22/2/2020
Στο γήπεδο Τάε Κβο Ντο για την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα. Για ορντέρβ, πριν την πολύ καλή ομιλία του Αλέξη, έχουμε επτά μικρά βιντεάκια για τα καμώματα της κυβέρνησης τους πρώτες μήνες της θητείας της. Καυστικά, καλογυρισμένα – εξαιρετική η Άννα Ελεφάντη – και με χιούμορ. Ωστόσο με πιάνει η ίδια ανησυχία που έχω εκφράσει ξανά σε αυτό το ημερολόγιο. Είναι σωστό να βγάζουμε στη φόρα, το πόσο η κυβέρνηση έχει αναιρέσει τις προεκλογικές υποσχέσεις της ως προς τα μεσαία στρώματα και ότι δύσκολα αυτό θα βελτιωθεί στην επόμενη περίοδο.
Από την άλλη είναι σημαντικό να μην υποτιμούμε το βάθος των δεσμών που ο συντηρητικός χώρος προσπαθεί χρόνια να στήσει με τα μεσαία στρώματα. Δεσμούς που χτίζονται πάνω στην υπόσχεση για ατομική ανέλιξη των «καλύτερων» αποσιωπώντας ότι τα μεσαία στρώματα χρειάζονται εξίσου το δίχτυ ασφαλείας του κοινωνικού κράτους. Χρειάζεται πολύ πολιτική και ιδεολογική δουλειά και πρέπει να δουν το πρόσωπο τους στον προγραμματικό μας λόγο, αν είναι να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα.
24/2/2020
Μου έρχεται το νέο τεύχος του New Left Review, ένα περιοδικό που είμαι συνδρομητής για πάνω από τριάντα χρόνια. Το πιάνω στα χέρια μου αμέσως, με τον ίδιο ενθουσιασμό που είχα με το πρώτο τεύχος που μου είχε έρθει. Πηγαίνω κατευθείαν στο άρθρο του Hardt and Negri. Μετά από είκοσι χρόνια βλέπουν με νέο μάτι το βιβλίο τους Αυτοκρατορία, που επηρεάστηκε και επηρέασε, πολύ το κίνημα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.
Διαβάζω με προσοχή την άποψη τους, ότι από την πρωτοπόρα ταξική αντιπαράθεση περάσαμε σε μια διάσπαση με πολλαπλά κινήματα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και τώρα διαφαίνεται και χρειάζεται να ενισχυθεί μια νέα ταξικότητα – αλλά μια που να εμπεριέχει όλα τα κινήματα: εργατικό, αντιρατσιστικό, φεμινιστικό, LGBT κλπ. Θέλει πολλή συζήτηση.
Κρατάω όμως μια ενδιαφέρουσα διάκριση για την έννοια της αλληλεγγύης – ανάμεσα στην εξωτερική και στην εσωτερική αλληλεγγύη. Το εργατικό κίνημα, για παράδειγμα, μπορεί να εκφράσει την αλληλεγγύη του στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν την ανδρική βία ή στους πρόσφυγες, αλλά αν μείνουν σε αυτό έχουμε να κάνουμε με εξωτερική αλληλεγγύη. Η εσωτερική αλληλεγγύη απαιτεί μια επανεξέταση, μια ενσωμάτωση των αγωνιών και προτεραιοτήτων άλλων κινημάτων στη δική σου ιστορία, στη δική σου αφήγηση.
Σκέφτομαι την αλληλεγγύη στην Ελλάδα την εποχή των μνημονίων. Δεν υποτιμώ το μέγεθος της εξωτερικής αλληλεγγύης. Από την άλλη, δεν υπήρχαν κινήματα, πόσο μάλλον αριστερά κόμματα, που να ενσωμάτωσαν την ελληνική περίπτωση στο δικό τους αφήγημα για τη μάχη ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό, για μια άλλη Ευρώπη με άλλη αντιμετώπιση των λαών, που αναλογιστήκαν το πρόβλημα των συσχετισμών δυνάμεων και πως αντιμετωπίζονται. Συγχρόνως σκέφτομαι το δικό μας κόμμα ενώπιον του συνεδρίου. Έχουμε νομίζω παράδοση, για να πάρω τα ίδια παραδείγματα με τα παραπάνω, αλληλεγγύης στο φεμινιστικό κίνημα ή στους πρόσφυγες. Αλλά ούτε εμείς έχουμε ενσωματώσει τις δικές τους ανησυχίες, προβληματισμούς, προτεραιότητες στο δικό μας αφήγημα. Δεν βλέπουμε, δηλαδή, τη δίκη τους ιστορία ως μέρος της δικής μας, την συνύπαρξη πολλές φορές των ιδιοτήτων των εργαζόμενων, των γυναικών, των προσφύγων. Και αυτό θέλει σκέψη αλλά νομίζω ότι, η ιδέα της εσωτερικής αλληλεγγύης αξίζει να δουλευτεί.
27/2/2020
Μετά από τρεις μέρες συζήτησης στην ολομέλεια ψηφίζεται το ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Την ίδια ματαιότητα σε σχέση με την κοινοβουλευτική διαδικασία που έχω αναφέρει και άλλες φορές. Οι υπουργοί και βουλευτές της συμπολίτευσης δεν αισθάνονται καμία υποχρέωση να εμπλακούν με τα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης.
Συγχρόνως καμία υποχρέωση δεν επέδειξαν οι αρμόδιοι υπουργοί, να έρθουν στη Βουλή να δικαιολογήσουν τις αγριότητες στη Λέσβο που κορυφώθηκαν χθες και σήμερα. Το επιτελικό κράτος σε όλο το μεγαλείο του, και μια αστυνομία που φαίνεται να οδηγείται, όπως στις παλιές καλές εποχές, από κάποιο παρακράτος. Τα επιχειρήματα περισσεύουν όταν ο κ. Γεραπετρίτης εξηγεί ότι τα ΜΑΤ, αφού γέμισαν το νησί με δακρυγόνα, και στόλισαν τους ντόπιους με βρισιές (τουρκόσποροι, γκασμάδες κλπ), δεν αποσύρθηκαν αλλά απλώς αποχώρησαν μετά την επιτυχημένη ολοκλήρωση του έργου τους! Τα ενστικτώδη γέλια σε όλη την αίθουσα ήταν νομίζω, η μόνη απάντηση που χρειαζόταν.
Προς το τέλος της συζήτησης, γίνεται μια εντυπωσιακή κόντρα ανάμεσα στον Νίκο Καραθανασόπουλο και τον Γιάννη Βρούτση. Ενώ μιλούσε ο βουλευτής του ΚΚΕ, ο υπουργός εργασίας, από τα κυβερνητικά έδρανα πόζαρε για φωτογραφίες – η ιδέα ότι ο συγκεκριμένος υπουργός θα μπορούσε να πράξει ποτέ «είτε από άποψη είτε από κάποια αρχή, είναι μια ιδέα αρκετή για να προκαλέσει γέλιο»*. Βλέπει το άθλιο θέαμα ο Νίκος, διαμαρτύρεται για την απρέπεια και κατεβαίνει από το βήμα χωρίς να ολοκληρώσει την ομιλία του και μαζί με τους βουλευτές του ΚΚΕ, αποχωρεί από την αίθουσα.
Μπράβο στον Νίκο και στους βουλευτές του ΚΚΕ για τα αντανακλαστικά τους για αυτή την τόσο μεγάλη απαξίωση της βουλής!
* φράση του Λόρδου Knollys, προσωπικός γραμματέας του βασιλιά Εντουάρντο του Έβδομου, για τον Τσώρτσιλ – η παρομοίωση δεν είναι τυχαία, μια και σε όλη τη διαδικασία ο υπουργός παρουσίαζε το νομοσχέδιο του ως τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της ελληνικής ιστορίας – ο Θεός να την κάνει – με τσωρτσιλική μετριοπάθεια.
28/2/2020
Με τον πρωινό καφέ, διαβάζω ότι χθες ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τις απαράδεκτες δηλώσεις του κ. Πέτσα ότι τα κλειστά κέντρα είναι ακόμα πιο αναγκαία από παλιά, λόγω του κορονοϊού. Όπως έγραψε ο Γιάννης Αλμπάνης «…η σύνδεση του “ξένου” με την “επιδημία” παραπέμπει στις πιο σκοτεινές σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας». Βάζω, πριν φύγω από το σπίτι, στη διαπασών, ένα από τα καλύτερα τραγούδια των Clash, το White Man, που συμπεριλαμβάνει τις ακόλουθους στίχους:
If Adolf Hitler flew in today
They’d send a limousine anyway
Στη συνέχεια βρίσκομαι στην εκδήλωση που οργάνωσε ο ευρωβουλευτής μας Κώστας Αρβανίτης στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Αθηναίων, με τίτλο «Αγνοούμενοι, αναζητούμενοι, ή αζήτητοι;».
Μετά την εκδήλωση, αρχίζω να αναπνέω ξανά σαν άνθρωπος.
2/3/2020
Καθαρά Δευτέρα με την οικογένεια. Μαγειρεύουμε κρασάτες σουπιές με το μελάνι τους, λινγκουίνι με κυδώνια, γίγαντες με σπανάκι κλπ. Θυμάμαι ότι τη δεκαετία του εβδομήντα στο Λονδίνο, κάθε Καθαρά Δευτέρα, η μητέρα μου έκανε τραπέζι σε μεγάλη παρέα Ελλήνων με πλούσια πιάτα, και νόστιμα και νηστίσιμα. Ενώ τα τιμούσα δεόντως, είχα και κάποιες τύψεις, αφού με είχε επηρεάσει η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μιας διαμαρτυρόμενης χώρας. Πρώτη μέρα της Σαρακοστής, πως είναι δυνατόν, σκεφτόμουν, να τρώμε όλοι του σκασμού, που έγκειται η θυσία που υποτίθεται εμπεριέχει η έννοια της νηστείας;
Βέβαια στην Ορθοδοξία υπάρχει και η έννοια της κρίσης κατ’ οικονομία, όπου εφαρμόζονται οι κανόνες αλλά χωρίς την αυστηρότητα των Διαμαρτυρόμενων. Είναι από τα καλά της Ορθοδοξίας, μαζί με το γεγονός ότι, το προπατορικό αμάρτημα δεν παίζει τόσο ρόλο όπως στη σκέψη του Άγιου Αυγουστίνου και γενικά στις εκκλησίες της Δύσης.
Μετά από τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, τις εικόνες στη Θερμή και τις απαράδεκτες παρεμβάσεις της κυβέρνησης και της αστυνομίας σε σχέση με το προσφυγικό, σκέφτομαι ότι η κρίση μας θα έπρεπε να έχει λιγότερη Ορθόδοξη επιείκεια και περισσότερο από την αυστηρότητα των Διαμαρτυρόμενων (Προτεσταντών). Στη συγκεκριμένη συγκυρία, θα είχε χρησιμότητα το αίσθημα μιας κάποιας ενοχής, η συνειδητοποίηση του λάθους για το οποίο φταίμε όλοι, στάση ζωής που είναι συνυφασμένη με το δόγμα των Προτεσταντών και έχει τη ρίζα της στο προπατορικό αμάρτημα. Το προπατορικό αμάρτημα της ΝΔ είναι ότι έπαιξε σφόδρα με την ξενοφοβία και το ρατσισμό και σε σχέση με τις Πρέσπες και σε σχέση με το προσφυγικό. Και αυτό θα πρέπει να το πληρώσει η ίδια αλλά φοβάμαι ότι, αν δεν αντιδράσουμε, θα το πληρώσουμε όλοι μας.
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Πηγή: TVXS
