«Πώς πάει η συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας;». Σαφές το ερώτημα σε μέλος του οργάνου την Τετάρτη το βράδυ. Σαφής και η απάντηση: «Γάζα». Ποιοι ήταν οι Παλαιστίνιοι και ποιοι οι Ισραηλινοί στην Κουμουνδούρου; Εξαρτάται από ποια σκοπιά βλέπει κανείς τα πράγματα. Ηταν μια επεισοδιακή σύναξη.
Δεν έλειψαν από την πλευρά της εσωκομματικής αντιπολίτευσης οι κριτικές, ορισμένες πολύ σκληρές, για πράξεις και παραλείψεις της νέας ηγεσίας. Δεν έλειψαν οι αιχμές από την πλευρά της πλειοψηφίας, μερικές εξαιρετικά επιθετικές, για τη συμπεριφορά της εσωκομματικής αντιπολίτευσης από την επόμενη μέρα της εκλογής του Στέφανου Κασσελάκη. Σε κάποιες φάσεις η αντιπαράθεση ξεπέρασε τα όρια.
Σε όσους(-ες) δεν ξέρουν πώς γίνονται οι συζητήσεις στην Αριστερά όταν υπάρχουν διαφωνίες και στο ιδεολογικό και στο πολιτικό επίπεδο, θα δημιουργούνταν η εντύπωση, αν παρακολουθούσαν τη συνεδρίαση, πως η ατμόσφαιρα είναι τόσο εχθρική που δεν υπάρχει περίπτωση, όση καλή διάθεση κι αν δείξουν τα αντιμαχόμενα μέρη, να υπάρξει ανακωχή, έστω προσωρινή. Ούτε λόγος για εκτόνωση. Ούτε λόγος για ειρήνευση. Ούτε λόγος για ενότητα, παρά το γεγονός ότι οι πάντες, ή σχεδόν οι πάντες για να ακριβολογούμε, αναφέρονται σ’ αυτήν. Υπό προϋποθέσεις βεβαίως βεβαίως.
Το χάσμα είναι αγεφύρωτο, όπως σωστά επισήμανε το πρωτοσέλιδο της «Εφημερίδας των Συντακτών» την Πέμπτη. Δεν ταιριάζουν τα χνώτα τους. Δεν υπάρχει κανένα σημείο επαφής. Η προσφώνηση «σύντροφε» και «συντρόφισσα» έχει εξαφανιστεί από τις παρεμβάσεις τους. Προτιμούν τα «κύριε» και «κυρία», λες και βρίσκονται σε δεξίωση όπου είναι υποχρεωμένοι να συνομιλήσουν τυπικά για λίγα λεπτά με ανθρώπους τους οποίους δεν θέλουν να ξαναδούν. Και το κακό για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι δεν υπάρχουν ειρηνευτικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να μεσολαβήσουν για να προκύψει ένας αξιοπρεπής συμβιβασμός με αμοιβαίες υποχωρήσεις.
Αλλά ακόμη κι αν υπήρχαν, αναρωτιέται κανείς τι είδους συμβιβασμός είναι δυνατόν να γίνει ανάμεσα στην άποψη που λέει ότι «ο πρόεδρος έχει απευθείας σχέση με τον λαό» με την άποψη ότι «με την τακτική σας οδηγούμαστε στον πλήρη αυτοεξευτελισμό και αυτό εμείς δεν θα το ανεχτούμε». Πώς θα συνυπάρξουν η αντίληψη που θεωρεί ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει στόχο την αυτοδύναμη κυβέρνηση» με την αντίληψη ότι «ούτε κυβερνώσα είμαστε πια ούτε Αριστερά»;
Τι συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις; Στο ποδόσφαιρο, όταν η ομάδα δεν πάει καλά οι οπαδοί της αναρωτιούνται αν ο προπονητής θα φτάσει στην παρέλαση. Η πιο κοντινή παρέλαση για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτή για την 28η Οκτωβρίου. Μέχρι εκεί θα πάνε. Στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου δεν πρόκειται να φτάσουν μαζί. Στα κόμματα όπου οι αντιθέσεις είναι αγεφύρωτες αναζητείται η αφορμή, εν ανάγκη κατασκευάζεται, για να οδηγηθούν τα αντίπαλα στρατόπεδα σε μια σύγκρουση εφ’ όλης της ύλης και σ’ ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Είναι ο χρόνος του συνεδρίου μια καλή αφορμή; Η πλειοψηφία προτείνει το τρίτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου. Η εσωκομματική αντιπολίτευση επιμένει για τον Νοέμβριο. Την τελική απόφαση θα πάρει η Κεντρική Επιτροπή.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αλλά και την κοινή λογική, εκεί θα δοθεί η τελευταία και πιο κρίσιμη μάχη. Τι σταθμίζουν οι δύο πλευρές; Ο χρόνος δουλεύει υπέρ της πλειοψηφίας και εναντίον της μειοψηφίας. Δουλεύει όμως και εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ συνολικά, όποια μορφή κι αν έχει την επόμενη μέρα. Προφανώς για τους πολίτες και ο ΣΥΡΙΖΑ και το σχήμα που θα δημιουργηθεί από τους κόλπους του δεν θα είναι ελκυστικοί προορισμοί για μεγάλο διάστημα. Στις κάλπες των ευρωεκλογών θα αποτυπωθεί η δυσφορία του κόσμου. Ποιοι χαίρονται; Η Δεξιά και το ΠΑΣΟΚ που έχει βάλει στόχο να είναι δεύτερο κόμμα στις ευρωεκλογές.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα έχει η εσωκομματική αντιπολίτευση για τρεις λόγους: Ορισμένα από τα πιο προβεβλημένα στελέχη της (Φίλης, Σκουρλέτης, Ξανθός) δεν είναι βουλευτές. Ο κόσμος της αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν έχει μέχρι τώρα εναλλακτική λύση. Ξέρει ότι, αν θα καθυστερήσει να πάρει αποφάσεις, κάποιοι ενδεχομένως να υποκύψουν στις επιθέσεις φιλίας που θα εξαπολύσει η ηγεσία και θα ενσωματωθούν. Ως γνωστόν υπάρχουν στελέχη που είναι πάντα προεδρικοί, όποιος κι αν είναι ο πρόεδρος του κόμματος.
Και τέλος, ίσως το σημαντικότερο ζήτημα για την εσωκομματική αντιπολίτευση είναι η στάση των βουλευτών. Πόσοι θα ακολουθήσουν; Λίγοι; Κάμποσοι; Αρκετοί βουλευτές συμφωνούν με τις θέσεις της. Η απόσταση όμως μεταξύ της κριτικής στην ηγεσία και της αποχώρησης από το κόμμα είναι μεγάλη. Αν προχωρήσουν σε νέο σχήμα θα χρειαστούν φωνές και εντός και εκτός Κοινοβουλίου. Τα μέσα ενημέρωσης τον πρώτο καιρό θα τους δώσουν βήμα. Αν έχουν και ένα υπολογίσιμο κοινοβουλευτικό μέγεθος θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν.
Τάσος Παππάς
