Macro

Το ημερολόγιο του Ευκλείδη Τσακαλώτου: Η αριστερά ως κουαρτέτο εγχόρδων

► 16/6/2021 Εργασιακά δικαιώματα: ατομικά και συλλογικά

Συζήτηση στη Βουλή για το εργασιακό νομοσχέδιο του Κωστή Χατζηδάκη που είναι εκτός τόπου και χρόνου. Εκτός χρόνου γιατί είναι σαν να μην έχει καταλάβει τις αλλαγές και ανάγκες που προκύπτουν μετά από την αρχή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι ανισότητες, να πάμε σε ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο. Εκτός τόπου, γιατί το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν παίρνει υπόψη την ελληνική αγορά εργασίας (ήδη από τις πιο απορρυθμισμένες), το βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην παραγωγική δομή της χώρας, το συγκεκριμένο εργατικό δυναμικό, αδύναμο κοινωνικό κράτος.

Δεν μπορώ να πω ότι οι βουλευτές της συμπολίτευσης υποστήριξαν στην ολομέλεια το νομοσχέδιο του υπουργού τους με φανατισμό και αυταπάρνηση. Αντί να υποστηρίξουν τον κορμό του νομοσχεδίου (κατάργηση του οκτάωρου, νέα εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση κλπ) θέλησαν να στρέψουν την προσοχή στις διατάξεις αυτές, κατά πλειοψηφία ευρωπαϊκής προέλευσης, που δίνουν κάποια δικαιώματα στους χώρους εργασίας.

Η ΝΔ δεν έχει άλλωστε πρόβλημα να δώσει κάποια δικαιώματα σε ατομικό επίπεδο. Αυτό που τους αφορά είναι να  κάνουν και ρυθμίσεις και απορρύθμιση στα συλλογικά δικαιώματα  ώστε να μην μπορούν συνδικάτα και κινήματα να ανατρέψουν τα αποτελέσματα της αγοράς – η νεοφιλελεύθερη οικονομία κυριαρχεί, η πολιτική οφείλει να ασχοληθεί με άλλα πράγματα. Οι ιδιωτικοποιήσεις ή οι απορρυθμίσεις είναι απλώς εργαλεία που εξυπηρετούν το βασικό στόχο.

Και όταν δε βγαίνει σε όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας, υπάρχει και ο αυταρχισμός, είτε εκ των προτέρων είτε εκ των υστέρων. Όλο και περισσότερο προληπτικά.

► 18/6/2021 Κόκκινη κάρτα στο σεξισμό

Τα τελευταία χρόνια έχουμε άνθιση παγκοσμίως, αλλά και στην χώρα μας, του γυναικείου αθλητισμού σε ομαδικά παιχνίδια. Εγώ για παράδειγμα παρακολουθώ από τις σελίδες του  Guardian την πρόοδο της Εθνικής Αγγλίας γυναικών στο cricket. Στην Ελλάδα η Βασιλεία Γκουζίνη έγινε πρόσφατα η πρώτη γυναίκα στην οποία ανατέθηκε η θέση πρώτης προπονήτριας σε ανδρική ομάδα μπάσκετ εθνικής κατηγορίας και συγκεκριμένα της Δάφνης. Παγκοσμίως εκατομμύρια κορίτσια ασχολούνται σοβαρά με ομαδικά αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν κυρίως ανδρικά.

Η τάση αυτή μπαίνει όλο και περισσότερο και στο ρεπορτάζ των εφημερίδων και των ραδιοφώνων. Εξαιρετική εκπομπή, και από αυτή την άποψη, είναι της Αλέκας Ζουμή τα απογεύματα στο Κόκκινο, 105,5.

Υπάρχει όμως και ένας άλλος κόσμος που δεν θέλει να καταλάβει, που ο σεξισμός είναι δεύτερη φύση του, που θεωρεί ότι όλα αυτά είναι πλάκα. Η εκπομπή του Antenna, στο πλαίσιο κάλυψης του euro 2021, που βάζει γυναίκες να σουτάρουν πέναλτι με το χοντροκομμένο subtext ότι «κοιτά να δεις πόσο αστείο είναι το θέαμα όταν οι γυναίκες προσπαθούν να παίξουν ποδόσφαιρο», με κοντινά πλάνα βεβαίως-βεβαίως, με ξεπερνάει πραγματικά. Υπήρχαν υγειείς αντιδράσεις, από γυναικεία σωματεία μέχρι τον ΑΣ ΠΑΟΚ (που με χαροποίησε ιδιαιτέρως).

Δεν υπήρχε ούτε ένα στέλεχος της εταιρείας το σταματήσει αυτό; Έστω για να τους προφυλάξει στην εποχή του #metoo, των συνεχόμενων αποκαλύψεων για το πως αντιμετωπίζονται οι γυναίκες; Ούτε ένα;

► 19/6/2021 Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ενσωματώσημοι

Στις δεκαετίες του εβδομήντα και ογδόντα οι Pink Floyd ήταν από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα. Όποτε με μεγάλη χαρά παρακολουθώ την επίθεση του Roger Walters στον Mark Zuckerberg σε μια εκδήλωση για τον Assange.  Ο Zuckerberg του είχε ζητήσει την άδεια, με μεγάλη αμοιβή εννοείται, για να χρησιμοποιήσει το another brick in the wall για να προωθηθεί το Instagram.

Και πήρε μια όχι και τόσο ευγενική απάντηση δημοσίως. Εκτός όμως από τα γαλλικά του, σημασία έχει το επιχείρημα του Walters: τόσο τα ΜΜΕ όσο οι μεγάλες εταιρίες των σόσιαλ μίντια θεωρούν προνόμιο τους να διεισδύουν σε όλους τους χώρους για το όφελος των εταιριών τους, να μετατρέπουν την οικονομική τους ισχύ σε πολιτική, να ενσωματώνουν όλες τις φωνές αντίστασης σε λάιφ σταιλ.

Για πολλές γενιές το another brick in the wall αποτέλεσε στάση ζωής.  Είναι σημάδι ελπίδας ότι υπάρχουν ακόμα πολλοί και πολλές που δεν θα δεχτούν να αποτελέσουν μόνο ένα τούβλο στο τείχος των ισχυρών.

► 4/7/21 Η αριστερά ως κουαρτέτο εγχόρδων

Τελευταία μέρα της προγραμματικής συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Δεν ήταν εύκολο εγχείρημα σε καιρούς πανδημίας. Παρόλα τα προβλήματα, και ιδιαίτερα το γεγονός ότι η διαδικτυακή διαδικασία περιόρισε αρκετά διαδραστικές παρεμβάσεις, ιδιαίτερα στην τελευταία μέρα, βγήκαν καλά  κείμενα, και όσον αφορά στο προγραμματικό και στην πολιτική απόφαση. Επιπλέον, παρακολούθησα  αρκετές ομιλίες με ουσία. Ωστόσο, η συλλογικότητα, και στην λήψη αποφάσεων και στην δράση, δεν είναι εύκολη υπόθεση, και χρειάζεται μια συνεχής προσπάθεια.

Τελειώνω με ένα απόσπασμα από το ημερολόγιο του αγαπημένου μου Άγγλου συγγραφέα θεατρικών έργων, τον Alan Bennett:

“Σε μια ηχογράφηση στο BBC για να βγουν μουσικά κομμάτια για μια ταινία μικρού μήκους που έχω γράψει για τον Προυστ, το 102 Boulevard Haussmann. Το Κουαρτέτο του Delme παίζει αποσπάσματα από το Κουαρτέτο Εγχόρδων του Cesar Frank και το Κουαρτέτο Πιάνου του Faure, και τα δύο πιθανές εκδοχές για τη μυθιστορηματική σονάτα του Vinteuil στο A la Recherche. (Αναζητώντας το χαμένο χρόνο). Αυτό που εντυπωσιάζει στους μουσικούς είναι η πλήρης απουσία έπαρσης. Παίζουν ένα απόσπασμα, το ξανακούνε, μετά δίνουν σημειώσεις ο ένας στον άλλο, και δοκιμάζουν εκ νέου. Ο Τζορτζ Φέντον, ο οποίος συντονίζει τη μουσική, επίσης συμβάλλει, αλλά αυτός είναι μουσικός. Ο David H., ο σκηνοθέτης, συμβάλλει, αλλά δεν είναι μουσικός, απλά ξέρει τι ατμόσφαιρα θέλει σε διάφορα σημεία της ταινίας. Στο τέλος ακόμα και εγώ συμβάλλω μόνο και μόνο επειδή ξέρω τι μου αρέσει. Και οι μουσικοί γνέφουν και ακούν, δοκιμάζουν μερικά μέτρα εδώ και εκεί, στη συνέχεια συγκεντρώνονται και το πάνε πάλι από την αρχή. Τώρα, κανείς δεν θα μπορούσε ποτέ να το κάνει αυτό με τους ηθοποιούς. Κανένας ηθοποιός δεν θα ανεχόταν έναν συνάδελφο ερμηνευτή που τόλμησε να σχολιάσει τι έκανε – σχόλια αυτού του είδους μπορούν να προέρθουν αποκλειστικά από τον σκηνοθέτη, και ακόμα και τότε πρέπει να είναι προσεκτικά διατυπωμένα και διανθισμένα με πολλή αγάπη και εκτίμηση. Ενώ αυτοί οι μουσικοί, όλοι τους πρώτης κατηγορίας, ακούν με χαρά τις απόψεις οποιουδήποτε, αν αυτό βελτιώνει το όλο έργο”. (Γράφοντας Σπίτι, 17/6/90, σ. 189).

Μακάρι στο μέλλον η Αριστερά, εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ, να μπορέσει όλο και περισσότερο να λειτουργεί ως το κουαρτέτο του Bennett. Αυτό, εξ’ άλλου, ήταν και το αρχικό πρόταγμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Ευκλείδης Τσακαλώτος

Πηγή: TVXS