Macro

Το GNTM και το ΠΑΣΟΚ

Το πιο εντυπωσιακό με τις εκλογές για την ανάδειξη του νέου επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ (δεν υπάρχει πια λόγος να αποκαλείται “ΚΙΝΑΛ” καθώς είναι πλέον δεδομένο ότι το όνομα αυτό θα πάψει να υπάρχει, άλλωστε η πρόσοψη της Χαρ. Τρικούπη έχει ήδη προσαρμοστεί στα νέα ( ; ) δεδομένα) είναι η έκταση που αυτή έχει λάβει στη δημόσια σφαίρα. Η εντύπωση, βεβαίως, δεν προκύπτει ούτε από την ιστορικότητα του κόμματος ούτε από τη σημασία του στο πολιτικό σκηνικό, ενόψει μάλιστα εκλογών με απλή αναλογική. Το ΠΑΣΟΚ αποτελεί έναν πολιτικό χώρο που καθόρισε τις πολιτικές εξελίξεις από τη Μεταπολίτευση μέχρι και σήμερα και προφανώς η παρουσία του εξακολουθεί να παίζει ρόλο, παρ’ όλο που οι δυνάμεις του είναι πια συρρικνωμένες.
Ωστόσο, η διαδικασία ανάδειξης νέου προέδρου έφερε ξανά στην επιφάνεια πολλά και ενδιαφέροντα συμπτώματα της κρίσης του συγκεκριμένου χώρου, αλλά και συμπτώματα της κρίσης της δημοκρατίας ευρύτερα, τα οποία αλληλοσχετίζονται. Η προεκλογική περίοδος σημαδεύτηκε από τον ανταγωνισμό έξι υποψηφίων που, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δεν έλεγαν τίποτε παραπάνω πέρα από αερολογίες. Με την εξαίρεση του Ανδρέα Λοβέρδου, ο οποίος δεν έχανε την ευκαιρία να επιτίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ ακόμα κι όταν τον ρωτούσαν τι καιρό κάνει, αλλά και να θέτει στη συζήτηση θέσεις που προέρχονται από την πτέρυγα της ΝΔ που ελέγχει ο Άδωνης Γεωργιάδης (όχι ότι προξενεί βέβαια εντύπωση αυτό), όλοι οι υπόλοιποι αναμασούσαν μια φρασεολογία που ξεκινούσε από τη “μεγάλη δημοκρατική παράταξη” και κατέληγε στο “ένδοξο ΠΑΣΟΚ”. Η χαρά της αοριστολογίας, θα έλεγε κάποιος.
Κατόπιν, ήρθε ο πρώτος γύρος και το “εντυπωσιακό”, όπως χαρακτηρίστηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ, νούμερο των 270.000 πολιτών που προσήλθαν στις κάλπες του ΠΑΣΟΚ για να εκλέξουν τον νέο αρχηγό. Πώς προέκυψε αυτό το “εντυπωσιακό”; Μήπως από κάποια σύγκριση με τις προηγούμενες διαδικασίες εκλογής αρχηγού του κόμματος; Όχι βέβαια. Το “εντυπωσιακό” είχε να κάνει μόνο με τη σύγκριση με το 2017. Καμία αναφορά στις προηγούμενες αναμετρήσεις, καμία συσχέτιση με την εκλογικά ποσοστά του κόμματος. “Εντυπωσιακό”, σε κάθε περίπτωση.
Το δεύτερο ακόμα πιο “εντυπωσιακό” έχει να κάνει με την πλήρη αποδοχή της ίδιας της διαδικασίας. Ποια είναι αυτή; Υπάρχουν μόνο υποψήφιοι αρχηγοί, οι οποίοι ανταγωνίζονται μεταξύ τους και οι οποίοι εκλέγονται από τη “βάση”. Ποια είναι αυτή η “βάση”; Όσες και όσοι προσήλθαν στην κάλπη, έδωσαν τα 3 ευρώ και ψήφισαν τον υποψήφιο της αρεσκείας τους. Το γιατί αυτό χαρακτηρίζεται ως δημοκρατικό στη “μεταδημοκρατική” περίοδο που ζούμε δεν προξενεί, επίσης, εντύπωση. Η συμμετοχή των πολιτών είναι επικίνδυνη έννοια. Το μόνο που μπορούν να κάνουν προκειμένου να “συμμετάσχουν” στην πολιτική σφαίρα είναι να επιλέξουν αυτόν που τους αρέσει και μετά να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Τη “δουλειά” κατόπιν θα την αναλάβουν οι αρχηγοί και τα επιτελεία τους, μακρυά από την ενοχλητική “μάζα”, η οποία προκαλεί φόβο ενίοτε.
Το ότι αυτή η διαδικασία που ακολουθεί εδώ και χρόνια το ΠΑΣΟΚ μοιάζει με αυτή του γνωστού reality show GNTM δεν θα πρέπει να προξενεί εντύπωση. Όπως στο GNTM διαγωνίζονται τα μοντέλα και στον τελικό ψηφίζουν οι τηλεθεατές, έτσι και στο ΠΑΣΟΚ διαγωνίστηκαν οι αρχηγοί και οι τηλεθεατές ανέδειξαν, σε πρώτη φάση, το ζευγάρι του τελικού και στη δεύτερη τον τελικό νικητή.
Στο πλαίσιο αυτό, Η Καθημερινή κάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ, ενόψει προφανώς και του επικείμενου συνεδρίου του, να δει αυτή τη διαδικασία μπας και καταλάβει επιτέλους τι σημαίνει δημοκρατία: “Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε να ωφεληθεί αν, αντί αφορισμών, προσέγγιζε τις εξελίξεις με διάθεση κατανόησης. Αν έδινε στον εαυτό του την ευκαιρία να διδαχθεί από τα στάνταρ εσωκομματικής δημοκρατίας των αντιπάλων του”, σημείωσε το κύριο άρθρο της εφημερίδας στις 8/12/2021. Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας, η στήλη “Θεωρείο” μας ενημέρωσε πως ο “κομματάρχης” του Νίκου Ανδρουλάκη στην Κρήτη είναι ο ίδιος ο πατέρας του, ο οποίος, σύμφωνα με τη στήλη, είναι ένα “πολύ ισχυρό τοπικό στέλεχος, που ξέρει καλά πώς παίζεται το πολιτικό παιχνίδι”. Στο σημείο αυτό οφείλω να ξεκαθαρίσω πως ούτε κατάγομαι από την Κρήτη ούτε έχω επαρκή γνώση της τοπικής ιστορίας του νησιού. Ωστόσο, είμαι σχεδόν βέβαιος πως ο τρόπος που παίζεται το “πολιτικό παιχνίδι” τόσο στην Κρήτη όσο και σε άλλα επαρχιακά μέρη της Ελλάδας, χωρίς βέβαια να εξαιρείται η Αθήνα, δεν έχει καθόλου να κάνει με τα όσα υποτίθεται ότι πρεσβεύει η εφημερίδα του συγκροτήματος Αλαφούζου: νεωτερικότητα, εκσυγχρονισμός, αντιπαράθεση μέσω πολιτικών θέσεων και όλα όσα θα μας κάνουν επιτέλους μια “κανονική δυτική χώρα” και θα μας ξεκολλήσουν από τους αρχαϊσμούς της Ανατολής, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.
Ας φύγουμε όμως από την Κρήτη κι ας επιστρέψουμε στην παραίνεση αυτή καθεαυτή. Σύμφωνα λοιπόν με την Καθημερινή, ο ΣΥΡΙΖΑ θα ωφεληθεί από την υιοθέτηση των “ανοιχτών” διαδικασιών. Κι αυτό είναι σίγουρο, καθώς, ως γνωστόν, δεν μπορεί να υπάρξει κάτι πιο δημοκρατικό από την πασαρέλα υποψηφίων αρχηγών που εκλέγονται από ένα σώμα που κατόπιν δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα ούτε να τους ελέγξει ούτε και να συμμετάσχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Αξίζει να σημειωθεί πως την ίδια μέρα ο δημοσιογράφος Των Νέων, Γιώργος Παπαχρήστος, εξέφρασε την άποψη, με τον γνωστό γλαφυρό του ύφος, πως ο ΣΥΡΙΖΑ φοβάται τη δημοκρατία καθώς απαρτίζεται από “σταλινικούς”.
Δεν ήταν όμως μόνο Η Καθημερινή και Τα Νέα που χαιρέτησαν τις “ανοιχτές” διαδικασίες. Με άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών (9/12/2021), ο Αντώνης Λιάκος σημείωσε: “Εκείνο πάντως που πρέπει να αναγνωριστεί είναι ότι οι αλλαγές αυτές δεν έγιναν ερήμην των πολιτών αλλά με ανοιχτές διαδικασίες και από αυτήν την άποψη το ΚΙΝ.ΑΛΛ. σε διαδοχικές αναμετρήσεις υπήρξε υποδειγματικό. Παρά το πράγματι μεγάλο βάρος της διαπλοκής, οι ανοιχτές διαδικασίες μπορούν ως ένα βαθμό να διασφαλίσουν περισσότερη δημοκρατία”.
Στο ίδιο φύλλο, η Μαρία Ρεπούση σημείωσε: “Οι εσωκομματικές εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛΛ. ήταν τελικά μια ευχάριστη έκπληξη για την προοδευτική παράταξη στη χώρα μας. Μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων πήγε στις κάλπες εκδηλώνοντας έτσι το ενδιαφέρον του για το μέλλον αυτού του χώρου που επωμίστηκε μεγάλο βάρος της διακυβέρνησης την περίοδο της Μεταπολίτευσης και πλήρωσε μεγάλο πολιτικό κόστος για τα μνημόνια. Ελπιδοφόρο και χρήσιμο για την εξ αριστερών προοδευτική παράταξη και συγκεκριμένα τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, που οφείλει να πάρει το μήνυμα της μαζικής αυτής συμμετοχής και να διευρύνει τους διαύλους της επικοινωνίας μαζί του τόσο στους κοινωνικούς χώρους όσο και στην ηγεσία του”.
Δεν ωφελεί κάποιος επιπλέον σχολιασμός των δύο παραπάνω απόψεων σχετικά με τις κομματικές διαδικασίες, με εξαίρεση βέβαια πως οι δύο παραπάνω ιστορικοί έχουν ενεργή σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, καθώς και οι δύο αυτές απόψεις υπογράφονται από δύο ανθρώπους που φέρουν την ακαδημαϊκή ιδιότητα, θα είχε ενδιαφέρον να εξηγήσουν περαιτέρω για ποιο λόγο η “ανοιχτή διαδικασία” και η “μαζική συμμετοχή” αυτού του τύπου οδηγούν σε “περισσότερη δημοκρατία”. Γιατί δηλαδή η συμμετοχή μελών και μη μελών στην εκλογή του αρχηγού ενισχύει κατά την άποψή τους τη δημοκρατία και όχι τον αρχηγό; Γιατί η παρέμβαση της διαπλοκής, που παραδέχεται ο Λιάκος, δεν αλλοιώνει την ίδια τη διαδικασία;
Σε ό,τι αφορά την ανανέωση που υποτίθεται ότι θα φέρει ο Νίκος Ανδρουλάκης, την οποία κάποιοι πιθανολογούν, κάποιοι άλλοι ελπίζουν, ενώ κάποιοι άλλοι έχουν αμφιβολίες, υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον, αν όχι διαφωτιστικό, ρεπορτάζ, το οποίο, συμπτωματικά, δημοσιεύτηκε κι αυτό στις 9/12. Κι αυτό δεν είναι άλλο από το ρεπορτάζ με τίτλο “Ο θρησκευόμενος Νίκος Ανδρουλάκης”, το οποίο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα “Το Βήμα της Ορθοδοξίας”. “Μένουμε Ευρώπη”, αλλά έχουμε κι εκλογές.

Χρήστος Σίμος

Πηγή: left