Το όνομά της είναι ταυτισμένο με τους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, παλιότερα ως μαχόμενη δικηγόρος, στη συνέχεια ως συντονίστρια του Τομέα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Υπηρξε η πρώτη αναπληρώτρια υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής στο νεοσύστατο υπουργείο το 2015 και στη συνέχεια εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Υπήρξε Γ΄ αντιπρόεδρος της Βουλής και πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας. Είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα κατεβαίνει υποψήφια βουλευτής στην Α΄ Αθηνών.
● Ησασταν από τους υπουργούς που αρνήθηκαν να απαντούν σε ερωτήσεις της Χρυσής Αυγής στη Βουλή. Πώς βλέπετε τη συζήτηση και τους χειρισμούς για τον αποκλεισμό των καταδικασμένων ηγετικών στελεχών της οργάνωσης από τις εκλογές; Πώς σχολιάζετε την απόπειρα της Ν.Δ. να χρεώσει στον ΣΥΡΙΖΑ υπόγειο φλερτ με τη ναζιστική οργάνωση;
Κατ’ αρχάς, να επαναλάβω μια πολυειπωμένη αλλά μεγάλη αλήθεια: ο φασισμός δεν νικιέται με ευχές και πολιτικά τερτίπια. Κατοικεί στη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης και τρέφεται από τη φτώχεια, τις ανισότητες και την έλλειψη παιδείας. Τις κοινωνικές, πολιτικές και θεσμικές απόψεις και εκδηλώσεις, που γειτνιάζουν και νομιμοποιούν τη ρητορική του. Με άλλα λόγια, δεν εντοπίζεται αυστηρά σε έναν περιχαρακωμένο χώρο, όπως ήταν τότε η Χρυσή Αυγή, αλλά διαχέεται στην κοινωνία και στο πολιτικό σύστημα. Συνεπώς, κατά την προσωπική μου άποψη, η απαξία και η απομόνωση πρέπει να δηλώνονται ανά πάσα στιγμή, για λόγους και παιδαγωγικούς. Κάθε διάλογος είναι νομιμοποίηση, την οποία δεν επέλεξα και δεν επιλέγω ποτέ. Να συζητώ με δολοφόνους για τον σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή; Κάτω απ’ αυτό το πρίσμα, οι μεθοδεύσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη να αλιεύσει τις ψήφους της -γιατί αυτό ήταν το κίνητρο της νομοθέτησής της- είναι εξόχως επικίνδυνες. Νομικοί τρόποι πιο κοντά στο ζητούμενο διατυπώθηκαν και δεν έγιναν δεκτοί. Ας μην μπούμε στη νομική συζήτηση, περί κινήτρων είναι ο λόγος. Οσο για τις χυδαιότητες, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία κλείνει το μάτι σ’ αυτούς, αρνούμαι να τις σχολιάσω. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Καισαριανή, για όσους μπορούν να αντιληφθούν τι σημαίνει αυτό.
● Παρά τις προσπάθειες της σημερινής κυβέρνησης να ξηλώσει το έργο της προηγούμενης, οι πολιτικές σας στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής ως προς την αποκατάσταση της νομιμότητας στην κράτηση και τον περιορισμό της καταστολής, ως προς τη μεταρρύθμιση της ιθαγένειας και ως προς την απάλειψη της ρατσιστικής ρητορικής από τον δημόσιο λόγο φαίνεται ότι έχουν αφήσει και σήμερα ισχυρό αποτύπωμα. Παρά τη λυσσαλέα πολεμική που δεχτήκατε σε προσωπικό επίπεδο και μάλιστα με σεξιστικούς όρους, νιώθετε δικαιωμένη, έστω εν μέρει;
Δικαιωμένη, γιατί τότε η Ελλάδα έδωσε στην υφήλιο ένα μεγάλο μάθημα ανθρωπιάς, είμαι. Μπροστά σ’ αυτό, ο ανηλεής πόλεμος στο πρόσωπό μου είναι τιμή. Γιατί είναι μεγάλη τιμή να σου αναγνωρίζουν οι φασίστες και οι ανόητοι και το αντι-ΣΥΡΙΖΑ σύστημα, που έδινε τότε τα ρέστα του να μας ρίξει, ότι παλεύεις να έχουν όλοι οι άνθρωποι μια θέση στον ήλιο. Το «λιάζονται» είναι το παράσημό μου, λοιπόν. Αλλωστε, ποτέ δεν προσχώρησα στη μεθοδολογία της «ασφαλούς πολιτικής έκφρασης». Τη θεωρώ μήτρα του ξύλινου πολιτικού λόγου και έκφραση υπακοής στο διαπλεκόμενο μιντιακό σύστημα που έχουμε.
● Η κατάσταση των μέσων ενημέρωσης και της ελευθεροτυπίας σήμερα, όπως αντικατοπτρίζεται στη γνωστή θέση 107 στην παγκόσμια κατάταξη των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, πώς επηρεάζει τον δημόσιο διάλογο και τη διαμόρφωση πολιτικών σε ζητήματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Ο μιντιακός ολοκληρωτισμός είναι στοχευμένος. Φροντίζει να μην ακούγεσαι και αν τύχει και ακουστείς, φροντίζει να ευτελίσει και να εξευτελίσει. Ο Μητσοτάκης είναι επιστήμων σ’ αυτό. Πώς αλλιώς θα λαφυραγωγήσεις μια ολόκληρη χώρα, αν δεν παρουσιάζεσαι «Μωυσής»; Για έναν νάρκισσο, ανασφαλή και επομένως αυταρχικό κυβερνήτη, ο απόλυτος έλεγχος του πολιτικού ανταγωνισμού αποτελεί όρο ύπαρξης, ακόμα και για μία ημέρα εξουσίας. Γι’ αυτό και οι υποκλοπές. Ποια δημοκρατία και ποια δικαιώματα… Αλλά έρχεται μια τραγική ώρα, όπως αυτή η ανήκουστη τραγωδία στα Τέμπη, που πέφτουν οριστικά οι μάσκες, όταν η κοινωνία πενθεί άφωνη και χωρίς ευρώ στην τσέπη, αγωνιά για να βγάλει τον μήνα. Μένει να δούμε πώς ο σημερινός πολίτης θα αντισταθεί αποτελεσματικά σε όλα αυτά.
● Στην Ευρώπη φαίνεται σήμερα να κερδίζουν έδαφος ακραίες αντιπροσφυγικές και ξενοφοβικές πολιτικές που υπονομεύουν ευθέως το κράτος δικαίου. Σας ανησυχεί αυτή η εξέλιξη;
Προφανώς με ανησυχεί. Η μεγάλη συζήτηση είναι ακριβώς αυτή. Το έλλειμμα της Αριστεράς να εκφράσει αποτελεσματικά τους αποκλεισμένους εξαιτίας των ανισοτήτων, των αδικιών και των αντιλαϊκών πολιτικών. Ωστε να βρουν τη θέση τους στη ζωή και να μην καταφεύγουν κάποιοι απ’ αυτούς σε θεωρίες αίματος, σε εθνικισμούς, σε φονταμενταλισμούς και σε αυτοματισμούς κάθε είδους. Οφείλουμε σύγχρονες θεωρητικές επεξεργασίες, σύγχρονες πολιτικές προτάσεις, άλλους τρόπους απεύθυνσης και να στηρίξουμε τα πιο φτωχά στρώματα και την αλληλεγγύη, για την πλειονότητα της κοινωνίας. Οφείλουμε, όμως, επιτέλους και μια ουσιαστική σύνδεση με την τέχνη, που είναι γιγαντιαίος μοχλός της ανθρώπινης χειραφέτησης και απελευθέρωσης.
● Βλέποντας σήμερα από απόσταση τα πράγματα, θεωρείτε σωστή την απόφασή σας να μην είστε υποψήφια στις εκλογές του 2019; Τι σας οδηγεί ξανά στην πρώτη γραμμή της εκλογικής μάχης και μάλιστα σε μια περιφέρεια με δυνατές υποψηφιότητες;
Κρίνοντας με το δόγμα των επαγγελματιών της πολιτικής «όλα ξεχνιούνται» ή αν θέλετε, με υπόδειγμα τον συντετριμμένο Κώστα Αχ. Καραμανλή, ήταν μια απόφαση με την οποία αδίκησα τον εαυτό μου. Αλλά δεν μετανιώνω. Επρεπε. Ηταν συμβατή με το αξιακό μου σύστημα. Το έγκλημά μου ήταν ότι το παιδί μου, η ενήλικη κόρη μου, μητέρα νεογέννητου παιδιού, επιχείρησε να υπαχθεί στις διατάξεις περί κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων και να μεταταγεί στη Βουλή από τα ΕΛΤΑ, όπου είχε προσληφθεί μέσω ΑΣΕΠ. Επειδή είπα -με τον δικό μου τρόπο, είναι αλήθεια- ότι εξαιτίας της δικής μου θέσης στη Βουλή πληροφορήθηκε αυτή τη δυνατότητα, που ίσως κάποιος άλλος δημόσιος υπάλληλος δεν θα είχε, αυτό θεωρήθηκε «ομολογία διαπλοκής» και οι πολλοί ανακάλυψαν το… μέγα σκάνδαλο. Ομως, το κακό είχε γίνει. Κατόπιν αυτού, δεν θα έβαζα ποτέ τους συντρόφους μου να απολογούνται για μένα. Θεώρησα ηθικώς επιβεβλημένη την αποχώρησή μου, όχι γιατί ένιωσα ότι αποκαλύφθηκε κάτι ασυγχώρητο, αλλά επειδή είχα τόσο πολύ στενοχωρηθεί και έπρεπε μόνη μου να αναλάβω την ευθύνη -εκτός των άλλων- και της προσωπικής ηθικής και πολιτικής ανασυγκρότησής μου, μετά τη δολοφονία χαρακτήρα που είχα υποστεί. Νικήθηκα λοιπόν εκείνη τη στιγμή και πλήρωσα γι’ αυτό. Δεν πειράζει. Ο αγώνας όλων μας -και ο δικός μου- πρέπει να συνεχιστεί. Τώρα είναι μια άλλη μέρα…
Η Τασία Χριστοδουλοπούλου είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα κατεβαίνει υποψήφια βουλευτής στην Α΄ Αθηνών.
Δημήτρης Αγγελίδης