Πριν από μερικές μέρες, με συνέντευξη Τύπου, ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, απευθύνθηκε προς τα κράτη και τις κυβερνήσεις με ένα σαφές και συγκλονιστικό μήνυμα: «Το τέλος της πανδημίας δεν είναι θέμα τύχης, είναι θέμα επιλογής». Και αφού επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «σε παγκόσμιο επίπεδο έχουμε ένα τοξικό μείγμα χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης και πολύ λίγων tests», τόνισε με χαρακτηριστική έμφαση: «Αυτή είναι η τέλεια συνταγή για να αναπαραχθούν και να ενισχυθούν οι παραλλαγές». Κατά τη γνώμη μου, τώρα πια, που δεν μπορούμε να κάνουμε πως δεν γνωρίζουμε, οφείλουμε να ανακεφαλαιώσουμε και να επικαιροποιήσουμε συνολικά όσα κατά καιρούς μας έχει πει ο ΠΟΥ, η επιστημονική κοινότητα αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Προχωρώ στην παρακάτω συνόψιση μαζί με κάποια απαραίτητα σχόλια. • Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας και η απρόσκοπτη κίνηση της οικονομίας και της αγοράς είναι δύο λειτουργίες-στόχοι, που παγκοσμίως αλλά και σε κάθε χώρα συγκρούονται σκληρά μεταξύ τους. Τόσο σκληρά που η ισορροπία γίνεται πάρα πολύ δύσκολη έως αδύνατη. Οφείλουμε να ορίσουμε σαφώς τις προτεραιότητες, διαφορετικά θα κάνουμε μπρος-πίσω, θα… ανοιγοκλείνουμε και ούτε την πανδημία θα αντιμετωπίζουμε ούτε την οικονομία θα ανατάσσουμε, όπως ακριβώς δηλαδή κάνει ο «επιτελικός» πρωθυπουργός στην Ελλάδα, που διαρκώς τρέχει πίσω από τα γεγονότα. Στην αρχή δεν τα ξέραμε όλα, τώρα ξέρουμε αρκετά. Γι’ αυτό και πρέπει να αποφασίσουμε με γενναιότητα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί δραστικά η πανδημία, καμιά οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει, παρά μόνο για πολύ μικρό διάστημα και για πολύ πολύ λίγους, ισχυρούς κερδοσκόπους. επομένως, όσο και αν είναι αναγκαία η λειτουργία της οικονομίας, εάν δεν προτάξουμε την πανδημία, δεν θα καταφέρουμε τίποτα. Οφείλουμε να σώσουμε ανθρώπους. Τους δικούς μας ανθρώπους, όλους τους ανθρώπους αλλά και τους εαυτούς μας. Επιτακτική ανάγκη, ένα παγκόσμιο αλλά και ελληνικό «φρένο αλληλεγγύης», όπως πολύ εύστοχα το προσδιόρισε το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς σε ανακοίνωσή του. • Κάτι ακόμα πιο καίριο. Τώρα πια, δύο περίπου τραγικά χρόνια μετά, με τη βοήθεια της επιστήμης αλλά και της κοινής πείρας μπορούμε να είμαστε βέβαιες και βέβαιοι ότι για να ατονήσει η πανδημία πρέπει, συνδυαστικά και χωρίς επιλεκτικές εξαιρέσεις, να επιμείνουμε ώστε να εξασφαλιστούν στη δημόσια και στην ιδιωτική ζωή τα παρακάτω: √ Αποστάσεις και αποφυγή κάθε είδους συνωστισμού ως καθημερινή συνήθεια, αλλά κυρίως ως κρατικό σχέδιο, την εφαρμογή του οποίου πρέπει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση στα μέσα μαζικής μεταφοράς (συμπεριλαμβανομένων και των αεροπλάνων), στα σχολεία, στα γήπεδα, στους στρατώνες, παντού, ιδιαίτερα βέβαια στους κλειστούς χώρους. √ Κανόνες υγιεινής και αντισηψίας, πάλι ως απλή καθημερινή συνήθεια, με ιδιαίτερη φροντίδα εκεί που οι συνθήκες αντικειμενικά δεν το ευνοούν και δεν το εξασφαλίζουν, όπως σε καταυλισμούς Ρομά ή προσφύγων – μεταναστών, στις φυλακές, παντού… √ Χρήση της μάσκας και πάλι ως καθημερινή συνήθεια, με διεύρυνση του προγράμματος δωρεάν χορήγησης στους χώρους εργασίας, μαθητείας και άλλα παρόμοια. √ Στοχευμένη ιχνηλάτηση των εστιών μόλυνσης με ειδικά σχέδια αντιμετώπισης κάθε εστίας διάδοσης του ιού, σύμφωνα με τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της. Ταυτόχρονα, στοχευμένη, δωρεάν διενέργεια μοριακών tests και πολύ λιγότερο rapid tests. √ Εμβολιασμός όλων ως γενική υποχρέωση «φρένου αλληλεγγύης» και αυτοπροστασίας, χωρίς αυταρχικού χαρακτήρα ποινές και τιμωρίες, που μόνο τους εμπνευστές τους δικαιώνουν με περισσή υποκρισία. Είναι άλλο το να διακηρύξεις και να εμπνεύσεις την υποχρεωτικότητα και άλλο να ξεφεύγεις από τις ευθύνες σου ως κυβέρνηση, διαλέγοντας τιμωρητικά μέτρα. Εάν δεν κάνεις το πρώτο έχεις αποτύχει, οπότε η παραδοχή της αποτυχίας και η αλλαγή της πολιτικής είναι στοιχειώδης υποχρέωση ευθύνης. √ Δραστική ενίσχυση και αναβάθμιση όλων των επιπέδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), συμπεριλαμβανομένης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και των Στρατιωτικών Νοσοκομείων, κάτι που έχουμε ανάγκη ειδικά στην Ελλάδα έτσι κι αλλιώς, ακόμα και αν ή όταν περάσει η πανδημία. Να σταματήσουμε επιτέλους να μετράμε νεκρούς και να εξοικειωνόμαστε με μια τέτοια φρικτή πραγματικότητα. Ιδιαίτερα να σταματήσουμε να περιγράφουμε τους νεκρούς ως «συγκριτικά ποσοστά» μεταξύ των διαφόρων χωρών. √ Επίταξη του ιδιωτικού τομέα υγείας, που έτσι κι αλλιώς απέδειξε με θλιβερό τρόπο ότι ούτε ήθελε και θέλει ούτε μπορούσε και μπορεί από μόνος του να ανταποκριθεί στην πανδημία και να αναλάβει σ’ αυτόν τον πόλεμο το μέρος της κοινωνικής ευθύνης που του αναλογεί. Επίταξη όμως σημαίνει ενιαίο σχέδιο λειτουργίας, υπό κρατική διοίκηση, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της υγείας. Όλα τα άλλα που επιλέγει η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι μια ακόμα ευκαιρία κερδοφορίας για τους ιδιώτες κλινικάρχες. √ Άρση της πατέντας των εμβολίων καθώς και των νέων ειδικών φαρμάκων, μονοκλωνικών και άλλων. Ξέρουμε καλά ότι πρόκειται για κάτι πολύ δύσκολο και ότι υπάρχουν ισχυρές αντιστάσεις συμφερόντων διεθνώς. Το ζήτημα όμως είναι εάν η Ελλάδα και η Ευρώπη θα πρωτοστατήσουν δυναμικά σε αυτήν τη διεκδίκηση ή θα εξακολουθήσουν να υποκρίνονται, όπως κάνει ο κ. Μητσοτάκης. Ας το καταλάβουμε επιτέλους, τα πανδημικά σύνορα των πέντε ηπείρων είναι ανύπαρκτα. Όσο δεν εμβολιάζονται οι λαοί των κρατών της Αφρικής, τόσο η απειλή για τους Ευρωπαίους και τους Έλληνες παραμένει παρούσα. √ Γενναία διεκδίκηση παράτασης ισχύος του αναθεωρημένου Συμφώνου Σταθερότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που πρέπει μάλιστα να χαλαρώσει ακόμα περισσότερο. Ταυτόχρονα, απαιτείται άμεσος σχεδιασμός κρατών, κυβερνήσεων αλλά και κοινωνιών, ώστε όσο η πανδημία είναι σε έξαρση, να επιλεγεί ένα έκτακτο μοντέλο κοινωνικής οικονομίας και αλληλεγγύης, ιδιαίτερα για τις κάθε είδους ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Ή έχουμε απειλή και πόλεμο που πρέπει να αντιμετωπίσουμε ή δεν έχουμε. Δεν μπορεί απέναντι στους ισχυρούς της Γης και στις αλλοπρόσαλλες κυβερνήσεις, σαν αυτή του κ. Μητσοτάκη, να αποδεχόμαστε τον δήθεν ρεαλισμό, που επιδιώκει να έχει… και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη. Ξέρω πολύ καλά πως κάποιοι θα πουν ότι αυτά είναι υπερβολικά ή ρομαντικά. «Αυτά δεν γίνονται», θα πουν και θα προχωρήσουν ανέμελοι. Θα το δεχόμουν, εάν είχαμε κυβερνήσεις φιλολαϊκές, που θα είχαν προσπαθήσει με συνέπεια, συνέχεια, ευθύνη και σταθερότητα έστω κάποια από αυτά. Κυβερνήσεις που πραγματικά μπορούν να αποδείξουν ότι ανταποκρίνονται στην κρισιμότητα των στιγμών. Κυβερνήσεις που μπορούν να εμπνεύσουν και να κερδίσουν εμπιστοσύνη και αξιοπιστία. Αλλά δυστυχώς δεν έχουμε. Όχι βέβαια μόνο στη Ελλάδα. Γι’ αυτό και έχει δίκιο ο Αλέξης Τσίπρας όταν χαρακτηρίζει τον Κυριάκο Μητσοτάκη «συναυτουργό» αυτού του τραγικού αδιεξόδου. Εάν ο πρωθυπουργός δεν θέλει να είναι συναυτουργός, πρέπει να αλλάξει πολιτική. Μπορεί; Για όλα αυτά καλό θα ήταν να ακούγαμε το μήνυμα του Γκεμπρεγέσους, που μας λέει ότι «το τέλος της πανδημίας δεν είναι θέμα τύχης, είναι θέμα επιλογής»!
Θοδωρής Δρίτσας
Πηγή: Το Παρόν