Οι δυο προηγούμενες εβδομάδες ίσως αποδειχθούν σημαδιακές για τις πολιτικές εξελίξεις, ακριβέστερα για τους κυοφορούμενους πολιτικούς συσχετισμούς που θα καταγραφούν το επόμενο βραχύ, σχετικά, διάστημα. Μπορεί η πανδημία να “παγώνει”, έως τώρα, τις επανατοποθετήσεις ευνοώντας τη ΝΔ που διαχειρίζεται το πρόβλημα, ωστόσο φαίνεται ότι αυτό αγγίζει τα όριά του.
Η ΝΔ βρέθηκε στην πιο δεινή δοκιμασία του ιδεολογήματός της για το επιτελικό κράτος στην Καρδίτσα και τα Επτάνησα, μετά την Εύβοια, εν μέσω μάλιστα του “αγκομαχητού” στην αντιμετώπιση του κορονοϊού. Η παρέμβαση του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στην Θεσσαλονίκη δεν μπόρεσε να διαμορφώσει κλίμα αισιοδοξίας, να μειώσει την ανασφάλεια που αισθάνονται οι λαϊκές τάξεις.
Την ίδια στιγμή, η εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ – Π. Σ., με την ομιλία του Προέδρου του Αλέξη Τσίπρα, στην Θεσσαλονίκη, αρκετά δομημένη και με πιο ριζοσπαστικές προτάσεις για την περίοδο που περνάμε, θεράπευσε σε μεγάλο βαθμό την αποσπασματικότητα που χαρακτήριζε την έως τώρα αντιπολίτευσή του. Μαζί με την άμεση παρουσία και παρέμβαση του ίδιου του προέδρου και του νέου Γραμματέα Δημήτρη Τζανακόπουλου, όπως και άλλων Κεντρικών στελεχών του, στα καυτά μέτωπα που άνοιξαν αυτή την περίοδο διαμορφώθηκε μια, συνολικά, πιο παρεμβατική εικόνα για το κόμμα, απαραίτητη αν κρίνουμε από τις ανάγκες μιας χειμαζόμενης κοινωνίας.
Η ΝΔ γυμνή μπροστά στα προβλήματα
Αυτή η ιδιότυπη ασυλία, λόγω πανδημίας, που σημειώθηκε προηγουμένως, που λειτουργούσε έως τώρα υπέρ της ΝΔ, είχε ως απαραίτητο προαπαιτούμενο τη συνέχιση της αποτελεσματικής διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης. Αυτό είναι που ανατράπηκε και υπάρχει αιτία: η κυβέρνηση ολιγώρησε και δεν αξιοποίησε το χρόνο που κέρδισε από το πρώτο κύμα με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρά κενά όταν ήλθε το δεύτερο. Καταγράφεται καθαρά στις δημόσιες υπηρεσίες όπου είναι υποχρεωμένος να προσέρχεται ο πολίτης, στους μαζικούς – μεγάλους χώρους εργασίας, στους μεγάλους χώρους διασκέδασης, στα νοσοκομεία, στις συγκοινωνίες, στα σχολεία κ.ά.
Δεν υπάρχει πολίτης που να μην τα βλέπει αυτά, να μην έχει δει την πολιτική της κυβέρνησης. Και ακριβώς γι’ αυτό ούτε κατά διάνοια δεν έπεισε ο πρωθυπουργός με το νέο του διάγγελμα την Πέμπτη. Θέτοντας το δίλημμα “αυτοπροστασία ή καραντίνα”, αποκρύβει τις ευθύνες του κράτους, της κυβέρνησης και μεταθέτει τις ευθύνες στον πολίτη. Μάλιστα επιχείρησε να τρομοκρατήσει τους πολίτες για το ενδεχόμενο νέο λοκντάουν, λες και αυτοί θα το προκαλέσουν! “Το δίλημμα είναι αυτοπροστασία ή καραντίνα. Έχουμε καθήκον να επιλέξουμε την πρώτη επιλογή, έχοντας υπόψη τις συνέπειες της δεύτερης”. Η κυβέρνηση, δηλαδή, τα έχει κάνει όλα καλά και τώρα το μόνο που χρειάζεται είναι “ψυχραιμία” και “πιστή τήρηση των μέτρων”. Εξάλλου “λοκντάουν σημαίνει κοινωνική μεροληψία, γιατί η ακίνητη οικονομία κινητοποιεί ανισότητες” πρόσθεσε, κλείνοντας το αριστερό μάτι, σε όσους είναι επιρρεπείς στην κριτική της Αριστεράς.
Δυστυχώς, γιατί είναι τραγικά όσα ζούμε, η κοινωνία δεν πείθεται, και αυτό πλέον καταγράφεται και στα διάφορα γκάλοπ. H κοινωνία γνωρίζει ή διαισθάνεται ότι από ένα σημείο και μετά ο Κ. Μητσοτάκης απομακρύνθηκε από την επιστημονική ομάδα που συμβούλευε την κυβέρνηση και επέλεξε ως συμβούλους επιχειρηματίες: επιχειρηματίες με μαζική απασχόληση, κλινικάρχες, μεγάλους ξενοδόχους, πλοιοκτήτες, ως και θεατρώνηδες, εκτός από την εκκλησία. “Τον Μάρτιο ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι μπαίνουμε σε πόλεμο για να αυτοθαυμάζεται σαν στρατηλάτης”, σχολίασε, σημειώνοντας πως “έξι μήνες μετά, αφού έχει αφήσει τη χώρα, το ΕΣΥ και τους πολίτες ανοχύρωτους μπροστά στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, βγήκε σήμερα με θράσος να τους πει πως ΄εάν χάσουμε, θα φταίτε εσείς΄”.
Ο πρωθυπουργός “εκλαΐκευσε” ακόμη και τα δεινά ενός δεύτερου λοκντάουν στο διάγγελμά του. Αλλά ο κόσμος, ιδιαίτερα οι λαϊκές τάξεις, τα γνωρίζουν από το πρώτο, το οποίο η κυβέρνηση με ένα κράμα ανεπαρκούς και νεοφιλελεύθερης πολιτικής άφησε να προκύψουν τρομακτικές επιπτώσεις. Ασφαλώς, θα αυξανόταν η ανεργία, θα είχαμε ύφεση, ακόμη και αν ήταν στην κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, εάν εφαρμόζονταν εμπροσθοβαρή μέτρα, όπως αυτά που προτάθηκαν με τα “Μένουμε όρθιοι Ι και ΙΙ”, η ύφεση δεν θα έτεινε, όπως τώρα, προς το 10%, ούτε η ανεργία προς το 20%. Το πιο σπουδαίο, κοινωνία και οικονομία θα έμπαιναν στο 2021 από άλλη βάση, θα διασωζόταν ένα μέρος του παραγωγικού δυναμικού, που τώρα μπορεί να μην ανατάξει, πλέον. Η ανάκαμψη το 2021 προβλέπεται να είναι μόνο 6% κατά την Κομισιόν ενώ ο κ. Γιάννης Στουρνάρας προειδοποιεί ότι διατρέχουμε τον κίνδυνο μιας “μακροπρόθεσμης στασιμότητας”.
Κλονίζεται ο κυρίαρχος πολιτικός συσχετισμός;
Ύστερα από δέκα χρόνια μνημονιακών πολιτικών αυτή η εξέλιξη, που τα πρώτα της αποτελέσματα θα είναι τραγικά ορατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, διαμορφώνει κλίμα εξαιρετικά αρνητικό για την κυβέρνηση. Η ΝΔ έχει να αντιμετωπίσει και άλλες δυσκολίες, όπως για παράδειγμα στην εξωτερική πολιτική, γεγονός που κάνει προβληματικό και το εσωκομματικό της μέτωπο. Πώς θα κινηθεί; Δεν είναι σαφές ακόμη. Αλλά η συμπεριφορά των κατοίκων της Καρδίτσας, κατά την επίσκεψη Μητσοτάκη, δημιουργεί τη σκέψη ότι ίσως βρισκόμαστε μπροστά στη “στιγμή όπου κρίνεται αν ο κυρίαρχος πολιτικός συσχετισμός μέσα στην κοινωνία μπορεί να αρχίσει να κλονίζεται” όπως σημείωνε εύστοχα ο Δημήτρης Γιατζόγλου στην προηγούμενη «Εποχή». Και λιγότερο θεωρητικά θέτει το ίδιο ζήτημα στη σημερινή «Εποχή» ο Χ. Γεωργούλας. “Είναι η πρώτη φορά από τον Ιούλιο του 2019 που η αντιπολίτευση έχει στη διάθεσή της τόσο εκτεταμένη και συνεκτική πολιτική ύλη, για να ασκήσει αποτελεσματικά την πολεμική της κατά της κυβέρνησης. Και είναι, επίσης, η πρώτη φορά που η κυβέρνηση έχει τόσο λίγες οδούς διαφυγής, καθώς τα αρνητικά αποτελέσματα της πολιτικής της συσσωρεύονται απτά, χωρίς να μπορούν να αποδοθούν στην… αντιπολίτευση”.
ΣΥΡΙΖΑ – Π. Σ.: βήματα και προβλήματα
Αξιολογήσαμε θετικά στην αρχή την εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ στη ΔΕΘ ως ένα βήμα αντιστοίχησης με τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται. Τώρα, όμως, αυτά που εξαγγέλθηκαν στην Θεσσαλονίκη δεν πρέπει να μείνουν εξαγγελίες αλλά να γίνουν ύλη ζώσα, η οποία θα συναντήσει τις κοινωνικές δυνάμεις, που χειμάζονται από τις κρίσεις. Η ιδέα της “κοινωνικής συμφωνίας” μόνο έτσι μπορεί να γίνει και πολιτική ύλη, έδαφος για κινηματικές δράσεις, κυρίως, που οφείλει ο ΣΥΡΙΖΑ να επανεφεύρει. Αυτό είναι το στέρεο έδαφος όπου μπορεί να κτιστεί η εξωστρέφεια: ασφαλιστικό, εργασία, ισότητα, κοινωνικό κράτος, νεολαία, παιδεία, περιβάλλον, πολιτισμός, υποδομές και πολλά άλλα, ακόμη, πεδία.
Πάντοτε, βέβαια, αλλά τώρα πολύ περισσότερο είναι ανάγκη να αναβαθμισθεί ο ρόλος του κόμματος. Το κόμμα πρέπει να επαληθεύσει και να αξιοποιήσει το θετικό κλίμα. Οι Οργανώσεις Μελών, να γίνουν πολιτικές οντότητες, να ασκούν πολιτική. Τα μέλη και οι φίλοι να αποκτήσουν ρόλο, δηλαδή ενδιαφέρον για να συμμετέχουν. Οι δρομολογημένες οργανωτικές διαδικασίες είναι μια ευνοϊκή στιγμή για να αναζωογονηθεί η προσπάθεια για ανασυγκρότηση και διεύρυνση, αλλά κυρίως οι ΟΜ να αποκτήσουν πολιτικό ρόλο, μέσα από δημοκρατική και συλλογική λειτουργία.
Εδώ υπάρχει ένα ζήτημα που περιοδικά ανακύπτει στο κόμμα, ιδίως στα ηγετικά του όργανα και διαχέεται στο κομματικό σώμα. Πρόκειται για την ποιότητα της συλλογικής πολιτικής λειτουργίας του, που είναι προβληματική. Το υπόβαθρο του τελευταίου συμβάντος με τις σκέψεις του Ευκλείδη Τσακαλώτου για τους χαρακτηρισμούς που μπορούμε να κάνουμε για τους πολιτικούς μας αντιπάλους, αυτό είναι ακριβώς. Ο Ευκλείδης, αγαπητός σύντροφος υψηλής προσφοράς, μπορεί να ελεγχθεί για τον χρονισμό της παρέμβασής του – όχι για το περιεχόμενο, με το οποίο προσωπικά συμφωνώ – αλλά η μη τακτική συλλογική λειτουργία των οργάνων, η μη εκτενής και τεκμηριωμένη συζήτηση για το είδος της αντιπολίτευσης που πρέπει να ασκηθεί, έπαιξε το ρόλο της.
Η λειψή συλλογική λειτουργία αντικατοπτρίστηκε – σύμφωνα με τα ρεπορτάζ – και στη συζήτηση στον “πρωινό καφέ” την Τετάρτη. Και είναι εύλογος ο φόβος ότι τίποτε δεν θα διορθωθεί, καμιά επίκληση κομματικής πειθαρχίας και ευθύνη δεν θα λειτουργήσει εφόσον αυτό το πρόβλημα δεν αίρεται. Πειθαρχικά όργανα, αμφίβολης μάλιστα καταστατικής στήριξης και κυρώσεις είναι ιδέες και ατελέσφορες και με αναφορά στην αρνητική παράδοση της Αριστεράς, και της ανανεωτικής κομμουνιστικής όπως θυμηθήκαμε αποχαιρετώντας πριν λίγες μέρες τη Ροσάνα Ροσάντα. Ο διάλογος, η δημοκρατία, η συλλογική λειτουργία, η τεκμηρίωση των επιχειρημάτων, η προσφυγή στα μέλη για έκφρασης γνώμης, προφυλάσσουν ένα κόμμα και από τα στραβοπατήματα των στελεχών του.
Παύλος Κλαυδιανός
Πηγή: Η Εποχή
