΟ, τις επιτροπές και τις Ενώσεις της
Έβδομο, μέσω της ιδιοκτησίας δεκάδων αθλητικών μέσων ενημέρωσης, ραδιοφωνικών σταθμών, εφημερίδων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Όλα τα παραπάνω συνιστούν κάθετη παραβίαση του ευρωπαϊκού αθλητικού κεκτημένου, το οποίο θεωρητικά τουλάχιστον, διέπεται από συγκεκριμένες αρχές οικονομικής διαφάνειας, χρηστής διοικητικής λειτουργίας, σχέσεις ανταποδοτικότητας από τον επαγγελματικό προς τον ερασιτεχνικό αθλητισμό και συγκεκριμένους κανόνες για ανοιχτές διοργανώσεις και την δυνατότητα των αθλητικών ομάδων να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν κατηγορίες χωρίς εξωθεσμικές παρεμβάσεις.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν παραβίαση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί αθέμιτου ανταγωνισμού και είναι προφανές ότι η ντροπολογία Μητσοτάκη, βάζει βόμβα, ως δεδικασμένη θέσπιση σε κοινοβούλιο χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πολύ θεμελιώδεις αρχές. Γι αυτό και θα προκαλέσει τεράστιους τριγμούς διεθνώς. Όλα τα παραπάνω αποτελούν τη θεμελίωση του σύγχρονου Μπερλουσκονισμού στην Ελλάδα.
Πολιτικό θάρρος χρειάζεται για εις βάθος αλλαγές
Και η Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ; Σε συνθήκες μνημονιακές ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να κάνει τομές. Για πρώτη φορά επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η Ελληνική Πολιτεία μίλησε θεσμικά, αποφασιστικά, ισότιμα και όχι ως υποτελής, με τους διεθνείς αθλητικούς οργανισμούς, την FIFA και την UEFA. Προσπάθησε να επιβάλλει κανόνες. Εν ενεργεία δικαστές, εξωστρακισμός επίορκων παραγόντων από το ποδόσφαιρο, αντιμετώπιση της βίας και κυρώσεις σε παράγοντες και ομάδες. Εφαρμογή του VAR. Προσπάθησε να σπάσει τηλεοπτικά αθλητικά μονοπώλια μέσω της δημόσιας αθλητικής τηλεόρασης.
Σήμερα, όμως, βρισκόμενοι μάλιστα εκτός μνημονίων, μπορούμε να διαγνώσουμε την πολιτική, οικονομική και κοινωνική βαρύτητα του αθλητισμού σε όλες τις εκφάνσεις του; Ερασιτεχνική και επαγγελματική. Το πολιτικό στελεχικό μας δυναμικό θα πάψει να προσεγγίζει το αθλητικό φαινόμενο με φίλαθλη οπτική;
Γιατί κύριε Αυγενάκη παρεμβαίνετε; Γιατί κύριε Αυγενάκη διορίσατε δυο μέλη; Γιατί; Σωστή κριτική αλλά κοινώς αποδεκτή. Από όλες τις πλευρές του κοινοβουλίου. Υποθέτω κι από τις πιο συντηρητικές. Κι ακόμα πιο πετυχημένο το στρίμωγμα της ΝΔ με το αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας. Όλα πολύ καλά.
Όμως, εμείς ως αριστερά, θα αξιοποιήσουμε το πλούσιο προγραμματικό μας κεφάλαιο; Θα προτείνουμε ρηξικέλευθες λύσεις για την κάθαρση και την πραγματική εξυγίανση; Πολιτικό θάρρος χρειάζεται για εις βάθος αλλαγές:
• Ανταποδοτικότητα από τoν επαγγελματικό προς τον ερασιτεχνικό αθλητισμό
• 5% από τα έσοδα του στοιχήματος στον ερασιτεχνικό αθλητισμό και στους εργαζόμενους επαγγελματίες αθλητές
• Νέες συλλογικές αντιμονοπωλιακές μορφές διοίκησης και λειτουργίας των ομάδων, στο παράδειγμα των θεσμοθετημένων μοντέλων της Ισπανίας και της Γερμανίας
• Θεσμούς βασικού μετόχου και ασυμβίβαστων στον επαγγελματικό αθλητισμό
• Κοινοβουλευτική Επιτροπή Διαφάνειας κι Ελέγχου του επαγγελματικού αθλητισμού
• Θέσπιση του «Συνηγόρου του Φιλάθλου»
• Κεντρική Σχολή Διαιτησίας
• Σύγχρονη και αδέσμευτη αθλητική δικαιοσύνη
• Κατοχύρωση του δικαιώματος στην εργασία των πτυχιούχων ΑΕΙ προπονητών ποδοσφαίρου
• Έλεγχος και κανόνες στα δίκτυα διαμεσολαβητών, manager
Αυτά και άλλα μέτρα αποτελούν πραγματική εξυγίανση που οφείλει να επιδιώκει η αριστερά. Τα μέχρι σήμερα τετριμμένα αποτελούν την λεγόμενη «εξομάλυνση» της ΕΠΟ. Η διαφορά είναι προφανής και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε.
Ο Τζούλιος Συναδινός είναι μέλος ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ, τέως Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού
Πηγή: Η Εποχή
