Τη συνέντευξη πήρε η Ευρυδίκη Μπερσή
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ρομπέρτο Σαβιάνο ξέρει να δίνει γροθιές στο στομάχι. Το θυμάται όποιος διάβασε το βιβλίο «Γόμορρα» ή παρακολούθησε την ομώνυμη ταινία, το διαπιστώνει και όποιος μιλήσει μαζί του σήμερα, 15 χρόνια μετά τις απειλές που τον οδήγησαν να ζητήσει αστυνομική προστασία. Από τότε που εξέθεσε τις βρώμικες δουλειές της μαφίας στην πατρίδα του, τη Νάπολη, ο Σαβιάνο ασχολείται με τη μελέτη του οργανωμένου εγκλήματος – και όταν στρέφει το βλέμμα του προς την Ελλάδα, είναι καταιγιστικός.
– Στη χώρα μας έχουμε συνεχώς τον τελευταίο καιρό μαφιόζικες δολοφονίες. Τι λέει η δική σας εμπειρία γι’ αυτό;
– Το πρόβλημα της μαφίας στην Ελλάδα ήταν πάντα υποτιμημένο. Σαν να αφορούσε τους ξένους, κυρίως τους Τούρκους και τους Αλβανούς. Στην πραγματικότητα, για εμάς τους Ιταλούς, που μελετάμε τη μαφία εδώ και χρόνια, η Ελλάδα ήταν πάντα πεδίο μαφιόζικης δράσης. Ολα τα ναρκωτικά στα τουριστικά νησιά της Ελλάδας, το χασίς, η ηρωίνη, η κόκα, τα προμηθεύουν οι οργανώσεις της ιταλικής μαφίας. Η Θεσσαλονίκη παίζει κεντρικό ρόλο για τη ρωσική μαφία. Η Κύπρος είναι πλατφόρμα ξεπλύματος για τα ρωσικά καρτέλ. Πάντα αναρωτιόμουν γιατί στην ελληνική κουλτούρα δεν υπάρχουν τέτοιου τύπου ανησυχίες· πώς μια χώρα διαβρωμένη από τις μαφίες ανησυχεί μόνο για το γεγονός ότι επιδίδονται σε αυτές τις δραστηριότητες ξένοι.
– Πλέον, είναι προφανές ότι δεν είναι μόνον ξένοι.
– Η ελληνική μαφία έγινε ορατή διότι χύθηκε αίμα, προφανώς αλλάζουν οι ισορροπίες.
– Τι προτείνετε;
– Να συγκεντρωθούν οι έρευνες σε μια εθνική εισαγγελία κατά της μαφίας με βάση το ιταλικό μοντέλο, που είναι σίγουρα το καλύτερο, μαζί με το αμερικανικό. Οταν λειτουργούν πανίσχυρες δομές, όπως η μαφία του Μαυροβουνίου, δεν μπορεί να σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να βγει από αυτή την κρίση χωρίς διαφορετική οργάνωση των διωκτικών αρχών.
– Από πού ξεκινάει κάποιος για να τους αντιμετωπίσει;
– Ελέγχει τις ροές χρήματος που φθάνουν μέσω Κύπρου και Μάλτας και αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία. Το ξέπλυμα στην Ελλάδα γίνεται μέσω του τουρισμού. Ωστόσο, οι Ελληνες πολιτικοί δεν μιλούν ποτέ για τη μαφία.
– Τώρα μιλούν. Λένε ότι πρόκειται για εσωτερικό πρόβλημα μεταξύ μαφιόζων και δεν πρέπει να ανησυχούμε.
– Πιθανώς ναι, είναι εσωτερικά ξεκαθαρίσματα. Αλλά όταν πέφτουν πολλές σφαίρες, παίρνει η μπάλα και αθώους, όπως είδαμε στη Νάπολη. Επίσης, όταν αρχίζουν να πυροβολούν, αποφασίζουν ποιος είναι μέσα και ποιος είναι έξω· είδαμε να εκτελούν δεύτερα ξαδέλφια μαφιόζων, που δεν είχαν ιδέα τι έκαναν οι συγγενείς τους. Η Ελλάδα είναι κόμβος για τη διακίνηση κάνναβης. Αν μπορούσα να δώσω μία συμβουλή στην ελληνική κυβέρνηση, θα ήταν να νομιμοποιήσει αμέσως την κάνναβη, αλλιώς θα εξαγοραστεί από τις συμμορίες που τη διακινούν.
– Εδώ μιλάμε για διακίνηση σε μεγάλες ποσότητες. Σε τι θα βοηθήσει η νομιμοποίηση της ατομικής κατανάλωσης;
– Βοηθάει γιατί καταργεί όλους αυτούς που δρουν στον δρόμο, τα καρτέλ που βγάζουν τόνους χρημάτων στους τουριστικούς προορισμούς.
– Τι γίνεται όταν απειλούνται δικαστές;
– Κατ’ αρχάς, πρέπει να καταλάβει κανείς τι τύπου απειλές είναι. Είναι πολύ επικίνδυνο αν οι οργανώσεις έχουν φθάσει στο σημείο να νιώθουν ότι δεν τους αγγίζει τίποτα. Στην Ιταλία προσπαθούν να αποφεύγουν τις απειλές προς τους δικαστές υπό τον φόβο της αντίδρασης του κράτους. Η προστασία των δικαστών είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει στην Ελλάδα.
– Το ιταλικό σύστημα προσφέρει μείωση των ποινών για τους μαφιόζους που συνεργάζονται με τη Δικαιοσύνη. Αυτό έχει λειτουργήσει;
– Ναι, έχει λειτουργήσει, αλλά είναι γεμάτο αντιφάσεις, κυρίως ηθικής φύσης. Είναι τρομερό να δίνονται ευνοϊκές ποινές σε αρχιμαφιόζους που έχουν δολοφονήσει ανθρώπους. Αλλά τα κράτη χρειάζονται τις πληροφορίες. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από πληροφοριοδότες από το εσωτερικό της μαφίας, τώρα περισσότερο από ποτέ. Εχει σημασία να καταλάβουμε αν η ελληνική μαφία έχει μια δομή ιεραρχική ή αν είναι μεμονωμένες οργανώσεις, που κατά καιρούς συμμαχούν με διάφορα καρτέλ από την ανατολική Ευρώπη ή την Ιταλία.
– Και αν το κράτος δεν θέλει να καταλάβει;
– Τότε συμβαίνει αυτό ακριβώς που συμβαίνει τώρα, πέφτουν κορμιά και δεν ξέρουμε τι γίνεται. Στις δολοφονίες στην Ιταλία η κοινή γνώμη πάνω-κάτω γνώριζε τι συνέβαινε.
– Υπήρχε ένας δημοσιογράφος που ερευνούσε αυτά τα θέματα και δολοφονήθηκε. Μετά είπαν ότι είχε πολύ στενές σχέσεις με μαφιόζους.
– Ακριβώς. Αυτό είναι τυπικό. Τα δύο όπλα της μαφίας είναι ο διασυρμός προσωπικοτήτων και οι σφαίρες. Είχαν σκοτώσει έναν παπά που λεγόταν Ντον Πέπε Ντιάνα και διέδωσαν ότι τον σκότωσαν γιατί έκρυβε τα όπλα της μαφίας, ενώ ήταν εναντίον της μαφίας. Μετά σκότωσαν ένα δημοσιογράφο που λεγόταν Τζανκάρλο Σιάνι και είπαν ότι τον σκότωσαν γιατί ήταν εραστής της συζύγου ενός αρχιμαφιόζου, ενώ έγραφε εναντίον τους.
– Πώς είναι τα πράγματα τώρα στην Ιταλία;
– Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε, στην Ελλάδα βρίσκεστε σε άλλη φάση. Είστε σε φάση «στρατιωτική», φάση «κατάκτησης», και οι μαφίες δεν νιώθουν την ανάγκη να είναι διακριτικές, όπως είναι στην Ιταλία. Οι μαφίες γίνονται πιο προσεκτικές όταν βρουν αντίσταση. Στην Ελλάδα δεν βρίσκουν. Φαίνεται ότι είναι πολύ ελεύθερες.
– Ισως είναι έτσι.
– Ισως. Πρέπει να καταλάβουμε.
15 χρόνια υπό προστασία
– Πείτε μου δύο λόγια για εσάς.
– Ζω ακόμη υπό προστασία εδώ και 15 χρόνια. Ζω στην Ιταλία. Την περασμένη εβδομάδα, μετά 13 χρόνια καταδικάστηκε ο αρχιμαφιόζος που με απείλησε, το όνομά του είναι Μπιτονιέτι. Συνεχίζω να μάχομαι, να δουλεύω.
– Νιώθετε πιο ήρεμος έπειτα από αυτή τη δικαστική απόφαση;
– Νιώθω ότι τα πράγματα έχουν κάπως μπει στη θέση τους, ότι το κράτος έχει αναγνωρίσει ποιοι ήταν υπεύθυνοι για τις απειλές εις βάρος μου. Θα ήθελα να ζήσω ελεύθερος, για να πω την αλήθεια, αλλά δεν αποφασίζω εγώ. Οταν γίνεσαι σύμβολο, η διαχείριση της ασφάλειάς σου γίνεται πολύ περίπλοκο ζήτημα. Ελπίζω, όμως, ότι θα το πετύχω σύντομα.
Πηγή: Η Καθημερινή
