Macro

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου: Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, Πουλ Τόμσεν και η Πελώνη του Τραμπ

► 31/3/2021 Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης Και Δημόσιος Χώρος.

Διαβάζω άρθρα και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ειρωνεύονται όσους ζητάμε λογοδοσία και κανόνες για το τι λογοκρίνει το Facebook και το πως διαχέεται η πληροφορία στη δημόσια σφαίρα.

Το επιχείρημα τους είναι ίδιο: «το Fb είναι ιδιωτική εταιρία και άρα τους κανόνες τους θέτει ο ιδιοκτήτης. Τι θέλετε εσείς και ανακατεύεστε;»

Όσοι συνομολογούν το παραπάνω βολικά ξεχνάνε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ΜΚΔ) αποτελούν μέρος του δημόσιου χώρου. Η σχετική βιβλιογραφία είναι τεράστια. Μάλιστα διαβάζω στο Forbes ότι αμερικάνικα δικαστήρια έχουν νομολογήσει ότι τα ΜΚΔ αποτελούν επί της ουσίας δημόσιο χώρο. Και μάλιστα από αυτό προκύπτει ότι ακόμα και το μπλοκάρισμα χρηστών από δημόσιες σελίδες πολιτικών είναι παράνομο καθώς είναι αντίθετο στην συνταγματικά – με την πρώτη τροπολογία στις ΗΠΑ – κατοχυρωμένη ελευθερία λόγου. Το ότι οι πλατφόρμες ανήκουν σε ιδιώτες δεν αναιρεί καθόλου τον δημόσιο χαρακτήρα του χώρου τους.

Εφόσον όμως τα ΜΚΔ αποτελούν δημόσιο χώρο, τότε αποτελούν και αντικείμενο ρύθμισης από το δημόσιο. Το ότι αποτελούν αντικείμενο ρύθμισης δεν είναι κάποια ριζοσπαστική θέση, είναι η θέση που έχει εκφράσει στο κογκρέσο των ΗΠΑ ο ιδρυτής  και ιδιοκτήτης του Fb Mark Zuckerberg: «Η θέση μου δεν είναι ότι δεν πρέπει να υπάρχει ρύθμιση. Πιστεύω ότι το πραγματικό ερώτημα, καθώς το διαδίκτυο γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό για τις ζωές των ανθρώπων, είναι ποιος είναι ο σωστός τρόπος ρύθμισης, και όχι αν είναι απαραίτητο να υπάρχει ρύθμιση»

Και ποιος είναι ο σωστός τρόπος ρύθμισης;  Η απάντηση προφανώς δεν μπορεί να είναι η αυτορρύθμιση, ακόμη και αν υπήρχε διαφάνεια σε αυτή (που δεν υπάρχει). Γιατί πέρα από ρατσιστικές ή ναζιστικές αναρτήσεις, που θα μπορούσε κάποιος να πει ότι όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να περιοριστούν, το τι αποτελεί προκαταλήψεις και το τι αποτελεί αξίες είναι ένα βαθιά πολιτικό ζήτημα. Οι αξίες του ενός μπορεί να φαντάζουν δεισιδαιμονίες σε κάποιον άλλον.

Από την άλλη, κάποιος θα έλεγε ότι η ρύθμιση έγκειται και εξαντλείται στο να μπορεί η πολιτεία να απαγορεύσει αναρτήσεις που σχετίζονται, για παράδειγμα, με παράνομες πράξεις. Διαφωνώ. Τα δικαιώματα ρύθμισης επί του δημοσίου χώρου υπερβαίνουν κατά πολύ αυτόν τον στενό ορισμό. Στον δημόσιο χώρο έχουμε συμφωνήσει ως κοινωνία ότι θα υπάρχει πολυφωνία, ελευθερία του λόγου, δικαιώματα. Και τον έλεγχο επ’ αυτού δεν μπορούμε να τα αφήσουμε σε μια ιδιωτική εταιρία ακόμη και αν η πλατφόρμα είναι ιδιωτική.

Συνοψίζοντας λοιπόν τα ερωτήματα είναι δύο: Μπορεί μια ιδιωτική εταιρία να βάζει μόνη της όρους σε ζητήματα που αφορούν την κοινωνία; Ακόμη και αν έχουμε συμφωνημένους κανόνες, ποιος ελέγχει την παραβίαση τους;

Η προφανής απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι όχι γιατί παράγονται εξωτερικότητες. Δεν θα επιτρέπαμε ποτέ σε μια εταιρία να μολύνει ένα χωράφι της αν αυτό οδηγούσε στο να μολυνθεί όλο το Αιγαίο (αν και για την ΝΔ δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι δεν θα το επέτρεπε αν κρίνουμε τους νόμους που έχει φέρει). Έτσι δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να μολύνει τη δημοκρατία μας επιλέγοντας ποιες απόψεις θα ακούγονται και ποιες όχι.

Για το δεύτερο ερώτημα η απάντηση είναι πιο δύσκολη. Χρειάζεται τουλάχιστον όμως ρυθμιστικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει και τους εγχώριους υπεργολάβους που αναλαμβάνουν την εφαρμογή των όρων κοινότητας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι οποίοι μπορεί και αυτοί να έχουν πολιτικές και οικονομικές εξαρτήσεις.

Αλλιώς βρισκόμαστε μπροστά σε έναν πολύ μεγάλο κίνδυνο. Και όσοι κάνουν ότι δεν το βλέπουν παίζουν – εν γνώση τους ή όχι – πολύ επικίνδυνο παιχνίδι.

► 28/03/2021 Refugee lives matter

Σκέφτομαι έναν σκηνοθέτη σαν τον Φατίχ Ακίν να διαβάζει στην εφημερίδα για την αυτοκτονία ενός πρόσφυγα. Και τον φαντάζομαι να φτιάχνει στο μυαλό του τον σκελετό για μια ταινία για αυτόν τον άνθρωπο. Να μας περιγράφει την οικογένεια του, τους φίλους του, το ταξίδι του, τα άγχη του, τα όνειρα του. Νομίζω μόνο η τέχνη μπορεί να αποδώσει πλήρως την τραγωδία του θανάτου. Γιατί ο Ιμπραήμ, ο 24χρονος πρόσφυγας που αυτοκτόνησε στην Κόρινθο όταν, μετά από 16 μήνες στο κέντρο κράτησης προσφύγων, αντί να απελευθερωθεί του ανακοινώθηκε η παράταση της κράτησής του δεν ήταν «ακόμη ένας». Είχε όνομα, φίλους, οικογένεια, όνειρα.

Η Νέα Δημοκρατία φαίνεται ότι εφαρμόζει το δόγμα της αποτροπής μέσω της δημιουργίας ανυπόφορων συνθηκών στους πρόσφυγες και μετανάστες που έρχονται στην Ελλάδα. Όμως αυτό κοστίζει ανθρώπινες ζωές και η Νέα Δημοκρατία προσπαθεί μάλλον να μας πείσει ότι αυτή είναι η κανονικότητα. Αυτή τη κανονικότητα όμως δεν θα τη συνηθίσουμε ποτέ. Γιατί το άλλο μισό της βαρβαρότητας είναι να την ανέχεσαι.

► 4/4/21 Ο έντιμος και αυτοκριτικός Πουλ Τόμσεν

Ο Πουλ Τόμσεν δίνει συνέντευξη στα Νέα. Ανησυχεί για το μέλλον της ευρωζώνης, για τον κατακερματισμό της ΕΕ (αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών) και την έλλειψη μηχανισμών αντιμετώπισης του, για τη στασιμότητα στην πορεία μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας. Για το χρέος υποστηρίζει ότι η Ελλάδα, αλλά όχι μόνο, θα χρειαστεί πάλι αναδιάρθρωση.

Η θέση του Τόμσεν δεν έχει αλλάξει: μεταρρυθμίσεις (εννοείται νεοφιλελεύθερες) και πιο τολμηρή αντιμετώπιση του χρέους. Μάλιστα λέει ότι με τη στερνή του γνώση θα είχε προσπαθήσει περισσότερο να είχε υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους ήδη από το 2010. Μόνο που ξέρουμε από διαρροές στο Wall Street Journal ότι κατά την έγκριση του πρώτου μνημονίου αυτή η ανάγκη είχε συζητηθεί ευρέως από τότε, με πολλές χώρες που συμμετείχαν στο συμβούλιο του ΔΝΤ να υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα «διάσωσης» της Ελλάδας ήταν περισσότερο στοχευμένο στη διάσωση των τραπεζών των βόρειων χωρών που διακρατούσαν ομόλογα του ελληνικού κράτους και που κινδύνευαν άμεσα από μια άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας.

Ο Τόμσεν αποδεικνύει μια πολύ περιορισμένη αυτογνωσία. Θεωρεί ότι εντίμως πίεζε την Ελλάδα για περισσότερες μεταρρυθμίσεις και τους Ευρωπαίους για περισσότερη αναδιάρθρωση του χρέους. Αλλά ποτέ η πίεση του δεν ήταν συμμετρική. Στο τρίτο μνημόνιο εκμεταλλεύτηκε τη θέση, ιδιαίτερα της Γερμανίας και της Ολλανδίας, ότι «χωρίς τη συμμετοχή του Δ.Ν.Τ δεν υπάρχει ελληνικό πρόγραμμα». Έτσι μπόρεσε το Δ.Ν.Τ να επιβάλει τα μέτρα-αντίμετρα στη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2017, που τόσο μας κόστισαν πολιτικά, παρόλο που τελικά εφαρμόστηκαν μόνο τα αντίμετρα και όχι τα μέτρα καθώς καταφέραμε να αποφύγουμε μια παραπέρα μείωση των συντάξεων το Γενάρη του 2018 και ψηφίσαμε την μη μείωση του αφορολογήτου. Στην ουσία όμως με τη θέση των Γερμανών και των Ολλανδών, ο Τόμσεν είχε λευκή επιταγή να επιβάλει επιπλέον μέτρα που δεν ήταν στον «συμβιβασμό» του τρίτου μνημονίου. Και ο Τόμσεν δεν είναι άνθρωπος να αφήσει μια τέτοια ευκαιρία να πάει χαμένη.

Και να ήταν μόνο αυτό. Για να δικαιολογήσει την επιπλέον μείωση των συντάξεων, και του αφορολόγητου, η ομάδα του έκανε συνεχώς ασκήσεις «backward engineering». Για αυτό ακόμα και στις αρχές του 2018 τα νούμερα του Δ.Ν.Τ – σε τεράστια απόκλιση από τα δικά μας αλλά και των ευρωπαϊκών θεσμών – έδειχναν ότι δε θα φτάναμε στο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος του προγράμματος, ενώ το είχαμε φτάσει δυο χρόνια νωρίτερα!* Με λίγα λόγια εγώ ως Πουλ Τόμσεν: θέλω επιπλέον 1% του ΑΕΠ μείωση των συντάξεων, και αντίστοιχο κέρδος από το αφορολόγητο, όποτε αντί να λέω ότι θα φτάσετε στο στόχο, ισχυρίζομαι ότι θα υπάρχει απόκλιση 2% από το στόχο. Απλά μαθηματικά. Όμως είναι ένα πράγμα να είσαι νεοφιλελεύθερος, και κάτι τελείως διαφορετικό να κανείς μασάζ στα στοιχεία μέχρι να είναι συμβατά με τις πολιτικές σου προτάσεις.

Έντιμο δε το λες. Η αυτοκριτική του Δ.Ν.Τ, και του ίδιου κ. Τόμσεν, έχει πολύ δρόμο αν είναι να προσεγγίσει την αλήθεια για το ρόλο τους στα ελληνικά προγράμματα.

*Παρεμπιπτόντως αυτή η τακτική οδηγούσε και σε πίεση για άλλα μέτρα που συνέβαλαν στη ύπαρξη υπερπλεονασμάτων. Άλλο αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

► 11/04/2021 Ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Τα Παραπολιτικά προχώρησαν στην αποκάλυψη ότι η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» δημιουργήθηκε στο γραφείο το Κ. Μητσοτάκη με στόχο να αποτελεί το «ευαγγέλιο» του τελευταίου.

Πέφτω από τα σύννεφα!

► 8/11/2021 Gaslighting*

Διαβάζω στο άρθρο 9 της σύμβασης δωρεάς που κατέθεσε η κ. Μενδώνη στη βουλή και φέρει την υπογραφή της ότι:

«Το Δημόσιο συμφωνεί ότι στην αρχή και την απόληξη της πλατφόρμας του Ανελκυστήρα Πλαγιάς και στην είσοδο των Προπυλαίων της Ακρόπολης δίπλα από την σχετική επιγραφή που αφορά την χορηγία της Ε.Ε και του Ινστιτούτου Θερβάντες, θα μπει ειδική μαρμάρινη επιγραφή διαστάσεων ίσων προς τις δύο προαναφερόμενες (άλλως τουλάχιστον 70×40 εκ.) που θα αναφέρει:

Ο Ανελκυστήρας Πλαγιάς και ο Φωτισμός της Ακροπόλεως πραγματοποιήθηκαν με αποκλειστική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση επί υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη (Ιούνιος 2020)»

Διαβάζω μετά την διάψευση της Υπουργού όπου κάνει λόγο για fake news και δολοφονία χαρακτήρα.

Δεν ξέρω αν με ενοχλεί περισσότερο η απερίγραπτη ματαιοδοξία της Υπουργού ή το επιχειρούμενο συλλογικό gaslighting από την κυβέρνηση.

*Ψυχολογική χειραγώγηση ατόμου ή ομάδας με σκοπό τα θύματα να αμφιβάλουν για την πραγματικότητα, για τα λογικά τους.  Όποιος δεν θέλει έναν στενό ορισμό του gaslighting τον παραπέμπω στην ταινία του Netflix “Death to 2020” και στον εξαιρετικό ρόλο της Λίζα Κούντροου (η Φοίβη από τα Φιλαράκια) όπου ενσαρκώνει εξαιρετικά την Αριστοτελία Πελώνη του Τράμπ.

Ευκλείδης Τσακαλώτος

Πηγή: TVXS