Σε όλη την Ευρώπη οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού έχουν εξαπολύσει μια γενικευμένη επίθεση κατά του κόσμου της εργασίας, κατά του κοινωνικού κράτους, κατά των εργασιακών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που κερδήθηκαν με αγώνες. Την ίδια στιγμή, ρατσιστικά, ξενοφοβικά, ακροδεξιά, μισαλλόδοξα κόμματα και οργανώσεις αυξάνουν διαρκώς τις δυνάμεις τους, στις κοινωνίες αλλά και στα κοινοβούλια της Ευρώπης. Ενώ, κάθε στιγμή που περνάει, η κλιματική αλλαγή απειλεί την ίδια την ύπαρξη ζωής στον πλανήτη.
Τα ζητήματα που θέτει η ευρωπαϊκή πραγματικότητα μπροστά μας δεν μπορούν ούτε να επιλυθούν ούτε να απαντηθούν από τον καθένα και την κάθε μια ξεχωριστά. Ο διάλογος και η κοινή δράση, μεταξύ κομμάτων, οργανώσεων, συνδικαλιστικών ενώσεων, πρωτοβουλιών της κοινωνίας των πολιτών, ανθρώπων που μπορεί να ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτικούς χώρους και ομάδες, να έχουν διαφορετική πολιτική, ιδεολογική, γεωγραφική προέλευση, αλλά που όλοι και όλες έχουν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα των καιρών, είναι ένα απαραίτητο βήμα, για τη μεγάλη πολιτική και κοινωνική αλλαγή που έχει ανάγκη η Ευρώπη.
Σε μια εποχή διχασμών, συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων, ο διάλογος και η συνεργασία Αριστερών, Σοσιαλιστών που απομακρύνθηκαν από τον νεοφιλελευθερισμό, Προοδευτικών, Πρασίνων, στη βάση μιας συγκεκριμένης προγραμματικής σύγκλισης, δεν είναι ένα σύνθημα προς άγραν ψήφων, αλλά αποτελεί μια αναγκαιότητα.
Το παράδειγμα της Ιβηρικής
Η Ιβηρική Χερσόνησος δείχνει τον δρόμο. Το παράδειγμα της Πορτογαλίας και, σύντομα, της Ισπανίας, εφόσον ευοδωθεί η προγραμματική συμφωνία Σοσιαλιστών, Podemos και Ενωμένης Αριστεράς, αποδεικνύει ότι η συνεννόηση των αριστερών και των σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων, στη βάση ενός προοδευτικού προγράμματος, είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και αναγκαία προϋπόθεση για την αλλαγή των συσχετισμών, την απόκρουση του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας, για τη χάραξη μιας πολιτικής προς όφελος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, για μια άλλη Ευρώπη.
Στη Μεγάλη Βρετανία, παρά την ήττα που υπέστη το κόμμα των Εργατικών, εξαιτίας και της βαθιάς πόλωσης που προήλθε από το ζήτημα του Brexit, ο Κόρμπιν πρότεινε ένα από τα πλέον ριζοσπαστικά και προωθημένα πολιτικά προγράμματα των τελευταίων δεκαετιών. Στη Γερμανία, η εκλογή της νέας ηγεσίας του SPD φανερώνει μια μετατόπιση προς τα αριστερά. Όπως, βέβαια, μας έδειξε και η πρόσφατη εμπειρία, η αριστερή στροφή της Σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι η μοναδική προϋπόθεση για την αντεπίθεσή της.
Την ίδια στιγμή, τα Πράσινα κόμματα κινούνται σε ανοδική τροχιά. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες έχουν γίνει αντιληπτές πια από όλους, είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγούν αυτή την πορεία. Δεν είναι η πρώτη φορά, βέβαια, που τα κόμματα αυτά αυξάνουν τις δυνάμεις τους. Το εάν και με ποιον τρόπο θα εντάξουν στην ατζέντα τους το ζήτημα της κοινωνικά δίκαιης μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη πολιτική, το αν θα θέσουν στο επίκεντρο του προβληματισμού τους την υπέρβαση των κοινωνικών ανισοτήτων, είναι ένα ερώτημα ανοιχτό. Από την άλλη πλευρά, όμως, η Αριστερά οφείλει να εντάξει στον προγραμματικό της λόγο την κλιματική κρίση, καταθέτοντας σαφείς, συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπισή της.
Η συνάντηση των ιστορικών αυτών ρευμάτων, της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας, της παραδοσιακής ριζοσπαστικής Αριστεράς και της Οικολογίας, είναι δύσκολη, αλλά και αναγκαία. Δεν είναι μια προσπάθεια εξαρχής στεμμένη από επιτυχία, αλλά μια μακρά και επίπονη διαδικασία, από τη στιγμή μάλιστα που βαρύνεται από ένα παρελθόν διχασμών, συγκρούσεων, αντιπαραθέσεων, διάψευσης προσδοκιών. Όμως, το παρελθόν δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τις συγκεκριμένες ευθύνες απέναντι στο μέλλον.
Η ευρωπαϊκή Αριστερά δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τον διάλογο και την κοινή δράση με ευρύτερες δυνάμεις. Αντίθετα, έχει μόνο να κερδίσει, διότι η ατζέντα αυτής της συζήτησης δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει όλα τα κρίσιμα γι’ αυτήν θέματα: από την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης και τον εκδημοκρατισμό στα κέντρα λήψης αποφάσεων μέχρι την κοινωνικά δίκαιη μετάβαση σε μια οικονομία που θα σέβεται και θα προστατεύει το περιβάλλον. Από την ανθρωπιστική επίλυση του προσφυγικού και μεταναστευτικού μέχρι την προάσπιση και την επέκταση των εργασιακών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων.
Νέο όραμα για την Ευρώπη
Πάνω από όλα, αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα νέο όραμα για την Ευρώπη από την πλευρά των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων. Ένα όραμα που θα μπορεί να εμπνέει τη νεολαία και τους εργαζόμενους, που θα αποκρούει τον εθνοκεντρισμό, τα μισαλλόδοξα, εθνικιστικά κηρύγματα και θα διαψεύδει τους εύλογους φόβους για το μέλλον, από τους οποίους τρέφεται και δυναμώνει η Ακροδεξιά.
Η ευρωπαϊκή Αριστερά, άλλωστε, πρωτοστατεί σε αυτή την προσπάθεια για διάλογο, μέσα από το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Προοδευτικών, Οικολογικών και Αριστερών Δυνάμεων, το οποίο, βέβαια, χρειάζεται εμβάθυνση και ανάπτυξη. Είναι ένα πρώτο βήμα, το οποίο θα πρέπει να επεκταθεί και σε επίπεδο εθνικών κοινοβουλίων, αλλά, κυρίως, στο πεδίο της κοινής, καθημερινής δράσης.
Σε αυτό τον διάλογο και σε αυτή τη συνάντηση, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να πρωταγωνιστήσει, ως το μεγαλύτερο αριστερό κόμμα, αυτή τη στιγμή, στην Ευρώπη, αλλά και ως το σημείο αναφοράς, εξαιτίας των αγώνων που έδωσε και δίνει στην Ελλάδα και την Ευρώπη, προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας. Οφείλουμε να λάβουμε πρωτοβουλίες, να γίνουμε ο καταλύτης αυτής της σύμπραξης, σε διεθνές επίπεδο.
Απέναντι σε όσους υποστηρίζουν τον απάνθρωπο και αντικοινωνικό νεοφιλελευθερισμό, απέναντι στους Σαλβίνι, τους Όρμπαν, τις Λεπέν, την Εναλλακτική για τη Γερμανία, που επικρατούν στηριζόμενοι στον φόβο για το μέλλον και στον ακροδεξιό λαϊκισμό, απέναντι σε όσους βάζουν τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους και τις ζωές τους, που αδιαφορούν για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και ενδιαφέρονται μόνο για τη συσσώρευση πλούτου, νομίζοντας ότι αυτούς δεν θα τους αγγίξει η καταστροφή του πλανήτη μας, απέναντι σε όλες αυτές τις δυνάμεις της οπισθοδρόμησης και της κοινωνικής καταστροφής, οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να διαμορφώσουμε ευρείες συμμαχίες, σε ένα ενιαίο, ισχυρό, πλατύ, δημοκρατικό, φεμινιστικό και οικολογικό μέτωπο, ικανό να ανατρέψει τους σημερινούς, μη ευνοϊκούς συσχετισμούς, για να χτίσουμε μαζί μιαν άλλη Ευρώπη, κοινωνικά δίκαιη.
Η Ράνια Σβίγκου είναι υπεύθυνη από την Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ για τον Τομέα Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων
Πηγή: Η Αυγή