Ή τι να περιμένουμε από τη νέα πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων για τη στέγη
Στις 17 και 18 Μαΐου ο Δήμος Αθηναίων, στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας OGP local (Open government partnership), στην οποία εντάχθηκε πρόσφατα, οργάνωσε 4 ανοιχτά εργαστήρια με διαφορετικές θεματικές στη βάση της συμμετοχής κοινωνικών συλλογικοτήτων, οργανώσεων και πολιτών που ασχολούνται ενεργά με τα αντίστοιχα θέματα. Στόχος της συνάντησης ήταν η διατύπωση προτάσεων παρέμβασης που θα έπρεπε και θα μπορούσε να υιοθετήσει ο Δήμος και θα διαμορφώσουν ένα πλαίσιο δράσης για τα επόμενα δύο χρόνια. Σε πρώτη φάση κάθε εργαστήριο θα μπορούσε να προτείνει μια δράση.
Στο δεύτερο εργαστήριο με θέμα «Στέγαση και βιώσιμη ανάπτυξη» συμμετείχαμε εκ μέρους της Ενωτικής Πρωτοβουλίας κατά των Πλειστηριασμών, επειδή πιστεύουμε ότι οι Δήμοι θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στα ζητήματα στέγης σε πολλά επίπεδα, παρότι ως σήμερα δεν το κάνουν, και το άνοιγμα κάποιου διαλόγου είναι πάντα ενδιαφέρον.
Τα σημεία που αναδείχτηκαν σε σχέση με πρωτοβουλίες που θα μπορούσε να πάρει ο Δήμος είναι πολλά και σημαντικά: Καταγραφή των στεγαστικών αναγκών των δημοτών με γραφεία εντός Δήμου όπου οι πολίτες θα δηλώνουν την ανάγκη τους για εύρεση κατοικίας. Καταγραφή των κενών ακινήτων δημόσιων και ιδιωτικών εντός Δήμου, δημιουργία δικτύου ιδιοκτητών που θέλουν να διαθέσουν ακίνητα για κοινωνική κατοικία με χρήση κάποιων κινήτρων, δημιουργία help desk για τους πολίτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ως υπερχρεωμένα νοικοκυριά με απειλή πλειστηριασμού ή έξωσης, καταγραφή γης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή κοινωνικής κατοικίας, αλλά και για την δημιουργία κοινοχρήστων χώρων. Υποστήριξη από τον Δήμο για τη δημιουργία ενός πιλοτικού προγράμματος συνεταιριστικής κατοικίας, επέκταση των προγραμμάτων φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων, κατάργηση του airbnb ή δραστικός περιορισμός του ανάλογα με την περιοχή και τέλος θεσμοθέτηση συνελεύσεων γειτονιάς, οι οποίες σε μόνιμη βάση θα συζητούν και θα αναδεικνύουν τα προβλήματα και τις ανάγκες της περιοχής τους και θα προτείνουν λύσεις προς τον Δήμο. Με την ολοκλήρωση των προτάσεων όλα τα παρόντα άτομα ψήφισαν τις προτάσεις που πιστεύουν ότι πρέπει να μπουν σε προτεραιότητα και υπερψηφίστηκαν τα τρία πρώτα θέματα που αφορούν την καταγραφή των αναγκών και της προσφοράς.
Όλα τα παραπάνω δεν είναι πρωτότυπα και αποτελούν μαζί και με άλλα σημεία και εξειδικεύσεις προτάσεις των κινημάτων στέγης διαχρονικά, αλλά πολύ περισσότερο την τελευταία δεκαετία κατά την οποία το ζήτημα της στέγης στην Ελλάδα αλλά και στην Αθήνα ειδικότερα αναδεικνύεται σε κεντρικό θέμα που απασχολεί και επιβαρύνει δυσβάσταχτα τα νοικοκυριά. Με την πτώση της ιδιοκατοίκησης, την αύξηση της τουριστικοποίησης και της χρηματιστικοποίησης της στέγης και με την πλήρη απουσία κοινωνικών πολιτικών κατοικίας η Ελλάδα αναδεικνύεται πλέον σε μια από τις χώρες της Ευρώπης με τις δυσμενέστερες συνθήκες στέγασης.
Μέχρι σήμερα η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα και λόγω του ελλειμματικού θεσμικού και χρηματοδοτικού τοπίου, δεν έχει πάρει σοβαρές πρωτοβουλίες για το ζήτημα της στέγης. Ο δήμος Αθηναίων δηλώνει ότι αναγνωρίζει πως «η στέγη είναι δικαίωμα!» Για να υλοποιηθεί οτιδήποτε από τα παραπάνω δεν αρκεί να φτιαχτεί μια ομάδα δουλειάς ή να γίνουν δυο-τρεις εκδηλώσεις. Χρειάζεται συστηματική επικοινωνία με τους δημότες ώστε η συμμετοχική διακυβέρνηση να μην είναι απλώς επικοινωνιακό εργαλείο ή πολύ χειρότερα νομιμοποιητικό μέσον σε προβληματικές αποφάσεις (βλέπε παλαιότερα την προσχηματική διαβούλευση για την αγορά της Κυψέλης), αλλά τρόπος λειτουργίας της πόλης που θα συνοδεύεται από δέσμευση με αποφάσεις του Δημοτικού Συμβούλιου για άμεση προώθηση όσο περισσότερων πεδίων παρέμβασης που αφορούν το στεγαστικό και όχι μόνο.
