5/4/2020 -Συνέπεια στο λάθος. Η χώρα μας έχει μπει στη δίνη του κορονοϊού και τόσο οι ξένοι όσο και οι εγχώριοι αναλυτές αναγνωρίζουν τη σημασία της ύπαρξης του ταμειακού μαξιλαριού για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και το μετριασμό της επερχόμενης οικονομικής ύφεσης. Σιγά-σιγά σχεδόν όλοι όσοι επέκριναν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για το χτίσιμο ταμειακού μαξιλαριού, ακόμα και η κυβέρνηση της ΝΔ, αντιλαμβάνονται τις δυνατότητες που προσφέρει, το πλεονέκτημα και τη σχετική ανεξαρτησία που προσδίδει στη χώρα. Μέχρι και ο κ. Στουρνάρας, που επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, είχε ταχθεί ανοιχτά κατά του μαξιλαριού και υπέρ της πιστοληπτικής γραμμής, τάσσεται πλέον κατά της δεύτερης και υπέρ των ευρωομολόγων.
Κι όμως, μέσα σε όλη αυτή την αναθεώρηση απόψεων και θέσεων, υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι, που παραμένουν σταθεροί στις αξίες τους: Ο κ. Προκοπάκης, σύμβουλος επιχειρήσεων και πρώην καθηγητής στο Columbia, με άρθρο του στην Καθημερινή επιμένει: «Η υποκατάσταση του μαξιλαριού από συμβατικές δεσμεύσεις κάθε άλλο παρά περιορίζει την εθνική κυριαρχία»…… «Γιατί οι πιστοληπτικές γραμμές συνοδευόμενες από συμβατικές δεσμεύσεις όχι μόνο δεν περιορίζουν την εθνική κυριαρχία αλλά δίνουν τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να ασκήσει εθνικές πολιτικές τόσο στη διαχείριση της τρέχουσας κρίσης όσο και στη σχέση με τους δανειστές.»
Οφείλω πάντως να του αναγνωρίσω ότι, σαν γνήσιος νεοφιλελεύθερος παραμένει συνεπής στις θέσεις του, έστω και αν αυτές αναιρούνται από την ίδια την πραγματικότητα! Από την άλλη, όπως είχε πει και ο Ουίνστων Τσόρτσιλ, δεν τιμάει κανέναν να είναι συνεπείς στο λάθος του.
6/4/2020 -Ζήτημα Δημοκρατίας
Έχει ξεκινήσει τις τελευταίες μέρες μια συζήτηση για το έλλειμα πλουραλισμού και αντικειμενικότητας στην ενημέρωση. Το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα έντονο στην τηλεόραση όπου υπάρχει η τάση για μεροληπτική παρουσίαση των θέσεων των διαφόρων πολιτικών και κοινωνικών ομάδων ή – ακόμα χειρότερα – η θέση κάποιων ομάδων να μην παρουσιάζεται καθόλου. Και αυτό είναι μέγιστο θέμα δημοκρατίας.
Σε αυτή την πραγματικότητα η ΕΡΤ δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά αρκετές φορές μάλλον το χειρότερο δείγμα. Βλέποντας κανείς για παράδειγμα το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της δημόσιας τηλεόρασης, θα δει ότι ένα τυπικό δελτίο ειδήσεων είτε δεν θα ασχολείται καθόλου με την πολιτική επικαιρότητα, είτε όταν ασχολείται θα παρουσιάζει κυρίως τις κυβερνητικές θέσεις, με τις θέσεις τις αντιπολίτευσης να έχουν τον ρόλο μιας υποσημείωσης. Αντίστοιχη είναι και η εικόνα όταν πρόκειται για τοποθετήσεις κοινωνικών ομάδων, που είναι επικριτικές στο κυβερνητικό έργο. Ενδεικτική η σημερινή μέρα, όπου και παρουσιάστηκαν οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και την ανάσχεση της οικονομικής ύφεσης.
Το Δελτίο της ΕΡΤ σήμερα ήταν βγαλμένο από της χειρότερες παραδόσεις της δημοσιογραφίας, δεν είχε καμία αίσθηση αντικειμενικότητας. Ολόκληρη τη συνέντευξη τύπου και το πλήρες πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η ΕΡΤ κατάφερε να το συμπυκνώσει σε λιγότερο από δύο λεπτά. Όσο καλοπροαίρετος να είναι κανείς και να έχει εμπιστοσύνη στην ικανότητα των δημοσιογράφων να συμπυκνώνουν αντικειμενικά και αμερόληπτα τόσες πληροφορίες, ένα είναι σίγουρο. Δύο λεπτά δεν επαρκούν για ενημέρωση της κοινής γνώμης, για ανάπτυξη των επιχειρημάτων και σε τελική ανάλυση – που είναι και το πιο σημαντικό – στη δημιουργία εκείνων των προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν την εκκίνηση ενός διαλόγου με βάση επιχειρήματα για να αναδειχθούν οι αντιθέσεις και να μπουν οι βάσεις για συνθέσεις. Η ΕΡΤ δεν ήταν ποτέ έτσι. Άλλωστε ειλικρινής και ελεύθερος διάλογος είναι ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της δημοκρατίας τόσο σε περιόδους κανονικότητας αλλά ακόμη περισσότερο σε περιόδους κρίσης. Γιατί ο διάλογος είναι σημαντικός για την εύρεση καλύτερων λύσεων και έτσι με πλούσιο διάλογο μπορούν να αποτραπούν λάθη που θα κοστίσουν περισσότερο στο κοινωνικό σύνολο. Αν αυτός ο διάλογος δεν γίνεται στην ΕΡΤ, στη δημόσια τηλεόραση δηλαδή, τότε που θα γίνεται;
7/4/2020- Ενάντια στη Βιοπολιτική
Τα ΜΜΕ μας ρωτάνε συνεχώς αν υποστηρίζουμε την επιτροπή Τσιόδρα. Από την πρώτη στιγμή ξεκαθαρίσαμε ότι η επιτροπή έχει σημαντικό ρόλο και πρέπει να είναι το κέντρο της ενημέρωσης και να ακολουθούμε όλοι και όλες πιστά τις οδηγίες της. Συγχρόνως υπογραμμίσαμε τη σημασία του δημοσίου διαλόγου σε αυτές τις συνθήκες, να υπάρχει εποικοδομητική κριτική, να μην κρύβεται η κυβέρνηση πίσω από την επιτροπή και να αναλαμβάνει τις ευθύνες της σε σχέση με τις αναγκαίες προσλήψεις και υλικά στα νοσοκομεία, την ενεργοποίηση των δομών πρωτοβάθμιας υγείας, και γενικότερα να στηρίξει έμπρακτα το δημόσιο σύστημα υγείας και τώρα και μετά την υγειονομική κρίση.
Αλλά με απασχολεί και κάτι παραπάνω, όχι μόνο με την επιτροπή Τσιόδρα, αλλά με όλες τις παρόμοιες επιτροπές παγκοσμίως. Όπως πιστεύω ότι η οικονομία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στους οικονομολόγους, νομίζω ότι η υγεία γενικότερα, και αυτή η υγειονομική κρίση ιδιαίτερα, δεν είναι μόνο θέμα επιδημιολόγων ή λοιμωξιολόγων. Λέγεται, για παράδειγμα, ότι ο ιός επηρεάζει πιο πολύ τους άντρες από τις γυναίκες. Μόνο που στη βόρεια Ιταλία επηρεάζει πολύ τις γυναίκες, ακριβώς επειδή υπεραντιπροσωπεύονται στον τομέα της υγείας, και γενικότερα στη φροντίδα. Επιπλέον, εκτός των τομέων αυτών, η μεγαλύτερη ανοχή των γυναικών στον ιό, μπορεί να εξηγείται από πολιτισμικούς παράγοντες για παράδειγμα συνήθειες προσωπικής υγιεινής ή κοινωνικής συναναστροφής. Μου φαίνεται προφανές ότι η φτώχεια ή η έλλειψη στέγασης, αλλά και άλλα κοινωνικά φαινόμενα, μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά την εξάπλωση της επιδημίας. Με αυτή την έννοια η ερμηνεία των στατιστικών στοιχείων γενικότερα χρειάζεται και μια κοινωνική και πολιτιστική ματιά γιατί, αλλιώς θα βγαίνουν λάθος συμπεράσματα.
Με λίγα λόγια ανησυχώ για την επικράτηση μιας τεχνοκρατικής βιοπολιτικής αντίληψης στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Πολλοί επιστήμονες, για παράδειγμα κοινωνιολόγοι και κοινωνικοί ανθρωπολόγοι, και όχι μόνο από την υγεία και βιολογία, θα έπρεπε να συμμετέχουν σε αυτές τις επιτροπές. Όχι μόνο για την κατανόηση της κρίσης, αλλά και για την καλύτερη αντιμετώπισή της.
8/4/2020 -Περί εταιρικής ευθύνης και άλλων δεινών
Στην Ιταλία έχει αρχίσει η συζήτηση για την απίστευτη τραγωδία που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι εκεί. Τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει viral μια ανάρτηση που καταγράφει τις αντιδράσεις των επιχειρηματιών, ιδιαίτερα στη Λομβαρδία, αφότου ξέσπασε η υγειονομική κρίση. Η Confindustria, κάτι σαν το ΣΕΒ δηλαδή, και της Λομβαρδίας και του Μπέργκαμο, της πιο επιβαρυμένης περιοχής και της πιο επιβαρυμένης πόλης της περιοχής, κάνανε το Μάρτιο, μετά δηλαδή που ήταν ξεκάθαρο που πήγαινε το πράγμα, συνεχείς παρεμβάσεις, ακόμα και βίντεο, που εξηγήσουν ότι όλα πάνε καλά, είναι υπό έλεγχο, ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να σταματήσει η παραγωγή, και πολύ σύντομα θα επιστρέψει η κανονικότητα.
Οι εργαζόμενοι και εργαζόμενες αντέδρασαν, όπως ήταν λογικό, με δικές τους κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις στα σόσιαλ μίντια, κάτι που εννοείται απέκρυψαν τα κυρίαρχα ΜΜΕ (πράγμα που μας συγκλονίζει όλους), διεκδικώντας τα αυτονόητα: συμμετοχή στην πολιτική απομόνωσης ή τουλάχιστον μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς. Σε πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίστηκαν με απειλές – όποιος δεν έρθει στη δουλειά, δε θα επιστρέψει ποτέ!
Όταν εμείς οι αριστεροί και αριστερές καταγγέλλουμε τον καπιταλισμό, ότι βάζει τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους, κάτι ξέρουμε. Την άλλη φορά που κάποιος συστημικός τεχνοκράτης μας πει, ότι η απάντηση στον καπιταλισμό είναι η επιχειρηματική ευθύνη – corporate responsibility, νομίζω ότι το βρετανικό φλέγμα στην απάντησή μας, θα είναι περιττό.
9/4/2020 – A Great European Fudge
Oxford Dictionary. Ορισμός
Να παρουσιάσει ή να αντιμετωπίσει κάτι με τρόπο που να αποφεύγει την παροχή σαφών και ακριβών πληροφοριών
Παράδειγμα:
Οι πολιτικοί είναι συχνά πολύ έξυπνοι στο να “fudge” το θέμα.
Προέλευση: Η πρώιμη χρήση είχε την έννοια «έγινε όπως αναμενόταν», αλλά και του «συγχωνεύειν»: αυτό πιθανώς οδήγησε στη χρήση του στα είδη ζαχαροπλαστικής. Στα τέλη του 17ου αι. το ρήμα άρχισε να σημαίνει «ταιριάζουν με έναν αδέξιο ή κακό τρόπο», και αναφερόταν σε γεγονότα ή αριθμούς που τοποθετούντο μαζί με έναν επιφανειακά πειστικό τρόπο: αυτό οδήγησε στο θαυμαστικό «fudge»!
To Eurogroup κατέληξε σε συμφωνία. Είναι άλλη μία απόφαση που δεν έδωσε λύση στα προβλήματα, και είχε σίγουρα για άλλη μια φορά την ασάφεια που επιτρέπει σε κάθε πλευρά να την παρουσιάζει σαν νίκη ενώ δεν πήρε αυτό που πραγματικά ήθελε. Έτσι η Ολλανδία μπορεί να λέει ότι το ευρωομόλογο έφυγε από το τραπέζι και ταυτόχρονα η Ιταλία να λέει ότι το ευρωομόλογο είναι ακόμη στο τραπέζι.
Πράγματι ένα μεγάλο ευρωπαϊκό fudge. Σε ελεύθερη μετάφραση στα ελληνικά θα έλεγε κανείς ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης και το Eurogroup μάλλον θολώνουν τα νερά ή – για αυτούς που έχουν μια πιο αθλητική προσέγγιση για την πολιτική – πέταξαν την μπάλα στην εξέδρα. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι σε αυτή τη μάχη δεν κέρδισαν η Γερμανία και η Ολλανδία.
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Πηγή: TVXS
