Macro

Τα «κοινωνικά» και τα «κομματικά» επιδόματα

«Αλλά θα επιμείνουμε και στο κοινωνικό μας πακέτο» είπε με ιδιαίτερη έμφαση ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης στην εισήγησή του στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του κόμματός του στις 18 Ιουλίου 2018. Εξηγώντας με ποιον τρόπο φιλοδοξεί να κάνει πράξη τη θέση αυτή, ο επικεφαλής της Ν.Δ. συνέχισε λέγοντας:

«Στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, έργο και αυτό της προηγούμενης κυβέρνησης, που πολεμήθηκε λυσσαλέα από τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι που αναγκάστηκε τελικά να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα. Είναι δέσμευσή μας οι πόροι για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα να φτάσουν το 1 δισ. και να φτάσει τελικά σε 1 εκατ. συμπολίτες μας».

Ωστόσο, λίγο νωρίτερα, από το ίδιο βήμα, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε επιτεθεί με σφοδρότητα στην παρούσα κυβέρνηση ισχυριζόμενος ότι η κοινωνική πολιτική που ασκεί βασίζεται στην εξάρτηση των πολιτών από το κράτος: «Πότε για δήθεν αναβολή των δεσμεύσεων που έχουν ήδη υπογράψει και πότε για λίγα επιδόματα φτώχειας». Στο ίδιο μοτίβο ο πρόεδρος της Ν.Δ. πρόσθεσε ακόμα ότι «την ίδια στιγμή οι ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛΛ. θέλουν μια χώρα βαλτωμένη και αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, που θα ζει με κομματικά επιδόματα».

Η οπτική του νεοφιλελευθερισμού σε σχέση με το κράτος είναι γνωστή και ο Κυρ. Μητσοτάκης σπάνια χάνει την ευκαιρία να την αναπαραγάγει. Στο πλαίσιο αυτό, για το νεοφιλελεύθερο δόγμα, το κράτος πρέπει να περιορίζει τη δράση του στο ελάχιστο. Το κράτος δεν μπορεί πλέον να ασκεί παραγωγικές δραστηριότητες, δεν μπορεί και δεν πρέπει να ασχολείται με προνοιακά ζητήματα (η ίδια η έννοια της «πρόνοιας», άλλωστε, είναι οριακά αποδεκτή από τους νεοφιλελεύθερους), δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναλαμβάνει έργα υποδομών.

Τα παραπάνω ανήκουν σε μια εποχή που «έχει ξεπεραστεί», σύμφωνα με το πλαίσιο αυτό, την εποχή του «μεγάλου κράτους». Αυτά, λοιπόν, ανήκουν στο παρελθόν, όπως παραδείγματος χάρη στο παρελθόν ανήκει η δισκέτα ως εργαλείο αποθήκευσης ψηφιακού υλικού, σε ό,τι αφορά το πεδίο της ιστορίας της τεχνολογίας, και πάντα με δεδομένη τη γραμμικότητα του ιστορικού χρόνου.

Τι μπορεί και τι πρέπει να κάνει το κράτος; Κατ’ αρχάς να δώσει έμφαση στην πολιτική της «ασφάλειας», έμφαση δηλαδή στον κατασταλτικό μηχανισμό. Το μικρό και ευέλικτο κράτος, σύμφωνα με αυτή τη ρητορική, οφείλει να ασχολείται και να αντιμετωπίζει δραστικά το φαινόμενο της εγκληματικότητας, το οποίο περιλαμβάνει συμπεριφορές και πρακτικές πολλών ειδών, οι οποίες, με βάση το δόγμα, αναπτύσσονται ανεξάρτητα από το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο.

Το κράτος, επιπλέον, οφείλει να εκχωρήσει τις εναπομείνασες παραγωγικές δραστηριότητες στους ιδιώτες. Γι’ αυτό και ο Κυρ. Μητσοτάκης επέμεινε στις ιδιωτικοποιήσεις για πολλοστή φορά. Δεν εξήγησε, βέβαια, ούτε το πόσο θα κοστίζει, παραδείγματος χάρη, η ιδιωτική υγεία στους φορολογούμενους πολίτες, για τους οποίους -υποτίθεται ότι- μεριμνά ούτε έκανε λόγο για τα κριτήρια με τα οποία αντιμετωπίζουν οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας τους ασθενείς. Δεν μπήκε στον κόπο να πει για το ύψος του κόστους των εργολάβων καθαριότητας, λόγου χάρη, στον χώρο της υγείας και για τις συνθήκες εργασίας που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι στις εταιρείες αυτές.

Το πρώτιστο, άλλωστε, είναι να πάψουν οι πολίτες να εξαρτώνται από το κράτος. Η ρητορική αυτή, μάλιστα, συνοδεύεται κι από διάφορους ψυχολογισμούς, όπως ότι «η εξάρτηση από το κράτος προκαλεί αδράνεια», «το κράτος – πατερούλης» κι άλλα παρόμοια. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ερώτημα παραμένει: Με ποιο κριτήριο τα επιδόματα του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛΛ. ενισχύουν την «αδράνεια και την εξάρτηση» ενώ το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα συμβάλλει στην «αυτονομία»; Και κάτι ακόμα: Για ποιον λόγο υπάρχουν πολίτες που βρίσκονται στην ανάγκη του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης;

 

Ο Χρήστος Σίμος είναι πολιτικός επιστήμων

Πηγή: Η Αυγή