Macro

Το Ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου: Το σύνδρομο πρόσκρουσης του κ. Μητσοτάκη και άλλα νέα

18/05/2020 – Συγγνώμη αλλά δεν θα πάρουμε

Πριν μπω στο πανεπιστήμιο οι προσδοκίες μου ήταν να γίνω κριτικός εστιατορίων του Time Out – του εξαιρετικού λονδρέζικου περιοδικού,  αντίστοιχου με το «Αθηνόραμα». Καλά αμειβόμενη θέση, με έξοδα για δυο άτομα σε τρία εστιατόρια την εβδομάδα! Δυστυχώς δεν το κατάφερα.

Διαβάζω ότι ο κ. Σταϊκούρας θεωρεί καλή την απόφαση για το δανεισμό του ESM στο Eurogroup αλλά δυστυχώς δεν προτίθεται να το πάρει. Φαντάζομαι τον εαυτό μου να είχα γράψει θετική κριτική για ένα εστιατόριο και συγχρόνως να ξεκαθάριζα ότι δεν είχα καμία πρόθεση να το  επισκεφτώ ξανά.

21/05/2020 – Οι θεσμοί κάνουν τουμπεκί

Τα έχω πάρει με τους θεσμούς. Διαβάζοντας την έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, κολλάω στο σημείο όπου παρατηρεί πρόοδο σε σχέση με το πως η κυβέρνηση της ΝΔ προσεγγίζει το ζήτημα της τοποθέτησης ανθρώπων σε διάφορες θέσεις ευθύνης στον κρατικό μηχανισμό.

Όταν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, ένα από τα πεδία που είχαμε μόνιμες (και συχνά έντονες) τριβές, ήταν η αποπολιτικοποίηση του κράτους. Τι είναι και πως επιτυγχάνεται. Δεν ήταν λίγες οι φορές που η σύγκρουση αυτή είχε λάβει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις.

Θυμάμαι για παράδειγμα μια φορά που ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM, ήθελε να φέρει προς συζήτηση στο Eurogroup θέμα ότι παραβιάζουμε τη FAFA (δηλαδή τη δανειακή σύμβαση), γιατί θέλαμε στην επιτροπή επιλογής των Διοικητικών Συμβουλίων των ΔΕΚΟ να εκπροσωπείται και το Εποπτικό Συμβούλιο του Υπερταμείου και όχι μόνο το Διοικητικό του Συμβούλιο. Δεν το λες και κορυφαίο ζήτημα.

Τώρα που η ΝΔ κάνει απροκάλυπτες κομματικές τοποθετήσεις, όταν για παράδειγμα ο κομματάρχης της Πρέβεζας γίνεται διοικητής στο νοσοκομείο της Άρτας και ο κομματάρχης της Άρτας στο νοσοκομείο της Πρέβεζας, ο Κλάους μας δεν λέει τίποτα. Μάλλον η κομματικοποίηση του κράτους με την ΝΔ είναι μια θετική εξέλιξη για τους θεσμούς. Είναι φυσικά μια αρνητική εξέλιξη για την ελληνική κοινωνία. Βέβαια αυτό (κάτι θετικό για τους θεσμούς να είναι αρνητικό για την κοινωνία) συμβαίνει συχνά. Για αυτό είπα στον κ. Σταϊκούρα να τα χαίρεται τα «μπράβο» τους.

Εμείς θέλαμε να αντιμετωπίσουμε την πολιτικοποίηση με την έννοια της επιλογής σε θέσεις ευθύνης με βάση κομματικά και πελατειακά κριτήρια. Ταυτόχρονα θέλαμε να υπάρχει ένας ισχυρός σύνδεσμος μεταξύ κράτους και κρατικών και μη οργανισμών, που θα επέτρεπε τη διαβούλευση και τη χάραξη πολιτικών.

Η Νέα Δημοκρατία έχει δείξει ότι την ενδιαφέρει μόνο το κομματικό και πελατειακό κράτος. Έδωσε δείγματα γραφής από την πρώτη μέρα με τον νόμο για το επιτελικό κράτος που, μεταξύ άλλων, άλλαξε τον τρόπο επιλογής γενικών και ειδικών γραμματέων, αυξάνοντας ταυτόχρονα και τον αριθμό (και το κόστος) των συμβούλων της κυβέρνησης.

Συνεχίζει να το δείχνει με τις τοποθετήσεις που κάνει, και με την ετοιμότητά της να αλλάζει όποιον νόμο χρειάζεται για να μπορέσει να τοποθετήσει αρεστούς σε φορείς και ανεξάρτητες αρχές

22/05/2020 Garbage in – garbage out

«Ο κ. Τσακαλώτος, από όσα κατακλυσμιαία γίνονται στην παγκόσμια οικονομία, επιλέγει να αναλώνεται καθημερινά, αυτόκλητα, στη μεγάλης επιστημονικής σημασίας εξήγηση ταυτολογιών και πινάκων, όπως ο ίδιος γράφει. Μόλις κατανοήσει και είναι διαθέσιμος να μας εξηγήσει τα περί εξίσωσης πρώτου βαθμού, ίσως προσυπογράψουμε πρόταση υποψηφιότητας για το Nobel Οικονομικών».
– Απάντηση του κ. Σταϊκούρα σε μία δική μου ανάρτηση

Δεν υπάρχει λόγος να σχολιάσω την απάντηση του Υπουργού Οικονομικών στο σύνολο της κριτικής που ασκώ, ούτε επί της ουσίας ούτε επί του ύφους. Αλλά με ενδιαφέρει πολύ το συγκεκριμένο απόσπασμα γιατί αναδεικνύει μια παρανόηση όχι μόνο για τον ρόλο της αντιπολίτευσης αλλά και επί σημαντικών μεθοδολογικών ζητημάτων.

Ένα από τα πράγματα που μου έμαθαν οι δικοί μου δάσκαλοι των οικονομικών, είναι να εξετάζω με πολύ σοβαρό τρόπο πίνακες, δεδομένα, διαγράμματα κλπ. Η συμβουλή τους πάντα ήταν, πριν προχωρήσω σε πολύπλοκη ανάλυση ή οικονομετρική επεξεργασία, να αποκτήσω μια αίσθηση για το τι προκύπτει από απλή μελέτη των βασικών δεδομένων.

Και αυτό γιατί η φυσική ροπή των φοιτητών που θέλουν να εντυπωσιάσουν τους δασκάλους τους είναι να αποδείξουν την άρτια εξοικείωσή τους με όσο πιο καινοτόμες και προχωρημένες τεχνικές.

Και η εμπειρία μου έχει δείξει ότι και στην έρευνα και στην άσκηση οικονομικής πολιτικής, το τελευταίο, σε αντίθεση με το προηγούμενο, δεν αποτελεί, όπως λένε και οι αγαπημένοι μου θεσμοί, «βέλτιστη πρακτική». Με λίγα λόγια αν δεν αποκτήσεις την οικειότητα με τα απλά δεδομένα, τα επόμενα βήματα δεν μπορούν παρά να σε οδηγήσουν σε αδιέξοδους λαβύρινθους. Αλλιώς, όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι, garbage in – garbage out.

29/5/2020 Σύνδρομο πρόσκρουσης – Η διάγνωση

Στη Βουλή για τη συζήτηση δύο Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου του Υπουργείου Υγείας. Στην ομιλία μου σχολιάζω και την πρόσφατη συνέντευξη του κ. Μητσοτάκη που με βοηθάει να καταλήξω πως η αρχική μου διάγνωση, ότι μάλλον πάσχει από (ιδεολογικό) σύνδρομο πρόσκρουσης, επαληθεύτηκε.

Στη συνέντευξη αυτή τον ακούσαμε όλοι και όλες να λέει ότι ναι μεν το Δημόσιο Σύστημα Υγείας είναι σημαντικό, πρέπει να είναι στο επίκεντρο και πρέπει να είναι προσβάσιμο σε όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες (sic), αλλά αμέσως μετά θυμήθηκε τον παλιό του εαυτό και μας είπε ότι πρέπει να μπολιάζεται με ιδιωτική πρωτοβουλία. Στο παράδειγμά του το δημόσιο νοσοκομείο έχει το χώρο, το προσωπικό, έχει όλες τις ευθύνες, ενώ ο ιδιώτης φέρνει το μηχάνημα το τοποθετεί και εισπράττει ανά εξέταση. Και προσπαθεί να μας πείσει ότι αυτό το μοντέλο είναι επωφελές για το Δημόσιο.

Έτσι λοιπόν αρχίζουν να φαίνονται δύο πράγματα. Πρώτον ο κ. Μητσοτάκης ξεπερνάει σιγά σιγά το σύνδρομο πρόσκρουσης και την αγάπη του για το δημόσιο σύστημα υγείας και επανέρχεται στη φυσική του κατάσταση. Δεύτερον τα μαθήματα που πήρε η Νέα Δημοκρατία από την παρούσα κρίση μάλλον είναι μικρότερα από αυτά που προσπαθεί να μας πείσει.

Καθώς εξηγώ όλα αυτά, στα έδρανα είναι ο κ. Βορίδης ο οποίος κουνάει καταφατικά το κεφάλι του. Όπως οι εξαιρετικοί φυσιοθεραπευτές της Βουλής βοήθησαν εμένα να ξεπεράσω το σύνδρομο πρόσκρουσης στον ώμο (βλ. Ημερολόγιο 12), γίνεται εμφανές ότι ο κ. Βορίδης έκανε εξίσου καλή δουλειά βοηθώντας τον κ. Μητσοτάκη να ξεπεράσει γρήγορα το όποιο – εκ του αποτελέσματος πρόσκαιρο – κόλλημα σε σχέση με το ρόλο του Δημοσίου σε αυτή την κρίση και να επανέλθει στη σωστή γραμμή.

1/6/2020 – Το αδιέξοδο του δόγματος νόμος και τάξη

Τις τελευταίες μέρες παρακολουθούμε με αυξανόμενη ανησυχία τις μεγάλης έκτασης και έντασης συγκρούσεις που έχουν ξεσπάσει στις ΗΠΑ, με αφορμή την αναίτια και απροκάλυπτα σαδιστική δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από λευκό αστυνομικό.

Ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Τραμπ, που εκλέχθηκε στηριζόμενος σε μεγάλο βαθμό στην επίδειξη ισχύος, αντιμετωπίζει την κρίση αυτή σαν μια χρυσή ευκαιρία, τώρα που ζορίζεται δημοσκοπικά, να επιστρέψει στο αρχικό του το δόγμα νόμος και τάξη. Μάλιστα το είπε κατά λέξη με ένα Ευαγγέλιο στο χέρι την ίδια στιγμή που υπό τις εντολές του η αστυνομία διέλυε κάθε δίδαγμα του ιερού κειμένου.

Το βασικό αδιέξοδο που υπάρχει με τη στρατηγική νόμος και τάξη, είναι ότι αυτή η στρατηγική δουλεύει ως χύτρα, κρατάει την πίεση μέσα αλλά ανά πάσα στιγμή κινδυνεύει να εκραγεί. Σου επιτρέπει να κερδίζεις εκλογές και να φτιάχνεις το όνομά σου ως σκληρός, αλλά μακροπρόθεσμα δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα και η ιστορία έχει πάντα τον τρόπο να εκδικείται.

Τηρουμένων των αναλογίων, ας προσέχουν αυτοί που εμπνεύστηκαν από τη συμπεριφορά της κ. Νικολάου. Με τις απαράδεκτες παρεμβάσεις της, από τη θέση της ως Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής πολιτικής, στο θέμα της εκπαίδευσης του Β. Δημάκη, όπου το ψέμα περίσσευε, μπορεί να ενίσχυσε την πιθανότητα να εκλεγεί βουλευτής – αυτός ήταν εξάλλου ο μόνος στόχος της – αλλά το κόστος των απάνθρωπων πράξεων της θα το επωμιστεί ολόκληρη  η κοινωνία.

Ευκλείδης Τσακαλώτος

Πηγή: TVXS