Η συγκομιδή της ελιάς συνεχίζεται, με εμφανείς ελλείψεις εργατών/τριών γης. Ο αγροτικός κόσμος επισημαίνει εδώ και χρόνια το πρόβλημα που επιδεινώθηκε μετά την πανδημία. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πανηγυρίζει για την πορεία της οικονομίας και την «πτώση» της ανεργίας -αποκρύπτωντας συνειδητά τα νούμερα όσων μεταναστεύουν από τη χώρα και όσων κλάδων αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα έλλειψης εργαζομένων.
Εμφανής η έλλειψη
Οι περσινές τροπολογίες Μηταράκη για μετακλήσεις προσώπων από άλλες χώρες προκειμένου να εργαστούν στον αγροτικό τομέα προκάλεσαν αντιδράσεις εξαρχής και γρήγορα αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές. Τα εργαζόμενα άτομα εκβιάζονται επί της ουσίας για να ενταχθούν σε έναν δύσκολο κλαδό, έως ότου απελαθούν από τη χώρα. Δεν πρόκειται για φιλεργατική πολιτική βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά για καιροσκοπική προσπάθεια εκμετάλλευσης, με ξενοφοβικούς όρους. Αποτέλεσμα αυτής της κακοποιητικής -και για τα εργαζόμενα άτομα και για την αγροτική παραγωγή- νοοτροπίας είναι η μετανάστευση σε ευρωπαϊκές χώρες που ζητούν εργάτες/τριες γης, τους νομιμοποιούν και εξασφαλίζουν αξιοπρεπέστερες συνθήκες διαβίωσης.
«Η έλλειψη εργατών είναι εμφανής εδώ και 3-4 χρόνια τουλάχιστον. Από την ώρα δηλαδή που κάποιοι αλβανικής κυρίως καταγωγής μετανάστευσαν στην Ιταλία ή την Ευρώπη γενικότερα. Λόγω του κορονοϊού έφυγαν κι άλλοι. Αυτή τη στιγμή ο τουρισμός απορροφά πάρα πολύ κόσμο από τον πρωτογενή τομέα. Ο τουρισμός είναι πιο εύκολη δουλειά. Στο Λασίθι μόνο λείπουν 3.000 εργάτες σίγουρα. Είναι και η Ιεράπετρα που έχει αρκετά θερμοκήπια. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τους εργάτες στα θερμοκήπια, διότι τα θερμοκήπια είναι μόνιμη εργασία, καλλιεργουνται σχεδόν 12 μήνες το χρόνο», σχολιάζει στην “Εποχή” ο παραγωγός, αντιδήμαρχος Σητείας και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης Νίκος Μακρυνάκης.
«Άλλαξαν τη νομοθεσία και τώρα κάνουν λόγο για μετακλήσεις 3-6 και 9 μηνών, αλλά αυτό δεν λύνει το πρόβλημα. Έχω εργάτη από το 2012. Είναι εδώ κοντά στα 10 χρόνια. Το 2018 κατάφερε να βγάλει ΑΜΚΑ και να ανοίξει λογαριασμό τράπεζας. Τον πληρώνω κάθε μήνα, κανονικά με εργόσημο και δεν μπορεί να φύγει να πάει στην πατρίδα του. Μία- δύο φορές που ‘χει πάει, πληρώνει 6-7 χιλιάδες για να ‘ρθει πίσω», περιγράφει ο Ν.Μακρυνάκης, αναδεικνύοντας ένα βάσικο αίτημα των αλλοδαπών εργατριών/ών. Τη δυνατότητα, δηλαδή, να επισκεφθούν την οικογένεια και την χώρα τους και να επιστρέψουν στην Ελλάδα, χωρίς να θεωρηθούν παράτυποι και να πρέπει να ξεκινήσουν τη γραφειοκρατική διαδικασία από το μήδεν, με τεράστιο ψυχικό και οικονομικό κόστος.
Χρονοβόρα και προβληματική διαδικασία
Ο αντιδήμαρχος Σητείας σχολιάζει στην “Εποχή” και τη χρονοβόρα, αναποτελεσματική διαδικασία των μετακλήσεων της νομοθεσίας Μηταράκη. «Πρώτα απ’ όλα δεν γνωρίζω τον κόσμο για τον καλέσω. Η κάθε αίτηση είναι προσωποποιημένη. Δηλαδή εγώ θα πρέπει να γνωρίζω κάποιον εργάτη στο Πακιστάν, στην Αίγυπτο, στην Αρμενία και να τον καλέσω να ρθει προσωπικά. Το πιθανότερο είναι ότι δεν ξέρει την δουλειά, θα πρέπει να μάθει από την αρχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αργοπορία της δουλειάς μου και για τον εργάτη. Νομίζω ότι αυτά τα πράγματα κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας. Φανταστείτε, ότι εγώ ξέρω δύο εργαζόμενους στην Αίγυπτο και κάνω χαρτιά για να ‘ρθούνε. Δεν ξέρω πότε θα ‘ρθούνε».
Στις 8 Νοεμβρίου, 38 βουλεύτριες/ές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν ερώτημα στη Βουλή αναδεικνύοντας κι άλλες παραμέτρους. Εντοπίζονται σοβαρές καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση αιτήσεων για μετακλήσεις εργατών, λόγω της υποστελέσχωσης των αρμόδιων διευθύνσεων στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. «Το πρόβλημα της έλλειψης εργατών γης από τρίτες χώρες έγινε εξαιρετικά πιεστικό για τους παραγωγούς κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, αφενός λόγω της κατάργησης της απόδοσης ΑΜΚΑ[…] και αφετέρου λόγω της κατάργησης από 01/07/2022 του άρθρου 13α του ν.4251[…] Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν οι παράτυπα ευρισκόμενοι στη χώρα μετανάστες που απασχολούνταν ως εργάτες γης να εγκαταλείψουν την Ελλάδα και να μετακινηθούν προς ξένες χώρες –κυρίως Ιταλία, Ισπανία, νότια Γαλλία κ.α.–, όπου με απλούστερες διαδικασίες βρήκαν εργασία με τρόπο φανερό και νόμιμο. Η αναπλήρωση των εργατών αυτών με άλλους εργάτες γης, μπορεί να γίνει πλέον κυρίως βάσει συμφωνιών μετάκλησης από το Μπαγκλαντές και άλλες χώρες. Η σχετική διαδικασία, όμως, αποδεικνύεται χρονοβόρα, προβληματική και αμφίβολης αποτελεσματικότητας», επισημαίνουν οι βουλευτές/ριες του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο πρωτογενής τομέας και η αγροτική παραγωγή χρειάζεται να αντιμετωπιστούν συνολικά ως πεδίο ανάπτυξης της οικονομίας και όχι να αναζητούνται εκ των υστέρων πρόσκαιρες «λύσεις» σε χρόνια προβλήματα. Το εργατικό δυναμικό δεν μπορεί να προσεγγίζεται με ξενοφοβικούς, εκβιαστικούς όρους «δουλειά ή απέλαση», αλλά να διασφαλιστούν τα δικαιώματα, οι αμοιβές και οι συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων και να δημιουργηθεί ένας κλάδος ελκυστικός για όσα πρόσωπα επιθυμούν να σπουδάσουν και να εργαστούν σε αυτόν νόμιμα, μακροχρόνια και αξιοπρεπώς. Η βιωσιμότητα του παραγωγικού μοντέλου -σε όλους τους κλάδους της οικονομίας- εξαρτάται άμεσα από την ένταξη και επαγγελματική δραστηριοποίηση νέων πληθυσμών. Οι ξενοφοβικές και ρατσιστικές πολιτικές βλάπτουν σοβαρά (και) την οικονομία.
Στρατής Ηλιάκης
