Χάρη στα εκτενή ρεπορτάζ του τύπου τείνουμε να μάθουμε με κάθε λεπτομέρεια τους οξύτατους διαλόγους μεταξύ Π. Καμμένου και Ν. Κοτζιά στη διάρκεια του επεισοδιακού υπουργικού συμβουλίου, που κατέληξε στην παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών. Δεν γίναμε, όμως καθόλου σοφότεροι σχετικά με τις αιτίες, το πολιτικό υπόβαθρο αυτής της κρίσης. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, την επομένη τής παραίτησης, ότι και ο ίδιος δεν μπορεί να εξηγήσει με πολιτικούς όρους τη στάση του Ν. Κοτζιά, τότε η αναζήτηση του πιθανού υπόβαθρου φαίνεται ότι γίνεται ακόμα πιο δύσκολη.
Το αίτημα της κάλυψης
Αν πιστέψουμε τις διαρροές από την πλευρά τού πρώην υπουργού Εξωτερικών, ο λόγος της παραίτησης δεν ήταν η υπαρκτή διαφορά θέσεων ανάμεσα στους δύο κυβερνητικούς εταίρους για το θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί που μίλησαν στη συγκεκριμένη συνεδρίαση, δεν τον κάλυψαν απέναντι στις επιθέσεις που δέχθηκε από την πλευρά του Π. Καμμένου. Οι οποίες, πάντως, δεν αφορούσαν την ουσία της γνωστής πολιτικής διαφοράς. Είναι, ωστόσο, δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι ένας έμπειρος πολιτικός, όπως ο Ν. Κοτζιάς, δεν προέταξε τα πραγματικά πολιτικά περιστατικά, προκειμένου να πάρει την απόφασή του.
Να θεώρησε, άραγε, ότι κάτι φαινόταν να αλλάζει στη θέση της κυβέρνησης για τη συμφωνία των Πρεσπών; Ούτε από τα εκτενή ρεπορτάζ προκύπτει κάτι τέτοιο, αλλά ούτε και από τις δικές του δηλώσεις, μέχρι τώρα τουλάχιστο. Διαβάζοντας, μάλιστα, προσεκτικά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στην έξοδό του από το μέγαρο Μαξίμου το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι όχι μόνο εξαίρεται η συμβολή τού Ν. Κοτζιά αυτά τα τριάμισι χρόνια της θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και εξηγείται η απόφαση του πρωθυπουργού να αναλάβει ο ίδιος το χαρτοφυλάκιο των Εξωτερικών με τον ακόλουθο τρόπο: «Η επιλογή σηματοδοτεί την αποφασιστικότητά μου να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου, για να διασφαλίσω την επιτυχή ολοκλήρωση της ιστορικής συμφωνίας των Πρεσπών». Συνεπώς, ήταν σαφές, υποθέτουμε και στον Ν. Κοτζιά, ότι πολιτικά βρισκόταν απέναντι σχεδόν σε όλο το υπουργικό συμβούλιο ο Π. Καμμένος και όχι ο ίδιος.
Καλυμμένοι κι ακάλυπτοι
Εδώ, ίσως πρέπει να συνυπολογιστεί ότι, σύμφωνα με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας και δεν διαψεύστηκαν, στο υπουργικό συμβούλιο ακόμα και ο κ. Κουίκ και η κ. Κουντουρά ουσιαστικά διαφοροποιήθηκαν από τον κ. Καμμένο, παρότι στελέχη των ΑΝΕΛ. Αν προσθέσουμε και την, έστω εκ των υστέρων, δήλωση του πρωθυπουργού ότι είναι αποφασισμένος να μην ανεχτεί «από εδώ και στο εξής καμιά διγλωσσία από οποιονδήποτε και καμιά προσωπική στρατηγική στην εθνική γραμμή της χώρας», που θα μπορούσε «να διαταράξει την ομαλή πορεία της προς την έξοδο από την κρίση», τότε η κάλυψη μιας πολιτικής, που υπηρέτησε ο Ν. Κοτζιάς, γίνεται ακόμα πιο σαφής, καθώς είναι καθαρό για ποιον μιλάει ο μύθος.
Ωστόσο, από την τοποθέτηση αυτή του πρωθυπουργού επάγεται και μια άλλη συνέπεια: ότι η απάντηση σε όποια τυχόν παρασπονδία θα δοθεί όποιο κι αν είναι το κόστος. Ποιο μπορεί να είναι αυτό το κόστος; Αυτό που ζητάει, η ΝΔ μέρα και νύχτα, και τώρα είναι ακόμα πιο σαφές γιατί: η διακοπή του βίου αυτής της κυβέρνησης, του έργου της στη μετά τη λήξη τού προγράμματος περίοδο (και όχι μόνο η εκκρεμότητα της συμφωνίας των Πρεσπών). Είτε με πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, είτε με αναζήτηση νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας. Η πρώτη εκδοχή ενέχει τον κίνδυνο της εκλογικής ήττας εξαιτίας της μη ολοκλήρωης του κυβερνητικού σχεδίου. Η δεύτερη έχει κι αυτή τις δικές της αβεβαιότητες, καθώς οι νέες πλειοψηφίες απαιτούν ενδεχομένως και νέες πολιτικές συμφωνίες.
Το πραγματικό δίλημμα
Θα ήταν, λοιπόν, απλοϊκή η απόπειρα να εξηγηθούν οι εξελίξεις με προσφυγή στο δίλημμα «Κοτζιάς ή Καμμένος;» Άλλο είναι μάλλον το πραγματικό δίλημμα που έχει τεθεί αυτές τις μέρες: συνέχιση της κυβερνητικής πορείας με μια σαφή προειδοποίηση στον Π. Καμμένο –που θα μπορούσε να έχει γίνει πιο σαφής νωρίτερα–, ή διακινδύνευση της επικύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά και της ολοκλήρωσης του κυβερνητικού έργου; Ενός έργου που, όπως φαίνεται και από τη στάση των κοινοτικών θεσμών, μπορεί να παίξει ρόλο ανακουφιστικό για τις λαϊκές τάξεις, τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών, και αποφασιστικό για την έκβαση της εκλογικής —και όχι μόνο— μάχης στο τέλος της τετραετίας. Σ’ αυτή τη λογική, άλλωστε, φαίνεται να στηρίζεται και η επιλογή του «Πράττω» να δηλώσει τη στήριξη του στην κυβέρνηση και μετά την παραίτηση Κοτζιά.
Δεν πρέπει να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι τόσο όσα είπε και έπραξε ο Π. Καμμένος στις ΗΠΑ, όσο και η παραίτηση του Ν. Κοτζιά δίνουν την ευκαιρία στην αξιωματική αντιπολίτευση να δρέψει επικοινωνιακούς και πολιτικούς καρπούς. Θα έχουν έτσι κι αλλιώς κόστος για την κυβέρνηση. Αν αυτό θα είναι μικρότερο από το γενικότερο όφελος, που μπορεί να αποκομίσει από το συνολικό απολογισμό που θα παρουσιάσει στο τέλος της θητείας της, θα εξαρτηθεί από πολύ περισσότερα και αξιολογότερα πράγματα.
Κάθε πολιτική επιλογή έχει το κόστος της. Το ζήτημα είναι τι μπορεί να αποδόσει όχι μόνο σ΄ αυτόν που την κάνει, αλλά κυρίως σε όσους αυτός διατείνεται ότι εκφράζει. Αν αποβεί προς όφελος των πολλών μπορεί να δικαιωθεί στη συνείδηση όλων.
Χαράλαμπος Γεωργούλας
Πηγή: Η Εποχή
