Συνέντευξη από τον Παύλο Κλαυδιανό, δημοσιογράφο, μέλος της κεντρικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, και βασανισθέντα στην διάρκεια της χούντας.
Ποια ήταν η πορεία του κινήματος μέχρι την εξέγερση του Πολυτεχνείου;
Συντελούνταν ποσοτικές συσσωρεύσεις, «προετοιμαστικές» δράσεις τόσο στο οργανωτικό όσο και στο ιδεολογικό – πολιτικό επίπεδο. Η οργάνωση σπουδαστών «Ρήγας Φεραίος» που ιδρύθηκε τον Δεκέμβρη του 1967, σ’ αυτό έπαιξε κεντρικό ρόλο. Ειδικά την πρώτη περίοδο βασικός μας στόχος ήταν να μην κατανικήσει τα πάντα η τρομοκρατία και ο φόβος της χούντας. Αυτό είχε και μεγάλο κόστος διότι τα μέλη μας ήταν εκτεθειμένα συνεχώς: μαγνητοφωνημένες παρεμβάσεις στα αμφιθέατρα, παράνομος τύπος, προκηρύξεις, συνθήματα στους τοίχους, ως και μια διαδήλωση στην Ερμού. Βαθμιαία, η δράση έγινε πιο προσεκτική διότι όλα έδειχναν ότι ο αγώνας θα έχει διάρκεια και τη θέση των γνωστών στην ασφάλεια συντρόφων έπαιρναν νέες και νέοι άγνωστοι, νόμιμοι στα αμφιθέατρα. Οι μπουάτ, οι τοπικοί σύλλογοι σπουδαστών, διάφορες λέσχες, κινηματογραφικές προβολές ή νόμιμες κινήσεις ήταν φωλιές αντιδικτατορικής δράσης, που δεν άργησε να μετεξελιχθούν σε κίνημα για ακαδημαϊκές και πολιτικές ελευθερίες στις Σχολές.
Πώς ήταν το κλίμα τις ημέρες του πολυτεχνείου ;
Μιλάμε, χωρίς αμφιβολία, για ένα αυθόρμητο κίνημα παρά το ότι υπήρχαν και δρούσαν οργανώσεις των κομμάτων της Αριστεράς. Επομένως, είχε όλα τα προτερήματα του αυθόρμητου: την αλληλεγγύη ανεξάρτητα από την ένταξη, την αυτοοργάνωση, τον ενθουσιασμό, τη συλλογικότητα, πάνω απ’ όλα αυτονομία. Ακόμη και την αίσθηση περιφρούρησης. «Παράγγειλαν», πχ, από μέσα σε όσους πρόσφατα είχαμε αποφυλακισθεί, άρα μας παρακολουθούσαν, να μην μπούμε μέσα. Και υπακούσαμε!
Ποιες ήταν οι συνθήκες ζωής για έναν άνθρωπο οργανωμένο στην αριστερά την περίοδο της χούντα ;
Εξαρτάται από το αν ήταν άγνωστος ή γνωστός στην ασφάλεια, παράνομος (καταζητούμενος). Οι παράνομοι ζούσαν σε άσχημες συνθήκες, κυκλοφορώντας μόνο βράδια, με ελάχιστα οικονομικά μέσα ιδίως μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ τον Φεβρουάριο του 1968. Οι άγνωστοι είχαν κανονική ζωή προσπαθώντας να οργανώσουν νόμιμη αντιδικτατορική δράση έμμεσα. Τα ιδεολογικά ζητήματα κυριαρχούσαν, ιδίως στους νέους και τους παλαιούς κομμουνιστές. Η διάσπαση του ΚΚΕ, ο Μάης του ’68, η επέμβαση στην Πράγα τον Αύγουστο του ’68, ο πόλεμος στο Βιετνάμ ήταν σταθμοί που μας καθόρισαν για πάντα ως αριστερές και αριστερούς. Ιδίως όσοι ακολουθήσαμε τον δρόμο της κομμουνιστικής ανανέωσης.
Ποιο είναι το μήνυμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου στο σήμερα;
Τότε, όταν παλεύαμε με αισιοδοξία και ενθουσιασμό, δεν φανταζόμασταν ότι θα έλθει κάποια στιγμή, όπως η επώδυνη και μακρά σημερινή, όπου τα μηνύματα του αντιδικτατορικού αγώνα και ειδικά της εξέγερσης του Πολυτεχνείου θα είναι τόσο πολλά και αβίαστα ενεργά. Ζητήματα ανεξαρτησίας στη χάραξη της πολιτικής σε μια χώρα, αξιοπρέπειας του πολίτη, Λαϊκής Κυριαρχίας, δημοκρατίας πάνω απ’ όλα. Δικαιώματα κοινωνικά αλλά και πολιτικά πώς να μην υποφέρουν υπό τη νεοφιλελεύθερη βαναυσότητα; Ως και τα βασανιστήρια, που στοιχηματίζαμε ότι νικήσαμε, επιβιώνουν διεθνώς και εδώ. Όμως, έφθασε ως τις μέρες μας, ατσαλάκωτο, και το κορυφαίο μήνυμα της αντιδικτατορικής πάλης: δεν το βάζουμε κάτω! Αγωνιζόμαστε, ως αριστερές και αριστεροί, ως πολίτες, κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, μέσα στην κοινωνία, μαζί με τον λαό, με διεθνή αντίληψη για τις εξελίξεις του καιρού μας. Τότε, σωστά, δεν δεχθήκαμε αυτό που μας έλεγαν, ότι η χούντα δεν νικιέται. Νικήθηκε.
Πηγή: Σπούτνικ